Hiện nay, tình trạng vỏ bao, gói thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) vứt tràn lan tại các khu vực ruộng lúa, khe suối, mương nước… đang là vấn đề khá nổi cộm, bức xúc đối với môi trường toàn tỉnh. Điều này gây ô nhiễm lớn tới môi trường sống, đặc biệt là nguồn nước.

Để hạn chế tình trạng trên, gần đây, việc thu gom, xử lý chất thải rắn trong sản xuất nông nghiệp, bao gói thuốc BVTV đã được tỉnh chỉ đạo, ngành tài nguyên và môi trường (TN&MT) quan tâm thực hiện. Cụ thể, Sở TN&MT đã chọn xã Báo Đáp, huyện Trấn Yên để triển khai mô hình mẫu về thu gom, xử lý bao, gói thuốc BVTV. Mô hình đã nhận được sự ủng hộ của bà con trong xã, đặc biệt là các hộ thường xuyên sử dụng thuốc BVTV. Mô hình mẫu được xây dựng tại các thôn: 8, 10, 13, 14 và 15 với 20 bể thu gom.

Các bể thu gom đảm bảo yêu cầu vệ sinh môi trường, không để nước mưa vào trong bể. Sau khi vỏ bao, gói thuốc BVTV đã qua sử dụng sẽ được bà con đưa vào bể thu gom để một đơn vị vận chuyển, xử lý theo đúng quy định. Được biết, toàn tỉnh mới có khoảng 23 xã, thị trấn thực hiện việc thu gom vỏ thuốc BVTV sau khi đã sử dụng. Tuy nhiên, việc thu gom vẫn chưa triệt để và kịp thời, phương tiện, dụng cụ lưu giữ chưa đảm bảo yêu cầu về vệ sinh môi trường. Việc vận chuyển, xử lý chưa đúng quy định của pháp luật (chủ yếu mới chỉ đốt tại bể chứa hoặc chôn lấp).

Để phát triển sản xuất nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường, Sở TN&MT xây dựng mô hình mẫu về thu gom, xử lý bao gói thuốc BVTV tại xã Báo Đáp nhằm nhân rộng trên địa bàn toàn tỉnh là việc làm hết sức kịp thời, đúng với yêu cầu thực tiễn, góp phần không nhỏ trong công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức về bảo vệ môi trường cho nhân dân.

Tuy vậy, để việc thu gom bao bì, gói thuốc BVTV đúng khoa học, trở thành thói quen thường xuyên, ăn sâu vào ý thức của bà con thì ngoài việc ra mắt mô hình kiểu mẫu, phát động ra quân thu gom bao, gói thuốc BVTV, ngành chức năng cần thực hiện đồng bộ các biện pháp tuyên truyền, lồng ghép công tác bảo vệ môi trường vào các sinh hoạt, hoạt động thường kỳ của các tổ chức đoàn thể.

Đồng thời, có chế tài xử phạt các trường hợp cố tình vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường nông nghiệp nông thôn và biểu dương những cá nhân, tập thể thực hiện tốt. Mặt khác, cần xây dựng thêm được những mô hình điển hình về “cánh đồng không rác thải”, hoặc mô hình “nhà nông kiểu mẫu” để tạo động lực, niềm tin cho nông dân thực hiện tốt bảo vệ môi trường, hướng tới nền nông nghiệp sạch, bền vững.

Có thể nói, sự đồng thuận, hưởng ứng nhiệt tình của người dân khi tham gia mô hình thu gom, xử lý bao, gói thuốc BVTV trên đồng ruộng có vai trò hết sức quan trọng trong việc tạo nên những cánh đồng sạch, an toàn. Chúng ta có thể hình dung đơn giản như việc khi mở nắp bể thu gom, trong bể có một lượng lớn vỏ thuốc BVTV, người dân đã thu gom bỏ vào thì đó là thành công lớn của những người xây dựng mô hình. Ngược lại, cần kiểm tra hiệu quả của công tác tuyên truyền đã đi vào lòng người để tạo nên ý thức, trách nhiệm hay chưa.

Bà Trần Thị Hồi, thôn 14, xã Báo Đáp chia sẻ: “Sau khi được tuyên truyền về mô hình này, bản thân tôi nhận thấy việc bảo vệ môi trường là cần thiết. Ngay khi có bể thu gom là chúng tôi đã bảo nhau cùng thu gom, bỏ vỏ thuốc BVTV đã sử dụng vào đó chứ không vứt ra ruộng như trước nữa”.

Còn ông Nguyễn Minh Tuấn, thôn 15, xã Báo Đáp khẳng định: “Trước đây chưa có bể, chúng tôi thường tiện đâu vứt đấy, nên ruộng rất nhiều vỏ thuốc BVTV, nhất là gần khu vực có nguồn nước. Từ hôm có bể thu gom, nhiều người trong thôn đều bỏ vỏ bao bì vào đó. Việc này đã trở nên thường xuyên, thành thói quen của bà con”...

Qua đó thấy rằng, sự đồng thuận của người dân là rất lớn, việc xây dựng thêm các mô hình kiểu mẫu về thu gom, xử lý bao bì, gói thuốc BVTV trên toàn địa bàn tỉnh là hết sức cần thiết. Nói về mô hình thu gom, xử lý bao, gói thuốc BVTV, ông Hà Mạnh Cường - Phó Giám đốc Sở TN&MT nhấn mạnh: “Để mô hình hoạt động hiệu quả, Chi cục Bảo vệ Môi trường sẽ tiếp tục tham mưu với Sở phối hợp chặt chẽ với UBND các huyện, thị, thành phố trong tỉnh, Ban Điều hành Mô hình mẫu trong việc kiểm tra, giám sát. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, giám sát để nhân dân thực hiện tốt và giải đáp các khó khăn, vướng mắc, kiến nghị của các địa phương trong quá trình triển khai thực hiện”.

Thiên Cầm