Trên đây là những con số đáng buồn vì Trấn Yên là một địa phương có trình độ dân trí khá, đại bộ phận bà con hiểu rõ giá trị của kinh tế đồi rừng, nhất là những năm qua công tác phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) đã được huyện đặc biệt quan tâm. Riêng năm 2007, huyện đã tổ chức kiện toàn Ban chỉ đạo PCCCR cấp huyện và cả 29 xã, thị trấn; xây dựng phương án cụ thể trong việc huy động lực lượng khi có cháy rừng xảy ra tới tận thôn, bản; một ban chỉ huy gồm 810 thành viên của Lâm trường Việt Hưng và mỗi thôn bản có một tổ xung kích từ 10 đến 15 thành viên. Công tác tuyên truyền vận động cũng được tổ chức tốt như: phổ biến trực tiếp cho 15.320 lượt người nghe ở 20 xã trọng điểm, đóng mới 30 biển cấm lửa, duy trì một trạm dự  báo cháy rừng ở xã Việt Hồng…

Năm 2008, huyện Trấn Yên còn để xảy ra cháy rừng nữa hay không? Đó là một câu hỏi là mục tiêu và nhiệm vụ của các cấp, các ngành và từng người dân sống với rừng ở Trấn Yên cần hướng tới. Để hoàn thành mục tiêu, huyện đã xây dựng hàng loạt biện pháp PCCCR trong mùa khô năm 2008 – 2009 với phương châm “phòng là chính, cứu chữa kịp thời, hiệu quả, đảm bảo an toàn” theo phương án 4 tại chỗ.

Đối với cấp huyện đã xây dựng kế hoạch PCCCR trên cơ sở phương án đã được duyệt; tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền dưới nhiều hình thức tới mọi tầng lớp nhân dân, hướng dẫn thực hiện quy ước, ký cam kết PCCCR đến hộ gia đình, thôn, bản; chủ động nắm vững diễn biến thời tiết để có biện phám chỉ đạo cụ thể; chỉ đạo lực lượng Công an, phối hợp với Hạt Kiểm lâm huyện và chính quyền các địa phương điều tra, xác định nguyên nhân cháy và làm rõ các đối tượng gây ra cháy để xử lý theo đúng pháp luật…

 Đối với các xã, làm tốt việc tuyên truyền, phổ biến chính sách bảo vệ rừng, PCCCR đến từng thôn bản, hộ gia đình và học sinh các trường học, qua đó, phát động phong trào thi đua bảo vệ rừng tốt, không để xảy ra cháy rừng, ký cam kết PCCCR; kiện toàn ban chỉ đạo cấp xã, cơ quan đơn vị và giao nhiệm vụ cụ thể đến từng thành viên, có kế hoạch, lịch giao ban định kỳ; đặc biệt, trong thời gian cao điểm phải bố trí lực lượng trực 24/24 giờ; tổ chức tốt các tổ tuần tra, nhắc nhở thực hiện PCCCR, có chế độ thông tin, báo cáo kịp thời. Đối với các chủ rừng phải quy trách nhiệm toàn diện đổi với diện tích rừng mà họ quản lý và tự chủ về kinh phí PCCCR.

Là lực lượng nòng cốt trong công tác bảo vệ rừng, lực lượng kiểm lâm huyện bên cạnh việc làm tốt công tác tham mưu cho chính quyền địa phương về công tác bảo vệ và phát triển rừng, cần làm tốt việc kiểm tra, hướng dẫn nhân dân canh tác nương rẫy. Đặc biệt, phải bám sát địa bàn, nắm chắc cơ sở phụ trách nhằm phát hiện kịp thời những vụ khai thác lâm sản, phát rừng, đốt nương trái phép, để xử lý kịp thời và báo cáo với các đơn vị chức năng có giải pháp xử lý. Kinh nghiệm cho thấy, kiểm lâm viên bám sát địa bàn thì tình trạng phát, đốt rừng sẽ giảm hẳn. Mặt khác, khi phát hiện ra mảnh nương nào bị phát trái phép thì đốt ngay khi cây lá chưa khô kiệt; việc làm này có ý nghĩa quan trọng khiến đối tượng phải từ bỏ ý đồ lấn chiếm đất vì đốt sớm khi cây, lá tươi lửa sẽ nhỏ hơn, nhiệt lượng kém… khiến thân cây không cháy hết rất tốn công thu dọn và mầm chồi nhanh tái sinh.

Trên cơ sở phương án đã phê duyệt và kế hoạch khá đầy đủ, chi tiết đã triển khai, cùng với bệnh chủ quan  được khắc phục, mùa khô 2008 – 2009, Trấn Yên sẽ giữ được rừng mặc dù là rất khó khăn khi sức ép về đất đai và phong trào trồng rừng kinh tế đang lan rộng.

Lê Phiên