Với vai trò nòng cốt trong các hoạt động phòng chống HIV/AIDS, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS đã chủ động tham mưu cho Ban chỉ đạo 138 tỉnh (Ban chỉ đạo phòng chống tội phạm, phòng chống HIV/AIDS và tệ nạn ma túy, mại dâm) xây dựng và triển khai kế hoạch hoạt động năm 2013 gồm các hoạt động của chương trình mục tiêu quốc gia, đề án của tỉnh và các dự án, các kế hoạch chuyên đề.

Đồng thời tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo các ngành thành viên hình thành và duy trì hệ thống thông tin, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, các câu lạc bộ phòng chống HIV/AIDS nhằm thay đổi hành vi phòng chống HIV/AIDS đến mọi đối tượng; tham mưu cho UBND tỉnh phê duyệt Dự án “Triển khai điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện tại Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Yên Bái”; hình thành hệ thống giám sát HIV từ tỉnh đến cơ sở, triển khai các hoạt động can thiệp giảm tác hại dự phòng lây nhiễm HIV tại 41/45 xã, phường trọng điểm; nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác chăm sóc và điều trị HIV/AIDS hỗ trợ điều trị HIV/AIDS và dự phòng lây nhiễm từ mẹ sang con…

Qua đó, từ đầu 2013 đến nay, Trung tâm đã tổ chức tuyên truyền phòng chống HIV/AIDS cho 46.709 lượt người nghiện chích ma túy, 20.194 lượt đối tượng khác... duy trì 8 mô hình điểm “Toàn dân tham gia phòng chống HIV/AIDS tại cộng đồng dân cư”, duy trì hoạt động của 41 câu lạc bộ phòng, chống HIV/AIDS với tổng số gần 1.000 hội viên (trong đó có hơn 400 người nhiễm HIV), tổ chức xét nghiệm 13.830 mẫu (trong đó 395 mẫu dương tính), xét nghiệm CD4 1.455 mẫu

Trong đó: Yên Bái 1.092 mẫu, Lào Cai 533 mẫu; lấy 11 mẫu xét nghiệm PCR cho trẻ em dưới 18 tháng tuổi, triển khai các hoạt động can thiệp giảm tác hại tại 36 xã, phường trọng điểm, duy trì đội ngũ giáo dục viên đồng đẳng 58 người, cộng tác viên 35 người can thiệp giảm tác hại hiện có; 1.197 người nhận bơm kim tiêm, 47.890 lượt người nghiện chích ma túy nhận bơm kim tiêm, tiếp tục can thiệp trong nhóm người bán dâm thông qua hình thức tiếp thị xã hội về bao cao su...

Đến ngày 30/10/2013, HIV đã có mặt tại 9/9 huyện, thị xã, thành phố, 154/180 xã, phường, thị trấn. Trong đó: luỹ tích nhiễm HIV 5.500 trường hợp (có địa chỉ tại Yên Bái 4.687), luỹ tích chuyển giai đoạn AIDS 2.414 trường hợp (Yên Bái 2.301), luỹ tích tử vong do HIV/AIDS 1.464 trường hợp (Yên Bái 1.439), số nhiễm HIV hiện còn sống 3.248 người. Tuy nhiên, số nhiễm HIV/AIDS không tăng đột biến về số lượng so với những năm trước.

Đặc biệt, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS đã triển khai chương trình điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone, hoàn thiện hệ thống cơ sở vật chất, thủ tục pháp lý của cơ sở điều trị theo quy định của Bộ Y tế, đào tạo chuyên môn cho cán bộ cơ sở điều trị Methadone theo chương trình đào tạo của Cục Phòng, chống HIV/AIDS. Đến nay, đã tổ chức hội nghị vận động chính sách triển khai điều trị Methadone cấp tỉnh, cấp thành phố và tiến hành điều trị cho bệnh nhân. Hiện tại, có 43 bệnh nhân đang điều trị và chuẩn bị khởi liều cho các bệnh nhân mới.

Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đạt được, các hoạt động phòng chống HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh vẫn gặp phải những khó khăn nhất định. Một số địa phương, nhất là tuyến xã chưa tích cực tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền địa phương; người nhiễm HIV/AIDS vẫn tập trung ở các đối tượng nguy cơ cao liên quan đến tệ nạn xã hội; trong cộng đồng vẫn còn sự kỳ thị, phân biệt đối xử với những người nhiễm HIV/AIDS; thiếu cán bộ làm công tác phòng chống HIV/AIDS; cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ phòng chống HIV/AIDS ở tuyến cơ sở còn thiếu, nguồn kinh phí hỗ trợ năm 2014 dự báo sẽ cắt giảm...

Khắc phục khó khăn, từng bước làm tốt hơn công tác phòng chống HIV/AIDS trên địa bàn, thời gian tới, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ chuyên môn theo kế hoạch đã được UBND tỉnh phê duyệt, vận động, tìm kiếm các nguồn lực để triển khai điều trị Methadone tại tỉnh Yên Bái năm 2014, xây dựng kế hoạch hoạt động phù hợp với tình hình thực tiễn tại địa phương, tăng cường công tác truyền thông trên hệ thống truyền thanh xã, phường, thị trấn…

Trần Ngọc