Những năm trước đây, cuộc sống của gia đình chị Hoàng Thị Hoa ở thôn Làng Chang gặp nhiều khó khăn do quanh năm chỉ trông vào mấy sào lúa, ngô và lạc. Tuy nhiên, 2 năm trở lại đây, nhờ chuyển đổi số diện tích trồng lạc, ngô trên đất bán ngập sang trồng dưa hấu nên cuộc sống của gia đình chị Hoa đã khá giả hơn.

“Nhờ trồng dưa hấu nên vụ trước gia đình mình thu được 13 triệu đồng, còn vụ này được hơn 24 triệu đồng”- chị Hoa cho biết.

Còn với gia đình chị Lương Thị Điển ở thôn Cây Luồng trồng dưa hấu từ năm 2013 trên diện tích 8 sào, năng suất năm sau cao hơn năm trước. Chị Điển cho hay: “So với trồng lạc thì trồng dưa hấu dễ hơn, dễ chăm sóc, thời gian cho hoạch ngắn ngày, sản phẩm đầu ra được các tư thương đến mua tại vườn, không mất công vận chuyển. Vụ này, gia đình tôi cũng thu về trên 30 triệu đồng”.

Cũng như chị Hoa, chị Điển, vụ dưa hấu năm nay, anh Nông Tiến Dự ở thôn Yên Mỹ phấn khởi bởi hơn 2 mẫu đất trồng dưa của anh đã đem về trên 9 tấn cho thu nhập gần 80 triệu đồng.

Anh Dự phấn khởi cho biết: “Đây là vụ thứ 2 mình trồng dưa hấu trên đất bán ngập, với giá bán hiện nay giao động từ 7000 - 9000 đồng/kg thì trồng dưa đem lại hiệu quả kinh tế cao gấp 2 lần so với trồng lạc, ngô”.

Trước đây, cứ vào mùa nước hồ Thác Bà rút, toàn bộ diện tích đất bán ngập được nông dân ở Xuân Lai thâm canh trồng ngô, lạc thì đến nay hầu hết diện tích này đã được người dân chuyển sang trồng dưa hấu.

Nhờ hợp với thổ nhưỡng, khí hậu và làm tốt công tác chăm sóc, đến nay dưa hấu ở Xuân Lai đã khẳng định là cây có giá trị kinh tế cao, góp phần xóa đói, giảm nghèo làm giàu bền vững cho địa phương.

Ông Hoàng Phượng Vỹ - Chủ tịch UBND xã Xuân Lai cho biết: “Khi mùa nước hồ cạn, xã đã chỉ đạo, vận động nhân dân trồng dưa hấu ở các bãi nổi trên hồ Thác Bà, tập trung chủ yếu ở các thôn: Làng Chang, Cây Luồng, Yên Mỹ... Đến nay, toàn xã có trên 45 hộ trồng dưa với trên 20 ha đất bán ngập, năng suất đạt 11 tấn/ha. Vụ dưa này, nông dân ở Xuân Lai  thu về gần 2 tỷ đồng từ dưa hấu”.

Được biết dưa hấu trồng ở một số xã thuộc vùng Đông hồ, nhất là ở Xuân Lai, Mỹ Gia... đều vỏ mỏng, ruột đỏ tươi, ngọt và thơm được người tiêu dùng ưu thích. Đặc biệt, trồng dưa hấu lại ngắn ngày (khoảng 65- 70 ngày) cho thu nhập, dễ trồng, mất ít công chăm sóc và năng suất cao gấp đôi so với các loại cây khác trên cùng một đơn vị diện tích. Hơn nữa, sản phẩm được các tư thương ở thành phố Yên Bái, Việt Trì, Hà Nội, Tuyên Quang đến mua tại vườn với giá giao động từ 7000 - 9000 đồng/kg nên người dân trồng dưa ở Xuân Lai rất phấn khởi.

Nhờ trồng dưa hấu mà cuộc sống của nhiều hộ dân ở Xuân Lai đang khởi sắc từng ngày, trong đó, có nhiều hộ cho thu nhập từ 60 - 100 triệu đồng/vụ dưa, tiêu biểu như: Tô Văn Hộ, Tô Văn Hà ở thôn Cây Luồng; Hoàng Văn Châm, Nông Tiến Dự ở thôn Yên Mỹ.

“Cùng với những cây chủ lực khác, trong thời gian tới, xã tiếp tục rà soát lại toàn bộ diện tích đất bán ngập, để vào mùa nước hồ rút vận động nhân dân trồng dưa hấu; đồng thời, phối hợp với các phòng, ban chức năng của huyện tìm chọn các giống dưa chất lượng, quả to hơn, năng suất cao để tăng thu nhập cho người dân"- ông Hoàng Phượng Vỹ cho biết thêm.

 Hà Tĩnh