Mùa khô hanh (từ tháng 10 năm trước đến tháng 4 năm sau) trên địa bàn tỉnh thường xảy ra cháy rừng. Đặc biệt, là ở các huyện, thị phía Tây, nơi có gió Lào thổi suốt mùa khô và đồng bào có tập quán sản xuất nương rẫy. Trong đó, 2 huyện vùng cao Trạm Tấu và Mù Cang Chải có năm xảy ra hàng chục vụ cháy rừng, làm thiệt hại hàng trăm héc-ta.

Nguyên nhân chính xảy ra cháy rừng một phần do thời tiết khắc nghiệt, một phần do đồng bào vùng cao có tập quán đốt nương làm rẫy để lửa cháy lan vào rừng. Tuy nhiên, điều mà chính quyền địa phương và ngành chức năng lo nhất là sau đợt rét đậm, rét hại và băng tuyết kỷ lục vừa qua đã phủ lấp nhiều cánh rừng ở các huyện vùng cao Mù Cang Chải, Trạm Tấu.

Sau băng tuyết, cây rừng bị gẫy đổ cành, rụng hết lá xuống thảm thực vật, cộng thêm đó là cỏ cũng bị khô cháy do bị tuyết phủ, khi gặp nắng nóng rất dễ cháy rừng trên diện rộng.

Tại huyện Trạm Tấu, ngành chức năng khoanh vùng 10 trọng điểm tại 26 khu vực thuộc 10 xã vùng cao có nguy cơ cháy cao. Lực lượng kiểm lâm huyện đã xây dựng các phương án phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR) đến các xã. Bên cạnh đó, cán bộ kiểm lâm và chính quyền địa phương đã tuyên truyền công tác PCCCR tới tất cả các thôn, bản; ký cam kết PCCCR tới gần 5.000 hộ dân.

Trong đó, cam kết không đốt nương, đốt bãi chăn thả vào thời điểm nguy cơ cháy cao; khi đốt nương cần báo cáo và được sự đồng ý của chính quyền địa phương, cán bộ kiểm lâm. Đặc biệt, để chủ động PCCCR trong dịp tết, Hạt Kiểm lâm huyện Trạm Tấu duy trì 50% quân số trực, cùng với đó là chuẩn bị đầy đủ trang thiết bị thiết yếu phục vụ cho công tác chữa cháy.

Theo Chi cục Kiểm lâm tỉnh, từ đầu năm đến nay, đơn vị đã triển khai thực hiện nhiều biện pháp tích cực nhằm tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng (BVR) trong mùa khô. Bên cạnh việc củng cố, kiện toàn các ban chỉ đạo bảo vệ và phát triển rừng các cấp và thành lập các tổ, đội PCCCR cơ sở, lực lượng kiểm lâm đã tổ chức tập huấn nghiệp vụ PCCCR, ký cam kết BVR tới các hộ gia đình, chủ rừng và các cơ sở kinh doanh, chế biến lâm sản.

Các địa phương cũng đã thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về BVR, mở các lớp tập huấn về PCCCR cho kiểm lâm địa bàn và trưởng nhóm BVR ở các huyện trọng điểm; kiểm tra, sửa chữa thiết bị, dụng cụ chữa cháy và bố trí nhân lực trực theo quy định sẵn sàng ứng cứu tại các địa phương và chủ rừng khi có cháy xảy ra.

Ông Đỗ Cường Minh - Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh cho biết: “Đơn vị kiểm lâm đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra, đôn đốc các chủ rừng thực hiện tốt công tác PCCCR; chuẩn bị phương tiện, dụng cụ sẵn sàng chữa cháy rừng. Ngay từ khi bước vào mùa khô hanh, Chi cục chỉ đạo các hạt, trạm kiểm lâm cử cán bộ ứng trực 24/24 giờ. Đặc biệt, trong những ngày vui xuân, đón tết, lực lượng BVR vẫn không quên nhiệm vụ phòng chống cháy rừng”.

Tuy từ đầu vụ khô đến nay, trên địa bàn chưa xảy ra vụ cháy rừng nào nhưng hiện nay, thời tiết tiếp tục có những diễn biến phức tạp, hiện tượng khô hạn, nắng nóng sẽ diễn ra gay gắt hơn.

Vì vậy, các địa phương cần tiếp tục triển khai các biện pháp PCCCR một cách hiệu quả theo phương châm “4 tại chỗ”; các địa phương xác định rõ các vùng trọng điểm cháy rừng ở từng địa phương, đặc biệt là các xã vùng cao để có phương án PCCCR hiệu quả; tăng cường kiểm tra, giám sát công tác PCCCR của các chủ rừng; thường xuyên đưa các bản tin cảnh báo nguy cơ cháy rừng và đẩy mạnh tuyên truyền về công tác BVR và PCCCR trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Đặc biệt, ở các xã vùng cao, nơi bà con có tập quán đốt nương làm rẫy, lực lượng kiểm lâm cần phối hợp với chính quyền địa phương thống kê diện tích nương rẫy, hướng dẫn đốt nương theo đúng trình tự kỹ thuật.

Văn Thông