Vấn đề có nên thống nhất hai hệ thống  giám định pháp y công an và y tế thành một tổ chức giám định pháp y trực thuộc Bộ y tế được nhiều đại biểu quan tâm.

Có đại biểu cho rằng, dự luật qui định bỏ giám định pháp y của lực lượng công an với một số lập luận nêu là không thuyết phục, do đó các đại biểu đề nghị cần xem xét lại vấn đề này. Trong thực tế, lực lượng kỹ thuật hình sự công an các tỉnh, thành phố làm công tác giám định pháp y đều có kết quả tốt, chưa có trường hợp nào sai phạm. Vì vậy, nên giữ nguyên đội ngũ giám định pháp y công tác các tỉnh, thành phố là phù hợp.

Vấn đề xã hội hóa công tác GĐTP được nhiều đại biểu cân nhắc và cho rằng đây là lĩnh vực nhạy cảm và luật chỉ nên cho phép xã hội hóa trong lĩnh vực dân sự, hành chính, kinh tế.  Cũng liên quan đến tổ chức GĐTP, các đại biểu đồng tình với dự thảo về việc không tồn tại Phòng Pháp y hoặc Trung tâm Pháp y các tỉnh, thành phố như hiện nay, mà chỉ có Viện Pháp y Quốc gia và Trung tâm Pháp y khu vực.

Đại biểu QH tỉnh Yên Bái Giàng A Chu phát biểu ý kiến nhất trí cao với tờ trình của Chính phủ và các phát biểu trước đó về sự cần thiết phải nâng pháp lệnh GĐTP thành Luật GĐTP, nhằm hoàn thiện khung pháp lý trong công tác điều tra, truy tố, xét xử, đáp ứng chủ trương về cải cách Tư pháp theo Nghị quyết 49 của Bộ Chính trị.

Qua nghiên cứu, đại biểu đồng tình với ban soạn thảo về Nguyên tắc thực hiện GĐTP và các hành vi bị cấm. Về giám định viên Tư pháp, theo đại biểu có vai trò quan trọng trong việc thực hiện GĐTP. Vì vậy, giám định viên phải có tư chất đạo đức tốt, có trình độ đại học trở lên và đã qua hoạt động chuyên môn từ thực tế. Nhưng thời gian hoạt động thực tiễn nên qui định từ 3- 5 năm, như vậy mới bảo đảm tính khả thi khi thực hiện luật. Nếu qui định 5 năm như dự thảo (điểm b, khoản 1- Điều 8) thì vùng miền núi, vùng khó khăn có thể thiếu cán bộ, không bổ nhiệm được giám định viên tư pháp.

Về hoạt động GĐTP (Chương V), đại biểu Giàng A Chu thống nhất một số điều qui định dự thảo luật như: điều 22 về cá nhân, tổ chức được trưng cầu, yêu cầu GĐTP; điều 23 về quyền và nghĩa vụ của cơ quan tiên hành tố tụng, người tiến hành tố tụng trưng cầu GĐTP; các điều 30,31,32 qui định về giám định cá nhân, giám định tập thể, hội đồng giám định. Đối với qui định về kết luận GĐTP (Điều 34), đại biểu đề nghị với ban soạn thảo, cơ quan chủ trì thẩm tra nghiên cứu thiết kế thêm một số điều qui định về GĐ bổ sung, giám định lại. Bởi quá trình tiến hành GĐTP, kết luận GĐTP khó tránh khỏi sai sót, chưa bảo đảm nguyên tắc luật qui định là “Trung thực, chính xác, khách quan, vô tư…”.

 Đại biểu cũng băn khoăn về dự thảo qui định có tổ chức GĐTP công lập và ngoài công lập. Tuy nhiên, tổ chức GĐTP ngoài công lập được phép mở văn phòng và hoạt động theo loại hình doanh nghiệp tư nhân  (khoản 2- Điều 15) trong hoạt động và kết luận khó tránh khỏi vì mục đích lợi nhuận. Vì vậy, đại biểu đề xuất ban soạn thảo thiết kế một số điều qui định về giám định bổ sung, giám định lại, cũng như qui định thẩm quyền GĐTP cuối cùng là cần thiết để phù hợp với các đạo luật khác.

Chiều cùng ngay, Quốc hội thảo luận riêng tại tổ.          

                                                                              Huy Văn