Yên Bái là tỉnh miền núi, được xác định là địa bàn quan trọng của Quân khu 2 trong thế phòng thủ của đất nước. Nhận thức rõ điều đó, những năm qua, lực lượng vũ trang (LLVT) tỉnh luôn phát huy vai trò nòng cốt, chủ động phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể địa phương làm tham mưu và tổ chức thực hiện xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh (KVPT) đạt được nhiều kết quả quan trọng. Nổi bật là, tiềm lực mọi mặt của KVPT từng bước được tăng cường; thế trận quân sự ở từng khu vực, địa bàn được xây dựng liên hoàn, phù hợp với đặc điểm và điều kiện của từng địa phương. Việc kết hợp phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội với tăng cường quốc phòng - an ninh (QPAN) được thực hiện chặt chẽ; cơ chế lãnh đạo, quản lý, điều hành của cấp ủy, chính quyền các cấp được vận hành linh hoạt, hiệu quả. Chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu của LLVT không ngừng được nâng cao, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, tạo điều kiện thuận lợi để tỉnh phát triển nhanh, bền vững.

Trên cơ sở quán triệt quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, các chỉ thị của Nhà nước, Bộ Quốc phòng, của Quân khu 2 về xây dựng KVPT, Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh đã phát huy vai trò nòng cốt, phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, địa phương tham mưu giúp Tỉnh ủy, UBND tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo một cách toàn diện việc xây dựng KVPT trên địa bàn. Cơ quan quân sự các cấp đã chủ động nghiên cứu tình hình, tích cực tổng kết thực tiễn, làm cơ sở để tham mưu với cấp ủy, chính quyền những vấn đề trọng tâm nhất trong xây dựng và hoạt động của KVPT. Trước hết, căn cứ vào thực tiễn, Bộ CHQS tỉnh đã chủ động tham mưu giúp Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành các văn bản, chương trình, kế hoạch, hướng dẫn, chỉ đạo các lực lượng về xây dựng KVPT.

Trọng tâm là Chương trình hành động 35-CTr/TU ngày 05/11/2012 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết 28-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa X) và Nghị định 152/2007/NĐ-CP của Chính phủ; Chỉ thị 17-CT/TU về lãnh đạo xây dựng căn cứ hậu phương trong KVPT đến năm 2020... Đây là cơ sở pháp lý quan trọng, kịp thời để các cấp, ngành, địa phương triển khai thực hiện.

Cơ quan quân sự các cấp đã chủ động phối hợp với các lực lượng nắm chắc tình hình, kịp thời tham mưu với UBND cùng cấp nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về quốc phòng; coi trọng phối hợp thẩm định, điều chỉnh các dự án trong quy hoạch, kế hoạch, bảo đảm mỗi bước phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh là một bước tăng cường về QPAN. Những năm gần đây, trước yêu cầu cao của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, Bộ CHQS tỉnh chủ động phối hợp, chỉ đạo cơ quan chức năng nghiên cứu xây dựng các đề án về bảo đảm QPAN trên địa bàn cho từng giai đoạn, nhằm từng bước hoàn thiện thế trận KVPT vững chắc.

Đến nay, Đề án “Bảo đảm quốc phòng giai đoạn 2014 - 2020” và Đề án “Tăng cường bảo đảm QPAN giai đoạn 2016 - 2020” đã được tỉnh phê duyệt và chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả. Nhờ tham mưu đúng, trúng của cơ quan quân sự và sự chỉ đạo có hiệu quả của cấp ủy, chính quyền, nên các ban, ngành, đoàn thể, địa phương và nhân dân trên địa bàn có sự đồng thuận cao, tích cực vào cuộc, phát huy tốt vai trò, trách nhiệm trong quá trình xây dựng KVPT theo chức năng, nhiệm vụ.

Với đặc thù, là tỉnh miền núi, địa hình bị chia cắt, hiểm trở, giao thông đi lại khó khăn, trên 53% đồng bào dân tộc thiểu số, mặt bằng dân trí không đồng đều, kinh tế chậm phát triển, nhận thức của một bộ phận cán bộ và nhân dân về nhiệm vụ quốc phòng, quân sự nói chung, xây dựng KVPT nói riêng còn hạn chế.

Trước thực tế đó, Bộ CHQS tỉnh (cơ quan thường trực Hội đồng Giáo dục QP và AN) đã tham mưu giúp tỉnh đẩy mạnh thực hiện công tác giáo dục, bồi dưỡng kiến thức QPAN cho các đối tượng, làm cơ sở để xây dựng tiềm lực chính trị, tinh thần vững mạnh trong KVPT. Trong đó, công tác bồi dưỡng kiến thức QPAN cho đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp được thực hiện tốt.

Từ năm 2010 đến nay, tỉnh đã cử 129 cán bộ thuộc đối tượng 2 đi bồi dưỡng kiến thức QPAN; đồng thời, tổ chức bồi dưỡng theo phân cấp cho 15.961 cán bộ đối tượng 3 và 4 cùng hàng trăm chức sắc, chức việc tôn giáo, già làng, trưởng bản trên địa bàn. Công tác giáo dục QPAN cho học sinh, sinh viên được vận dụng linh hoạt, sáng tạo cả nội dung, phương pháp; kết hợp giữa giáo dục chính khóa với các hoạt động ngoại khóa và thực hiện chương trình “Học kỳ Quân đội”.

Bộ CHQS tỉnh chủ động phối hợp với các tổ chức chính trị, xã hội, cơ quan thông tin đại chúng trên địa bàn thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục QPAN cho toàn dân. Thông qua đó, nhận thức của hệ thống chính trị, cán bộ, học sinh, sinh viên và toàn dân về quan điểm, đường lối quốc phòng, quân sự của Đảng, Nhà nước trong tình hình mới được nâng cao, luôn cảnh giác và tích cực đấu tranh làm thất bại chiến lược “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, góp phần xây dựng KVPT vững mạnh.

