Bám sát nhiệm vụ, mục tiêu chung, hàng năm Trạm đã xây dựng trên 16 loại mô hình, nhiều mô hình triển khai thành công và nhân rộng trên qui mô toàn huyện. Mô hình chống rét cho mạ bằng nilon bắt đầu từ mô hình điểm tại xã An Thịnh, đến nay 100% số xã trong huyện đều áp dụng. Mô hình này giúp ích rất nhiều cho việc chống rét cho mạ, bảo đảm có mạ đủ tiêu chuẩn cấy hết diện tích trong khung thời vụ. Đặc biệt, đối với các xã vùng cao, khí hậu khắc nghiệt, mô hình tạo điều kiện thuận lợi cho việc làm vụ xuân khi rét đậm. Đến nay, toàn huyện đã tăng trên 90% diện tích sản xuất lúa vụ xuân ở các xã vùng cao. Mô hình thâm canh lúa theo phương pháp mạ khay được nhân rộng ở tất cả các xã, chiếm tỷ lệ 60 - 70% diện tích, giúp giảm công lao động và tăng năng suất lúa.

Đặc biệt, thời gian gần đây mô hình phân viên nén dúi sâu từ làm điểm ban đầu đến nay đã có 17 xã tham gia thực hiện. Mô hình này có hiệu quả cao đối với vùng đồng bào còn hạn chế trong tính toán sản xuất, cải thiện được tình trạng bón phân không cân đối, không đủ lượng, không đúng giai đoạn và bị rửa trôi. Ngoài các mô hình tiến bộ kỹ thuật mới, Trạm luôn chú trọng đưa các giống cây, con năng suất, chất lượng cao vào sản xuất nhằm thay thế dần các giống đã thoái hoá và kém chất lượng như giống sắn KM94.

Năm 2002 từ 20 ha mô hình ban đầu, đến nay đã được người dân trồng nhân rộng tại nhiều xã của huyện với diện tích trên 5000 ha, chiếm 80% diện tích sắn toàn huyện. Bằng việc đưa lợn đực giống 3/4 máu ngoại vào cải tạo đàn lợn địa phương tại xã Phong Dụ Hạ, đã giúp đồng bào vùng cao dần thay thế giống lợn địa phương bằng giống lợn lai hiệu quả kinh tế cao. Trạm cũng đã nghiên cứu đưa vào thực hiện các mô hình mang tính an sinh xã hội. Qua các chu kỳ sinh sản luân chuyển đã giúp cho nhiều hộ nghèo được hưởng lợi.

Các mô hình được duy trì hiệu quả, đó là, mô hình bò, dê sinh sản thực hiện theo phương pháp ngân hàng giống ở các xã: Quang Minh, Xuân Tầm, Tân Hợp, Châu Quế Thượng. Đối với mô hình bò sinh sản thực hiện năm 2003, từ 15 con ban đầu, đến nay đã bàn giao thêm 23 con bê, nâng tổng số lên 37 hộ được hưởng lợi. Tiếp đến, nhiều mô hình được đưa vào ứng dụng như: mô hình Biogas; mô hình nuôi gà an toàn, nuôi cá tăng sản; mô hình canh tác sắn trên đất dốc; mô hình trồng cây cao su...

Việc đưa KHKT tới bà con nông dân, ngoài phương pháp hướng dẫn kỹ thuật thông qua mô hình trình diễn, Trạm Khuyến nông huyện còn tích cực chuyển giao kỹ thuật bằng việc tổ chức các lớp tập huấn theo hình thức họp thôn, mở các lớp đào tạo nghề ngắn hạn, tổ chức các hội thi, thành lập các câu lạc bộ khuyến nông tự nguyện, phát tài liệu kỹ thuật, tờ rơi... Xác định vai trò quan trọng là cầu nối giữa các nhà khoa học với nông dân, cán bộ Trạm Khuyến nông Văn Yên luôn gần gũi, sâu sát với nông dân, tìm tòi các biện pháp chuyển giao KHKT, phù hợp với nhận thức của người dân từng vùng sao cho việc tiếp nhận và áp dụng đạt hiệu quả. Trạm quan tâm nâng cao năng lực cán bộ khuyến nông, lắng nghe và tiếp thu nhu cầu nguyện vọng của nông dân cũng như căn cứ vào điều kiện tự nhiên đặc thù của từng xã để có biện pháp triển khai tốt nhất.

Bà Trần Thị Bích Huề - Trạm trưởng Trạm khuyến nông huyện khẳng định: Các mô hình đã đáp ứng được mục đích nhằm thay thế những kỹ thuật canh tác lạc hậu hiệu quả thấp, nâng cao năng suất cây trồng vật nuôi, giảm chi phí đầu tư, hạn chế ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh. Trạm đã tranh thủ các nguồn vốn của Dự án Giảm nghèo, chương trình 135, Chương trình mục tiêu quốc gia để xây dựng các mô hình trình diễn bằng hình thức cầm tay chỉ việc, giúp nông dân dễ hiểu, dễ nhớ, dễ áp dụng vào sản xuất và mang lại hiệu quả kinh tế cao.

V.T