Từ đầu vụ đến nay, người dân tại các xã: Sơn A, Hạnh Sơn, Sơn Lương... nhận thấy trên nhiều thửa ruộng của gia đình có nhiều khóm lúa có dấu hiệu của bệnh virut lùn sọc đen như lúa: thấp lùn hơn khóm khác, cổ lá ôm xít và hơi xòe ngang, lá có màu xanh đậm, đầu lá  hơi xoắn, gân lá ở mặt sau hơi sưng... Nhận được thông tin, Trạm Bảo vệ thực vật (BVTV) huyện đã phối hợp với Chi cục BVTV tỉnh tiến hành xét nghiệm, kết quả cho dương tính với virut lùn sọc đen.

Ngay sau khi phát hiện nguồn bệnh, dưới sự chỉ đạo của UBND huyện, các ngành chức năng đã nhanh chóng khoanh vùng, xác định diện tích bị nhiễm sâu bệnh, đồng thời vận động, tuyên truyền người dân nhổ bỏ khóm lúa nhiễm bệnh và dúi sâu trong bùn để tiêu hủy nguồn bệnh. Vì vậy, chỉ trong thời gian ngắn, trên 4 ha bị nhiễm virut lùn sọc đen đã được người dân nhổ bỏ và tiêu hủy. Hiện nay, virut lùn sọc đen chưa có thuốc đặc trị, vì vậy bên cạnh biện pháp nhổ bỏ diện tích bị bệnh, cần đẩy mạnh việc phòng trừ các loại rầy lưng trắng và rầy nâu là trung gian truyền bệnh lùn sọc đen. Muốn vậy, người dân cần tích cực thăm đồng, phát hiện kịp thời và phun thuốc đặc trị.

Theo bà Hoàng Thị Thanh - Trạm trưởng Trạm BVTV huyện, thời tiết trong nhiều ngày qua có những diễn biến phức tạp, âm u, nắng mưa xen kẽ, độ ẩm không khí cao là điều kiện thuận lợi để nhiều loại sâu bệnh phát sinh và lây lan. Ngoài diện tích bị nhiễm virut lùn sọc đen, hiện nay cũng có 30 ha lúa nếp và lúa lai tại một số xã: Thanh Lương, Thạch Lương, Phù Nham, Sơn A, Hạnh Sơn và một số xã vùng ngoài cũng bị nhiễm bệnh đạo ôn, cục bộ có diện tích bị hại nặng trên giống nếp TK90. Ngay sau khi phát hiện dịch bệnh, Trạm BVTV đã cử cán bộ xuống các xã, trực tiếp hướng dẫn người dân cách phòng trừ.

Trên những diện tích nhiễm bệnh, điều chỉnh mức nước hợp lý, ngừng bón đạm, các loại phân bón lá và thuốc kích thích sinh trưởng, đồng thời sử dụng các loại thuốc hóa học như: Fujione EC, New hinosan, Kabim 30 WP và một số thuốc trừ nấm bệnh đạo ôn khác để phun phòng trừ, tránh lây lan dịch bệnh. Ông Nguyễn Văn Toản - Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Văn Chấn cho biết: “Đến nay, nguy cơ lây lan và bùng phát bệnh virut lùn sọc đen đã được khống chế. Diện tích bị bệnh đạo ôn khoảng 30 ha cũng được phun các loại thuốc hóa học đặc trị, nên phần nào người dân đã bớt lo lắng hơn”.

Xác định vụ đông xuân năm 2010, sẽ khô hạn và nắng nóng kéo dài, là điều kiện thuận lợi cho các loại sâu bệnh phát sinh và lây lan, nên ngay từ đầu vụ, Trạm BVTV huyện đã cùng với các cán bộ khuyến nông viên cơ sở đẩy mạnh tuyên truyền, tập huấn hướng dẫn kỹ thuật phòng trừ sâu bệnh cho các hộ nông dân. Vận động bà con sử dụng giống lúa kháng rầy; vệ sinh đồng ruộng; tích cực thăm đồng, phát hiện kịp thời dấu hiệu của dịch bệnh để có biện pháp xử lý; hướng dẫn cách chọn và kỹ thuật sử dụng các loại thuốc hóa học có hiệu quả…

Hiện trên 3.910 ha lúa xuân của Văn Chấn đang trong giai đoạn đứng cái và bắt đầu chuyển sang phân hóa đòng. Tuy nhiên, trong thời gian tới, ngoài các loại virut gây hại trên lúa, bệnh đạo ôn thì một số loại bệnh khác cũng có nguy cơ phát sinh như: sâu đục thân, bệnh khô vằn, bệnh bạc lá… Vì thế, việc phòng chống sâu bệnh càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết để đảm bảo năng suất và sản lượng cho lúa chiêm xuân năm nay.

Hùng Cường