Bên lề kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIII sáng 7/11, Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng đã có cuộc trao đổi với báo chí về vấn đề này cũng như một số điểm mới trong việc ban hành Nghị định quản lý xăng dầu.

- Thưa Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng, hiện nay giá dầu thế giới đang giảm sâu, vậy ngân sách nhà nước sẽ bị ảnh hưởng thế nào?

Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng: Việt Nam vừa là nước xuất khẩu dầu thô đồng thời cũng nhập khẩu xăng dầu để phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước. Có thể thấy giá mặt hàng này đang giảm xuống mức rất thấp cũng ảnh hưởng tới Việt Nam.

Thứ nhất, Việt Nam có lợi vì chúng ta nhập đến 70% sản phẩm xăng dầu tiêu thụ trong nước. Tuy nhiên, giá dầu giảm như vậy thì giá trị xuất khẩu dầu thô của Việt Nam cũng bị kéo xuống.

Nếu so với năm ngoái, có lúc lên tới trên 100 USD/thùng thì bây giờ chỉ còn 75-76 USD/thùng. Chính vì thế, thu ngân sách từ xuất khẩu dầu thô hiện nay đang giảm mạnh.

Khó khăn là chúng ta không thể vừa muốn xuất được dầu thô với giá cao và vừa muốn nhập khẩu xăng dầu thành phẩm với giá thấp được.

- Việt Nam chủ động ứng phó như thế nào khi giá xăng dầu giảm sâu và còn giảm nữa?

Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng: Hiện nay, để đề phòng giá dầu thô thế giới có thể giảm thêm ảnh hưởng đến nguồn thu khi xuất khẩu, Chính phủ đã có chỉ đạo tăng cường dự trữ mặt hàng này. Đây cũng là cách vừa thực hiện đảm bảo an ninh năng lượng vừa ứng phó với biến đổi giá bất lợi cho khai thác và sản xuất dầu trong nước.

Ngoài ra, để ứng phó với giá dầu giảm sâu chúng ta cũng phải tăng cường công tác nghiên cứu, dự báo để điều chỉnh kế hoạch khai thác. Không phải khai thác đều trong năm mà có thể căn cứ vào diễn biến thế giới để đưa ra dự báo chính xác phù hợp với nhu cầu thực, nếu giá bất lợi thì giảm lượng khai thác trong nước.

- Việc giá dầu thô liên tục giảm đã ảnh hưởng nhiều đến nguồn thu, vậy Bộ Công Thương có đề xuất Chính phủ và Quốc hội điều chỉnh giảm mục tiêu thu thuế từ mặt hàng này không?

Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng: Trong báo cáo Chính phủ đã báo cáo Quốc hội và Quốc hội đang xem xét thông qua Nghị quyết về kinh tế-xã hội và thực hiện ngân sách Nhà nước năm 2015. Tuy nhiên, Chính phủ chưa nói gì đến việc điều chỉnh chỉ tiêu này.

Còn diễn biến thị trường dầu thế giới rất khó lường, vì không phải chỉ vấn đề kinh tế mà còn chính trị giữa các nước khai thác dầu với những nước nhập khẩu dầu, rồi vấn đề tranh chấp lãnh thổ, khu vực… tất cả những yếu tố này đều ảnh hưởng trực tiếp đến giá dầu.

Tuy nhiên, điều chúng ta có thể làm lúc này là phải tăng cường hơn nữa công tác thông tin, nắm bắt tình hình và cũng phải đưa ra một số kịch bản ứng phó với diễn biến xấu xảy ra để làm sao có thể đảm bảo vẫn khai thác được dầu nhưng hiệu quả cao nhất. Đó là câu hỏi đặt ra với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và các Bộ, ngành trong đó có Bộ Công Thương.

Chúng tôi cũng sẽ cố gắng làm tốt công tác tham mưu cho Chính phủ, Quốc hội. Kịch bản đó gồm các tình huống: Giá dầu có thể tiếp tục giảm như hiện nay; giảm một thời gian rồi tăng dần lên theo kiểu tiệm tiến và có thể có những đột biến tăng lên cao ngay.

- Bộ trưởng có thể cho biết, với mức giá xuất khẩu như hiện nay thì có lợi nhuận không?

Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng: Tôi chưa kiểm tra lại nhưng tôi nghĩ nếu xuất khẩu với giá 76 USD/thùng thì lãi rất ít. Mới đây Chính phủ đã ban hành Nghị định 83/CP có hiệu lực từ 1/11 về điều hành mặt hàng xăng dầu, theo Nghị định này tổ liên ngành điều hành giá xăng dầu gồm Bộ Tài chính và Công Thương nhưng sẽ do Bộ Công Thương là đơn vị chủ trì, Bộ Tài chính phối hợp. Tất cả những gì liên quan đến điều chỉnh xăng dầu đều có ý kiến của hai bộ.

Từ đầu năm đến nay, chúng ta đã điều chỉnh giá xăng dầu 9 lần, tổng số tiền giảm giá đã cao hơn số tăng giá. Nghị định 83/CP mới có hiệu lực từ 1/11 nên chưa thể đánh giá mặt được hay chưa được.

Tuy nhiên, có mấy nội dung mới trong Nghị định mới là tạo thêm cơ hội cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu để cạnh tranh hơn, cái đó có lợi cho người tiêu dùng. Thứ hai, khi đã có nhiều doanh nghiệp tham gia trên thị trường bán lẻ xăng dầu thì buộc các doanh nghiệp phải luôn tìm cách phục vụ tốt hơn, cải tiến công nghệ trong phân phối, bán xăng dầu, điều này sẽ tạo điều kiện, cơ sở để thị trường xăng dầu trong nước phát triển.

Cái mới nữa là rất nhiều doanh nghiệp xăng dầu đầu mối thực hiện phương thức bán lẻ, trước đây chỉ có các đại lý. Bây giờ có cả đại lý, có cả mua đứt, bán đoạn, nhượng quyền, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.

Xin cảm ơn Bộ trưởng.

Từ ngày 1/11/2014, việc điều hành xăng dầu sẽ chính thức áp dụng theo Nghị định 83/2014/NĐ-CP thay thế Nghị định 84/2009/NĐ-CP ban hành ngày 15/10/2009. Một trong những điểm mới của Nghị định 83/CP là thời gian giữa 2 lần điều chỉnh giá liên tiếp tối thiểu là 15 ngày đối với trường hợp tăng giá, tối đa là 15 ngày đối với trường hợp giảm giá (thay vì 30 ngày như Nghị định cũ). Trường hợp Chính phủ không thực hiện bình ổn giá, thương nhân đầu mối phải gửi đến các cơ quan nhà nước có thẩm quyền văn bản kê khai giá và quyết định điều chỉnh giá theo quy định.

(Theo TTXVN)