Thế là sau nhiều khảo sát, thử nghiệm lẫn cả hoài nghi, cuối cùng cây cao su đã chính thức gia nhập vào tập đoàn cây công nghiệp Yên Bái được tròn một năm. Một năm chưa thể khẳng định được tính hiệu quả kinh tế của một loại cây công nghiệp nhưng cũng đủ minh chứng cho thấy khí hậu, thổ nhưỡng, đất đai và con người Yên Bái hoàn toàn phù hợp với loại cây trồng mới này. Trên 350 ha cây cao su được trồng tại huyện Văn Yên, Văn Chấn trong năm 2010 - 2011 nay đã bén rễ xanh tươi, đâm chồi, nảy lộc vươn lên những mầm xanh hy vọng.

Dự án phát triển cây cao su đã chính thức được Công ty Cao Su Yên Bái,   thuộc Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam triển khai thực hiện từ đầu năm 2010. Tuy là một dự án lớn và cây trồng mới nhưng với sự quyết tâm của tỉnh, của Công ty Cao su và người dân trong vùng, dự án đã nhanh chóng triển khai thực hiện một cách hiệu quả.

Ngay trong năm 2010, Công ty Cao Su Yên Bái, các ngành chức năng và người dân trong vùng dự án đã tổ chức trồng mới được 330 ha cao su tại huyện Văn Chấn và Văn Yên bằng các giống: Rrim 600, GT1, Ric 121… 330 ha cao su chưa phải là thành tích đáng nói so với mục tiêu của dự án là trên 10 ngàn ha.

 Nhưng đó là kết quả, sự nỗ lực đáng ghi nhận của tỉnh, ngành nông nghiệp, UBND huyện Văn Chấn, Văn Yên và các xã trồng cao sư, đặc biệt, có sự ủng hộ, sự vào cuộc của nhân dân các xã: An Bình, Lâm Giang, Lang Thíp (huyện Văn Yên), Nậm Búng, Gia Hội, Sơn Lương, Nậm Lành (huyện Văn Chấn).

Đây là sự năng động dám nghĩ, dám làm và sự chuyển đổi trong cơ cấu cây trồng, trong chiến lược đầu tư và phát triển kinh tế lâm nghiệp tỉnh Yên Bái. Trồng rừng, trồng cây nguyên liệu giấy bất cứ một người dân Yên Bái nào cũng có thể làm thành thạo và tuân thủ đúng các quy trình kỹ thuật, cây lên xanh tốt mang lại hiệu quả kinh tế cao nhưng với cây cao su là hoàn toàn xa lạ.

Trước thực trạng đó, Công ty Cao su Yên Bái đã dày công phân tích đặc tính của đất đai, thổ nhưỡng, bên cạnh đó tăng cường mở các lớp hướng dẫn kỹ thuật, đào tạo quy trình trồng, chăm sóc cho người dân và công nhân tham gia trồng cao su. N

hững héc-ta cao su đầu tiên ở An Bình (Văn Yên), Sơn Lương (Văn Chấn) được trồng và chỉ sau hơn ba tháng trên 330 ha được trồng đã bén rễ xanh tươi.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Hồng Thắng - Tổng giám đốc Công ty Cao su Yên Bái cho biết: “Dự án trồng và phát triển cây cao su ở Yên Bái, giai đoạn I, Công ty sẽ trồng 10 ngàn ha cao su đại điền với tổng vốn đầu tư trên 1.500 tỷ đồng (50% vốn từ Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam và các cổ đông thuộc Tập đoàn, còn lại là vốn vay ngân hàng).

 Việc đầu tư phát triển trồng cao su tại Yên Bái là một hướng đi đúng đắn, nhằm xóa đói, giảm nghèo, làm giàu cho nhân dân vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào các dân tộc trong vùng dự án.

Do ảnh hưởng của 28 đợt không khí lạnh tăng cường và 4 đợt rét đậm, rét hại lại đúng vào thời điểm cây trồng vẫn còn non đã dẫn đến một số diện tích cao su bị chết rét. Tuy nhiên, ngay sau đó Công ty đã tiến hành tổ chức cho công nhân, nhân dân trong vùng dự án trồng tái canh do rét và trồng mới 50 ha bằng giống chịu lạnh VNg YITC 77-4, đưa tổng diện tích lên 380 ha.

