Thảo luận của HĐND các tỉnh đã đặt ra nhiều vấn đề mang tính giải pháp, đảm bảo phù hợp với thực tiễn nhằm đổi mới toàn diện và nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND.

Thực sự phát huy vị trí, vai trò của HĐND và thực hiện đúng, đầy đủ những nội dung quy định của Hiến pháp, đại biểu HĐND các tỉnh thống nhất cao với quan điểm cho rằng cần phải thể chế hóa các văn bản quy phạm pháp luật về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND cho tương xứng. Để có được điều đó cần phải bổ sung xây dựng và sửa đổi hệ thống luật, trong đó trực tiếp là Luật Tổ chức HĐND và UBND, Luật Bầu cử đại biểu HĐND, Luật Giám sát của HĐND nhằm đảm bảo hoạt động của HĐND có hiệu lực, hiệu quả và thực quyền.

Về vấn đề đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng đối với cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, có ý kiến đề nghị cần nghiên cứu sửa đổi Luật Tổ chức HĐND và UBND theo hướng chủ tịch HĐND là bí thư hoặc phó bí thư cùng cấp; nhiều ý kiến thống nhất cho rằng không bố trí chức danh ủy viên thường trực mà nên bố trí ít nhất 2 phó chủ tịch HĐND; trưởng ban và phó ban HĐND nên tham gia cấp ủy cùng cấp và hoạt động chuyên trách. Đối với cấp huyện, các ban HĐND cũng nên hoạt động chuyên trách, trường hợp trưởng ban kiêm nhiệm thì phó ban hoạt động chuyên trách. Thực tế hiện nay, các trưởng ban và phó ban HĐND cấp huyện đều hoạt động kiêm nhiệm, vì vậy chất lượng hoạt động còn hạn chế, chưa phát huy hết chức năng, quyền hạn.

Điều 113, Chương IX, Hiến pháp năm 2013: 1. Hội đồng nhân dân là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân, do Nhân dân địa phương bầu ra, chịu trách nhiệm trước Nhân dân địa phương và cơ quan Nhà nước cấp trên. 2. Hội đồng nhân dân quyết định các vấn đề của địa phương do luật định; giám sát việc tuân theo Hiến pháp và pháp luật ở địa phương và việc thực hiện nghị quyết của hội đồng nhân dân.

Cùng với đó, để đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, phát huy vai trò của cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới, HĐND các tỉnh đề xuất giải pháp: tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND tỉnh; chủ động tham mưu cho cấp ủy Đảng về công tác quy hoạch, kế hoạch bồi dưỡng, đào tạo, giới thiệu đề cử, bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ là đại biểu HĐND tỉnh, nhất là đội ngũ đại biểu HĐND tỉnh hoạt động chuyên trách, cán bộ làm công tác nghiên cứu tổng hợp…

Nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của đại biểu HĐND tỉnh, cần tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng về kiến thức pháp luật, kỹ năng đánh giá, phân tích, kỹ năng hoạt động của đại biểu HĐND tỉnh như: tiếp xúc cử tri, tiếp công dân, báo cáo thuyết trình…

Đồng thời là tăng cường nghiên cứu, quán triệt các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đặc biệt là các nghị quyết, chỉ thị của ban chấp hành Đảng bộ tỉnh; chủ động báo cáo, xin chủ trương ban thường vụ tỉnh ủy về nội dung dự kiến sẽ bàn, quyết định tại kỳ họp HĐND tỉnh; nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các ban HĐND tỉnh với cơ quan trình, cơ quan soạn thảo báo cáo, đề án, tờ trình và dự thảo nghị quyết trong quá trình thẩm tra của các ban HĐND, đảm bảo khi các nghị quyết của HĐND ban hành được triển khai hiệu quả, phù hợp với điều kiện thực tiễn, mang lại lợi ích cho người dân được thụ hưởng cũng như đúng chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Mặt khác cần nâng cao chất lượng hoạt động giám sát, khảo sát, nhất là giám sát giữa hai kỳ họp, theo dõi việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát, khảo sát đối với những vấn đề cử tri và đại biểu HĐND, các ban HĐND quan tâm… để nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của HĐND tỉnh nói riêng, của cả hệ thống chính quyền nói chung.

Những kiến nghị từ hội nghị này sẽ được chắt lọc, tổng hợp, đề nghị Quốc hội xem xét, ban hành, sửa đổi luật để hoạt động của HĐND, thường trực HĐND ở địa phương thực sự thuận lợi, hiệu quả và có đầy đủ tính pháp lý.

Ngọc Tú