Huyện Trạm Tấu có 45.833 ha đất có rừng, trong đó có 33.365 ha rừng phòng hộ, còn lại là rừng sản xuất, độ che phủ rừng đạt 61,7%. Mùa khô hanh cũng là thời điểm bà con sản xuất nương rẫy nên nguy cơ cháy rừng rất cao.
Để hạn chế thấp nhất thiệt hại do cháy rừng, ngay trước mùa khô hanh, huyện đã kiện toàn Ban Chỉ đạo thực hiện Chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2016 - 2020 từ huyện đến cơ sở.
Tại các xã, thành lập 12 tổ cơ động với 394 người tham gia; các thôn, bản đã thành lập 65 tổ đội bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) với 675 người sẵn sàng ứng cứu khi có cháy rừng xảy ra. Các xã, thị trấn đã xây dựng lịch trực PCCCR, có ghi số điện thoại liên lạc của từng thành viên để kịp thời chỉ đạo theo phương châm "4 tại chỗ”.
Lực lượng kiểm lâm huyện tăng cường tuyên truyền đến mọi người dân, tổ chức cho các thôn, bản học tập các tài liệu, quy định về bảo vệ rừng và PCCCR; ký cam kết bảo vệ rừng và PCCCR tại 64 cụm thôn, bản với 5.302 lượt hộ dân.
Bên cạnh đó, lực lượng kiểm lâm thường xuyên kiểm tra, thống kê quản lý nương rẫy áp dụng hình thức xử lý thực bì bằng biện pháp đốt có kiểm soát; thường xuyên nắm bắt thông tin về dự báo, cảnh báo cháy rừng để thông báo kịp thời đến người dân và các chủ rừng...
Tuy nhiên, từ đầu năm tới nay, trên địa bàn huyện vẫn để xảy ra 6 vụ cháy rừng làm thiệt hại khoảng 52,69ha rừng (rừng tự nhiên phòng hộ là 33,8ha; rừng tự nhiên sản xuất là 15,62ha; rừng trồng phòng hộ là 3,27 ha).
Qua điều tra xác minh, hầu hết các vụ cháy rừng trên đều do người dân sản xuất nương rẫy để lửa cháy lan vào rừng.
Điển hình vụ cháy rừng xảy ra ngày 22/3/2019, tại thôn Sán Trá, xã Bản Công đã làm thiệt hại 2,05 ha đất trống có cây gỗ tái sinh núi đất. Nguyên nhân được xác định trong quá trình sản xuất nương rẫy, đốt dọn thực bì do bất cẩn gây cháy lan vào rừng. Đối tượng gây cháy là Vàng Thị Gia, sinh năm 1998 bị xử phạt vi phạm hành chính 20 triệu đồng và buộc trồng lại rừng.
Vụ cháy tại thôn Mù Thấp, xã Bản Mù ngày 19/4/2019 đã làm thiệt hại 10 ha rừng mới trồng đầu năm 2019 chưa thành rừng và 4,41 ha đất trống có cây gỗ tái sinh. Nguyên nhân gây cháy được xác định do Giàng Thị Vang, sinh năm 1979 đốt nương gây cháy lan vào rừng.
Tiếp đến ngày 20/4/2019, tại thôn Giàng A Pán, xã Bản Mù đã xảy ra vụ cháy làm thiệt hại 15,62 ha rừng tự nhiên sản xuất, trạng thái rừng chưa có trữ lượng; 2,0ha đất trống có cây gỗ tái sinh. Nguyên nhân do đối tượng Trang Thị Nu đốt nương gây cháy lan vào rừng.
Một thực tế khó khăn ở Trạm Tấu trong công tác bảo vệ rừng và PCCCR, đó là ý thức của một bộ phận nhân dân còn chưa cao nên khi đốt bãi chăn thả, sản xuất nương rẫy còn chủ quan không thông báo cho trưởng thôn, chủ hợp đồng biết để giám sát, đốt không đúng quy trình đốt nương. Diện tích trồng rừng phòng hộ xa nơi dân cư, gần các bãi chăn thả gia súc tại các vùng giáp ranh nên gây khó khăn trong việc quản lý và chữa cháy khi xảy ra cháy rừng.
Bên cạnh đó, việc thiết kế trồng mới rừng chưa có kinh phí để xây dựng các công trình bảo vệ rừng, PCCCR như xây dựng các đường băng cản lửa nên nguy cơ cháy rừng cao...
Do đó, để khắc phục hạn chế trên, Ban Chỉ đạo về Kế hoạch Bảo vệ và Phát triển rừng huyện sẽ tăng cường kiểm tra trách nhiệm của ban chỉ đạo các xã, thị trấn, trách nhiệm của chủ rừng, nhóm bảo vệ rừng việc thực hiện phương án PCCCR; thường xuyên theo dõi thông tin dự báo, cảnh báo cháy rừng đặc biệt trong những ngày nắng nóng gió to có nguy cơ cháy cao để người dân biết và phòng ngừa; tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, kiểm tra nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của nhân dân trong sản xuất nông, lâm nghiệp gắn với rừng để có biện pháp phòng cháy khi hoạt động sản xuất gần rừng và trong rừng; chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, phương tiện, dụng cụ theo phương châm "4 tại chỗ” xử lý kịp thời khi có tình huống cháy rừng xảy ra; đồng thời, xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật.
Văn Thông
