Phó cục trưởng Cục Quản lý giá - Bộ Tài chính, ông Vũ Công Chính, xác nhận hãng hàng không giá rẻ Jetstar Pacific đã có văn bản đăng ký giá vé máy bay mới theo tinh thần Thông tư 103. Hết thời hạn quy định, Bộ Tài chính không có ý kiến phản hồi tức là Jetstar Pacific được quyền bán theo giá đăng ký.

Trong khi đó, đến chiều 16-2, hai hãng hàng không Vietnam Airlines và Indochina Airlines vẫn chưa có đăng ký điều chỉnh giá vé với cơ quan chức năng.

Đa dạng hóa hay tăng giá vé?

Biểu giá mới của Jetstar Pacific được điều chỉnh ở tất cả các đường bay đang khai thác, có mức giá tăng, có mức giá giảm nhưng đáng lưu ý là nhiều mức giá tăng mạnh.

Chẳng hạn giá vé linh hoạt trên các đường bay nhóm 1 (hành trình 1 giờ 30 phút đến dưới 2 giờ) gồm đường bay từ TP.HCM đi Hà Nội, Hải Phòng, Vinh có mức cao nhất là 3,7 triệu đồng/vé/chiều (220 USD), trong khi mức cao nhất hiện nay là 1,7 triệu đồng/chiều. Giá vé trên đường bay nhóm 2 (hành trình trên 2 giờ) như Hà Nội - Cần Thơ có mức cao nhất là 4 triệu đồng/vé/chiều. Giá vé trên đường bay ngắn như Hà Nội đi Đà Nẵng, Huế, mức giá cao nhất là 2 triệu đồng/vé/chiều, mức cũ là 1.020.500 đồng/vé/chiều. Các loại giá vé tiết kiệm thông thường, giá vé khuyến mãi cũng có mức tăng đáng kể.

Cơ cấu giá vé và số ghế dành cho một mức giá được các hãng hàng không tính toán kỹ nhằm mục đích đạt được một mức giá bình quân có lãi cho một chuyến bay. Theo nguyên tắc này, giá trần càng cao thì “dải” giá bên dưới càng rộng, nghĩa là sẽ có thêm nhiều giá vé rẻ để phục vụ khách có thu nhập trung bình,  hoặc tăng thêm hệ số sử dụng ghế trên những chuyến bay ít khách như đầu tuần, mùa thấp điểm. Đây là chính sách đa dạng hóa giá vé được các hãng hàng không nội địa đẩy mạnh thực hiện từ năm 2005, có tác dụng giúp hành khách có nhiều lựa chọn hơn khi mua vé máy bay.

Giá vé máy bay đã ổn định trong nhiều năm Trước đây, trên đường bay Hà Nội - TP.HCM (đường trục), Nhà nước luôn khống chế giá trần để tránh tình trạng độc quyền tăng giá do năng lực khai thác chủ yếu của hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines. Mức trần quy định trên đường bay này “đứng” giá 1,5 triệu đồng/vé liên tục trong nhiều năm, đến ngày 1-3-2007 mới nâng lên 1,7 triệu đồng và đây là mức giá vé phổ thông cao nhất mà hành khách phải trả.

Tuy Jetstar Pacific cũng có điều chỉnh giảm giá, cụ thể: Giá thấp nhất của loại vé tiết kiệm thông thường giảm từ 380.000 đồng xuống còn 300.000 đồng/vé/chiều trên đường bay Hà Nội - Đà Nẵng, nhưng mức giảm và loại vé giảm không đáng kể so với mức tăng.

Bộ GTVT đề nghị tạm dừng thực hiện Thông tư 103

Trước phương án điều chỉnh giá của Jetstar Pacific, Bộ GTVT đã có văn bản đề nghị Bộ Tài chính xem xét tạm dừng thực hiện Thông tư 103, chờ sửa các điều khoản liên quan của Luật Hàng không dân dụng VN và chờ ý kiến của Thường vụ Quốc hội mới thực hiện cơ chế bãi bỏ giá trần vé máy bay. Một trong những lý do để Bộ GTVT đưa ra đề nghị này là bỏ khung giá trần sẽ khiến các hãng hàng không tăng giá vé quá cao, tác động không tốt đến thị trường, nhất là trong thời điểm kinh tế suy giảm.

Như vậy, ngay cả cơ quan quản lý Nhà nước cũng băn khoăn về mức giá mới của Jetstar Pacific. Nhưng quan điểm của Bộ Tài chính lại không như vậy. Theo ông Vũ Công Chính, cơ chế quản lý giá trần không còn phù hợp đối với ngành hàng không hiện nay, việc ban hành Thông tư 103 là cần thiết để các hãng chủ động và tự do hơn trong hoạt động kinh doanh.

Các hãng hàng không được tự định giá vé trên cơ sở tính toán chi phí hợp lý, quan hệ cung-cầu, năng lực cạnh tranh và phải đăng ký với liên bộ Tài chính - GTVT. Thị trường đã thực sự cạnh tranh, nếu hãng nào bán giá cao sẽ mất khách hàng. Khi thấy giá tăng, giảm bất hợp lý, cơ quan quản lý sẽ xem xét yêu cầu điều chỉnh.

Tuy nhiên, đối với hoạt động hàng không có những vấn đề rất đáng lưu ý. Ví dụ trước đây, khi xem xét giá vé, Bộ Tài chính yêu cầu cung cấp thông tin khá cụ thể về cơ cấu giá vé như trên một chuyến bay bao gồm bao nhiêu phần trăm vé giá cao, vé thông thường và vé khuyến mãi nhưng đây là điều được các hãng hàng không xem là bí mật kinh doanh nên không công bố.

Các hãng chỉ có thể cung cấp chi phí dự kiến gồm ghế thiết kế máy bay, hệ số sử dụng bình quân, giá “net” (doanh thu vận chuyển khách theo giá hiện hành bình quân) và doanh thu vận chuyển hàng hóa. Cho nên ngay cả khi cảm thấy tăng giá bất hợp lý, Nhà nước có thể sẽ gặp khó khi yêu cầu hãng hàng không giảm giá.

(Theo TTO)