Quán triệt và thực hiện nghiêm túc Nghị quyết 26/NQ-HĐND của HĐND và Kế hoạch 87/KH-UBND của UBND tỉnh về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2011 - 2020, các đơn vị LLTV tỉnh đã chủ động xây dựng kế hoạch công tác dân vận, xây dựng cơ sở chính trị địa bàn, giúp cấp ủy, chính quyền, nhân dân ở vùng sâu, vùng xa, đặc biệt khó khăn...

Lực lượng dự bị động viên huấn luyện kỹ thuật chiến đấu bộ binh.

Quá trình thực hiện, tập trung vào củng cố hệ thống chính trị, xây dựng hệ thống thủy lợi, phát triển các mô hình sản xuất, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, khắc phục hậu quả thiên tai, xây dựng đời sống văn hóa mới; thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội. Nhờ đó, có nhiều mô hình phát triển kinh tế của cán bộ, chiến sỹ LLVT đạt hiệu quả cao đã và đang được nhân rộng, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống nhân dân, xây dựng tiềm lực kinh tế trong KVPT.

Mặt khác, phối hợp chặt chẽ với ban, ngành, đoàn thể tham mưu giúp tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo các địa phương huy động mọi nguồn lực để xây dựng thế trận quân sự trong KVPT. Trọng tâm là xây dựng sở chỉ huy các cấp, căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương, cụm làng xã chiến đấu, góp phần xây dựng thế trận quân sự liên hoàn, vững chắc trong KVPT.

Các đơn vị trong LLVT duy trì chặt chẽ chế độ trực chỉ huy, trực ban, trực sẵn sàng chiến đấu; kịp thời điều chỉnh, bổ sung hoàn thiện quyết tâm, kế hoạch, phương án tác chiến các cấp, bảo đảm phù hợp với sự phát triển của tình hình; tham mưu giúp tỉnh chỉ đạo thực hiện tốt các cuộc diễn tập KVPT, diễn tập ứng phó với lụt bão, cháy rừng, bảo vệ rừng và tìm kiếm cứu nạn các cấp; diễn tập chiến đấu phòng thủ (cấp xã, phường, thị trấn) theo đúng quy định, được Bộ Quốc phòng, Quân khu 2 và nhân dân đánh giá cao.

Cơ quan quân sự các cấp đã phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an trên địa bàn, thực hiện hiệu quả Nghị định 77/2010/NĐ-CP của Chính phủ về thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, giữ vững trật tự, an toàn xã hội. Qua đó, nâng cao cơ chế lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức điều hành hoạt động của cấp ủy, chính quyền và trình độ chỉ huy, khả năng hiệp đồng tác chiến của LLVT với các ban, ngành, đoàn thể, địa phương trong KVPT, sẵn sàng ứng phó hiệu quả với mọi tình huống.

Đặc biệt, là thường xuyên chăm lo xây dựng LLVT địa phương vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức, xứng đáng là lực lượng nòng cốt trong xây dựng và hoạt động của KVPT, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Tập trung kiện toàn tổ chức, biên chế lực lượng thường trực theo hướng “tinh, gọn, mạnh”; tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ; quá trình huấn luyện thực hiện tốt phương châm “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện đồng bộ và chuyên sâu, huấn luyện chiến đấu hiệp đồng và khả năng cơ động phòng tránh, đánh trả; tăng cường huấn luyện đêm, huấn luyện dã ngoại sát nhiệm vụ, phù hợp vũ khí, trang bị hiện có và phương án tác chiến, đối tượng, địa bàn tác chiến; kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện, diễn tập với rèn luyện kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho bộ đội.

Với lực lượng dự bị động viên, coi trọng từ khâu tạo nguồn, đăng ký, quản lý, huấn luyện cho đến việc bảo đảm chế độ chính sách; tổ chức, sắp xếp bảo đảm 100% quân số cho các đơn vị động viên; tăng cường huấn luyện chuyển loại chuyên nghiệp quân sự và đào tạo sĩ quan dự bị, tạo nguồn để nâng cao chất lượng lực lượng dự bị động viên; đồng thời, tăng cường quản lý các phương tiện, vật tư, kỹ thuật của nền kinh tế trong KVPT, sẵn sàng động viên khi có tình huống.

Lực lượng dân quân tự vệ được xây dựng theo hướng “vững mạnh, rộng khắp”; trong đó, tập trung xây dựng và nâng cao chất lượng lực lượng dân quân tự vệ ở cơ sở; đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quân sự cấp xã có trình độ trung cấp, cao đẳng, đại học quân sự đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ. Lực lượng dân quân cơ động được huấn luyện sát với địa bàn và thực tế chiến đấu, sẵn sàng ứng phó có hiệu quả các tình huống có thể xảy ra ở địa phương.

Phấn khởi, tự hào kỷ niệm 71 năm Ngày truyền thống LLVT tỉnh, với tinh thần đoàn kết, dân chủ, đổi mới, sáng tạo, LLVT Yên Bái quyết tâm khắc phục mọi khó khăn, phát huy truyền thống đơn vị Anh hùng, nắm vững hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới; chủ động làm tốt công tác tham mưu với cấp ủy, chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ quân sự - quốc phòng, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng KVPT địa phương ngày càng vững chắc, góp phần cùng cấp ủy, chính quyền và nhân dân thực hiện thắng lợi mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII đã đề ra.

Đại tá Phạm Hồng Chương - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh