Công an nhân dân Việt Nam ra đời trong những năm tháng đầy khó khăn, gian khổ của cuộc đấu tranh cách mạng với các tổ chức tiền thân như: "Đội Tự vệ đỏ”, "Ban Công tác đội”, "Đội danh dự trừ gian”, "Đội hộ lương diệt ác”… với nhiệm vụ thủ tiêu lực lượng của phát xít Nhật, trừ khử bọn Việt gian, trừng trị bọn lưu manh, bảo vệ chính quyền cách mạng, thực hiện 10 chính sách của Việt Minh.
Ngày 19/8/1945, cuộc Tổng khởi nghĩa giành thắng lợi ở Hà Nội, cùng với việc đập tan các cơ quan đàn áp của địch và thiết lập chính quyền cách mạng, ở các tỉnh Bắc Bộ đã lập Sở Liêm phóng, Trung Bộ lập Sở Trinh sát, Nam Bộ lập Quốc gia tự vệ cuộc.
Tuy tên gọi ở ba miền khác nhau nhưng các tổ chức đầu tiên của Công an nhân dân đều có chung nhiệm vụ trấn áp phản cách mạng, giữ gìn an ninh trật tự, bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền cách mạng, bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân và ngày 19/8 được chọn là Ngày truyền thống của lực lượng Công an nhân dân Việt Nam.
Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, lực lượng Công an nhân dân đã cùng toàn dân đập tan mọi âm mưu phá hoại, hoạt động gián điệp của kẻ thù. Công an là lực lượng luồn sâu vùng địch tạm chiếm, tham gia hoạt động phá tề, trừ gian, diệt ác, làm thất bại nhiều cuộc càn lớn, bảo vệ an toàn các cơ quan lãnh đạo kháng chiến, căn cứ địa cách mạng.
Trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và chi viện cho chiến trường miền Nam, lực lượng Công an cùng toàn dân tổ chức phong trào quần chúng, giữ vững an ninh, trật tự vùng tự do, cùng với toàn quân, toàn dân đánh tan các chiến lược chiến tranh của Mỹ, tiến tới cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975 giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Bước vào thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, đất nước hòa bình nhưng cuộc đấu tranh thầm lặng trên mặt trận an ninh vẫn hết sức phức tạp và quyết liệt do âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch, những tiêu cực do tác động từ mặt trái của nền kinh tế thị trường.
Lực lượng Công an nhân dân đã phát huy truyền thống vẻ vang, đẩy mạnh phong trào thi đua học tập và làm theo 6 điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân, xây dựng lực lượng Công an nhân dân trong sạch, vững mạnh, trung thành tuyệt đối với sự nghiệp của Đảng, vì cuộc sống bình yên và hạnh phúc của nhân dân.
Cán bộ, chiến sỹ lực lượng Công an tỉnh Yên Bái giúp dân khắc phục hậu quả bão lũ.
Trong công cuộc đổi mới đất nước, lực lượng Công an nhân dân đã có bước phát triển mạnh mẽ, không ngừng lớn mạnh về mọi mặt và lập được nhiều chiến công đặc biệt xuất sắc; đồng thời đã chủ động tham mưu với Đảng, Nhà nước gắn kết chặt chẽ hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; kết hợp an ninh, quốc phòng với kinh tế, đối ngoại, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân; chủ động, tích cực mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế; vận dụng linh hoạt các biện pháp nghiệp vụ để bảo vệ an ninh quốc gia, đấu tranh chống các loại tội phạm, tệ nạn xã hội, không để bị động, bất ngờ; không để hình thành tổ chức chính trị đối lập trong nội địa; xử lý có hiệu quả các tình huống phức tạp về an ninh, trật tự.
Chú trọng vận dụng sáng tạo các quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Đảng, đổi mới phương thức đấu tranh phòng, chống tội phạm, tập trung đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm mới, tội phạm tham nhũng, buôn lậu và gian lận thương mại, tội phạm ma túy, tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, tội phạm môi trường, tội phạm sử dụng công nghệ cao và các tệ nạn xã hội; kiềm chế gia tăng tội phạm, giữ vững trật tự, an toàn xã hội và bảo đảm cuộc sống bình yên, hạnh phúc của nhân dân, góp phần vào những thắng lợi vẻ vang của dân tộc.
Trước yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ an ninh Tổ quốc trong thời kỳ toàn cầu hoá, hội nhập kinh tế quốc tế, ngày 13/6/2005, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 521, lấy ngày 19 tháng 8 hàng năm là "Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”.