Công ty đề ra nhiệm vụ, kế hoạch đến năm 2016 trồng hoàn thành trên 10 ngàn ha cao su đại điền và xây dựng 2 nhà máy chế biến mủ cao su”. Do ảnh hưởng của 28 đợt không khí lạnh tăng cường và 4 đợt rét đậm, rét hại lại đúng vào thời điểm cây trồng vẫn còn non đã dẫn đến một số diện tích cao su bị chết rét. Tuy nhiên, ngay sau đó Công ty đã tiến hành tổ chức cho công nhân, nhân dân trong vùng dự án trồng tái canh do rét và trồng mới 50 ha bằng giống chịu lạnh VNg YITC 77-4, đưa tổng diện tích lên 380 ha.

Những ngày đầu tháng 6, chúng tôi ngược dốc lên xem đồi cao su rộng hơn 20 ha thuộc lô số 4 khoảnh 2-3 tiểu khu 429, 439, tận mắt chúng kiến cây cao su đang đâm trồi nảy lộc lên xanh tươi, nhất là cây Stump trần đạt tỷ lệ nảy mầm trên 80%.

 Hai chị em Điền Thị Sen, Điền Thị Lý là người dân tộc giáy thuộc thôn Nà Kè, xã Gia Hội đang làm cỏ chăm sóc cao su phấn khởi nói: “Lúc đầu nói đi trồng cây cao su chúng em sợ khó không làm được, nhưng được Công ty hướng dẫn kỹ thuật và cách trồng thấy cũng không khó lắm. Quan trọng nhất là phải trồng theo đúng kỹ thuật, chăm sóc bài bản.

Những đồi cao su đang lên xanh tốt này là do chính tay chúng em trồng đấy! Chỉ nay mai thôi cây cao su sẽ vươn mình thẳng đứng, góp phần phát triển kinh tế địa phương lại bảo vệ môi trường bền vững. Đó là tiền đề, là cơ sở để xã vùng cao vươn lên đói nghèo và làm giàu…”.

Để cây cao su phát triển ổn định, đảm bảo chất lượng lâu dài ngày 1/6/2011, tại xã Sơn Lương, huyện Văn Chấn, Công ty Cao su Yên Bái đã tổ chức lễ tiếp nhận 90 công nhân lao động vào làm việc tại Công ty. Trong đó có 29 lao động là người dân tộc Dao xã Nậm Lành, 18 lao động là người dân tộc Tày, giáy, Thái xã Gia Hội, 37 lao động thuộc xã Sơn Lương còn lại thuộc xã Nậm Búng, thị trấn Nông trường Liên Sơn, thị xã Nghĩa Lộ.

Người lao động được tuyển dụng vào làm công nhân Công ty Cao su được hưởng mức lương tối thiểu trên 1,3 triệu đồng/người/tháng và được đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, được trang bị bảo hộ lao động và các chế độ đãi ngộ chung của ngành cao su.

Vừa được tiếp nhận làm công nhân ngành cao su, anh Triệu Tòn Chày, dân tộc Dao, xã Nậm Lành phấn khởi cho biết: “Từ một nông dân nay trở thành công nhân đầu tiên của Công ty cao su Yên Bái tôi rất vui mừng và phấn khởi. Tuy mức lương khởi điểm hiện tại chưa phải là cao nhưng so với làm ruộng và làm rừng thì cũng tạm ổn, cùng với được đóng bảo hiểm xã hội, y tế và được hưởng chế độ bảo hộ lao động theo quy định đó là điều đáng quý nhất.

Với chu kỳ và sinh trưởng của cây cao su dài trên 25 năm chúng tôi xác định gắn bó cả cuộc đời mình với cây cao su. Ngay sau đây về tôi và gia đình sẽ trồng, chăm sóc, bảo vệ cây cao su cho tốt để sau cùng Công ty khai thác mủ năng suất, chất lượng tốt nhất.

Đó có lẽ không phải niềm vui riêng của anh Chày mà là niềm vui, niềm vinh hạnh của 90 công nhân lao động vừa được Công ty Cao su tiếp nhận đợt đầu tiên này.  Ngay trong năm 2011 này Công ty tiến hành trồng trên 1 ngàn ha cao su và tuyển dụng thêm 600 lao động.

Đến năm 2016, Công ty trồng xong 10 ngàn ha cao su, xây dựng 2 nhà máy chế biến mủ, 1 trung tâm y tế, 20 nhà trẻ mẫu giáo… sẽ giải quyết việc làm cho 10 ngàn lao động tại địa phương và tuyển dụng 4.000-5.000 công nhân cao su. Đây là cơ hội cho con em các hộ gia đình nông thôn trong và ngoài vùng dự án trở thành công nhân của Công ty thuộc 1 trong 8 tập đoàn kinh tế lớn của cả nước.

 Thanh Phúc