Cách đây 4 năm, được Trung tâm Khuyến nông tỉnh hỗ trợ giống, ông Phạm Thế Cầu, xã Văn Tiến, thành phố Yên Bái đã trồng loại cây có xuất xứ từ miền Nam xa xôi. Đến thăm vườn thanh long nhà ông Cầu khi ông vừa thu xong lứa quả cuối, ông cho biết: “Vụ vừa rồi thời tiết thuận lợi, thanh long cho quả đều. Đặc biệt, giống thanh long ruột đỏ màu sắc đẹp hơn, vị ngọt đặc biệt, lại là loại quả mới xuất hiện ở thị trường Yên Bái nên rất dễ bán, gia đình tôi bán ngay tại vườn cũng được 40.000 đồng/kg”.

Không cần diện tích lớn, chỉ một khoảng sườn đồi là có  thể trồng vài chục trụ thanh long. Loại cây trồng này có tuổi đời trung bình 20 năm, đặc biệt ưa thích đất đồi. Những người trồng thanh long cho biết, vì thuộc họ xương rồng nên loại cây này ưa dại nắng. Hàng năm, thanh long cho quả từ tháng 4 đến tháng 11. So với nhiều loại cây khác, chăm sóc thanh long đơn giản hơn nhiều.

Vào tháng 4, đầu vụ, bón một lượt phân cho quả ra nhiều, to, đẹp, đến cuối vụ bón thêm lần nữa cho cây hồi phục sức khỏe, ra nhiều chồi, nhiều lộc chuẩn bị cho vụ mới.

Trung bình mỗi vụ, một khóm thanh long cũng cho thu hoạch 7 - 8 lứa quả, nếu chăm sóc tốt có thể đạt 40 -50kg/khóm mỗi vụ. So với thanh long ruột trắng, thanh long ruột đỏ có tỷ lệ đậu quả thấp hơn, khoảng 70%, mỗi quả trung bình khoảng 300gam nhưng với giá bán cao gấp rưỡi thì hiệu quả kinh tế mà cây thanh long ruột đỏ mang lại rõ ràng cao hơn.

Thời gian cây “ngủ” giữa các vụ quả, cũng là thời điểm các nhà vườn khai thác giống, phục vụ bà con có nhu cầu trồng loại cây mới này. Mỗi mầm thanh long được cắt trung bình 20 cm có giá bán từ 15 - 20.000 đồng.

Với kinh nghiệm nhiều năm trồng thanh long, ông Cao Ngọc Liên, xã Minh Quân, huyện Trấn Yên cho biết: “Cây nên ươm vào vụ thu sang vụ xuân mới trồng. Vào mùa xuân, tiết trời thuận lợi, trời ẩm, nhiệt độ vừa phải, mầm phát triển nhanh hơn".

Lúc nào, khu ươm giống của gia đình ông Liên cũng có sẵn mấy trăm mầm, phục vụ nhu cầu của bà con trong và ngoài tỉnh. Ông thường ươm giống vào đất mịn pha cát và trộn với tỷ lệ vôi bột nhất định, theo ông như thế sau khoảng 1 tháng cây sẽ vừa ra rễ vừa ra mầm, đồng thời lại tránh được một số loại bệnh mà thanh long hay mắc phải. Trung bình một trụ trồng từ 2 - 4 mầm thanh long, vốn đầu tư khoảng 100.000 đồng/khóm. Sang năm thứ 2, cây bắt đầu cho quả và từ năm thứ 3 trở đi cây cho quả đều.

“Kình địch” của thanh long là bệnh thán thư, loại bệnh này sẽ làm cho thân bị thối nhũn, chỉ cần rắc vôi bột đều lên khóm là loại bệnh nguy hiểm này sẽ bị tiêu diệt. Trong thời gian cây ra hoa cần tưới nhiều, nên bón phân chuồng vì sẽ làm cho đất tơi xốp, cung cấp nhiều chất dinh dưỡng.

Thanh long ruột đỏ cũng như những loại cây trồng mới, phù hợp với đất đai và thổ nhưỡng của vùng đất đồi sẽ mở ra hướng phát triển kinh tế cho nhiều nông dân yêu khoa học kỹ thuật, nâng cao hiệu quả kinh tế trên một đơn vị đất canh tác.

Hồng Khanh