Quán triệt, chủ trương của Đảng, thực hiện Quyết định số 521 của Thủ tướng Chính phủ, các cấp, các ngành đã xây dựng và từng bước hoàn thiện cơ chế "Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ trên lĩnh vực bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở”; phối hợp với Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên đẩy mạnh thực hiện phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” gắn với cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” và các phong trào thi đua yêu nước của địa phương; xây dựng lực lượng công an xã, bảo vệ dân phố, bảo vệ cơ quan, doanh nghiệp trong sạch, vững mạnh, hướng về cơ sở và địa bàn dân cư.
Cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp luôn xác định công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc là biện pháp cơ bản, chiến lược lâu dài trong công tác bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự an toàn xã hội nên đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nhằm phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị và của toàn dân tham gia công tác phòng, chống hoạt động phá hoại của các thế lực thù địch, các loại tội phạm và tệ nạn xã hội, giữ gìn an ninh, trật tự.
"Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” đã có sức lan tỏa mạnh mẽ, thu hút đông đảo nhân dân tham gia. Ngày hội không chỉ là dịp tập hợp đông đảo quần chúng mà còn là đợt biểu dương lực lượng tham gia phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội.
Cùng với lực lượng công an toàn quốc, 74 năm qua, cán bộ, chiến sỹ Công an tỉnh Yên Bái đã mưu trí, dũng cảm chiến đấu với kẻ thù xâm lược và đấu tranh hiệu quả với mọi loại hình tội phạm. Lớp lớp thế hệ cán bộ, chiến sỹ Công an Yên Bái dù trong điều kiện, hoàn cảnh nào cũng trung thành với Đảng, tận tụy với dân, thực hiện 6 lời dạy của Bác Hồ.
Cán bộ, chiến sỹ Phòng Cảnh sát quản lý hành chính và trật tự xã hội, Công an tỉnh cấp chứng minh nhân dân miễn phí vào ngày nghỉ cho đồng bào Mông.
Trong giai đoạn hiện nay, lực lượng Công an Yên Bái đang hòa mình trong phong trào "Bảo vệ an ninh Tổ quốc” và các phong trào thi đua yêu nước khác, làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng thế trận an ninh nhân dân vững chắc, đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, giữ vững an ninh chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội; không để kẻ xấu đột nhập, cài cắm, lôi kéo nhân dân; không để xảy ra các vụ án xâm phạm đến an ninh quốc gia có tính chất nghiêm trọng; kìm chế và đẩy lùi tội phạm về trật tự xã hội với tỷ lệ phá án đạt trên 90%, án đặc biệt nghiêm trọng 100%.
Hình ảnh thân quen của người chiến sỹ Công an Yên Bái là tận tụy, đổi mới, trách nhiệm, kỷ cương; là những tấm gương sáng lao mình xuống sông, suối để cứu người, đằm mình trong nước lũ để giúp dân, hiến những giọt máu đào kịp thời cứu sống người bệnh trong cơn hiểm nghèo hay những hình ảnh gần gũi, thân mật giúp dân dựng nhà, gặt lúa, trồng rừng, mở đường giao thông nông thôn… trong việc thực hiện chủ trương "4 cùng với đồng bào các dân tộc”.
Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc ở Yên Bái không được tổ chức rầm rộ nhưng phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc phát triển sâu rộng. Giờ đây, mỗi người dân Yên Bái đã trở thành một chiến sỹ an ninh, mỗi cấp ủy, chính quyền, mỗi tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc đều thể hiện rõ trách nhiệm của mình đối với công tác gây dựng phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc, với công tác giữ gìn an ninh trật tự.
Lực lượng công an xã và mới đây là những chiến sỹ công an chính quy được điều động về cơ sở, cùng với thành viên của tổ hòa giải, tổ, đội xung kích… trở thành nòng cốt trong phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc, góp phần quan trọng xây dựng củng cố thế trận an ninh nhân dân vững chắc.
Tự hào với truyền thống vẻ vang của lực lượng Công an nhân dân, phát huy tinh thần, sáng tạo, đổi mới của Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, lực lượng công an và các cấp, các ngành và quần chúng nhân dân đề cao cảnh giác, đập tan mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch và mọi loại hình tội phạm, giữ vững an ninh chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội, cuộc sống bình yên.
Lê Phiên