Sau chừng một tiếng đồng hồ bận rộn đón tiếp bệnh nhân và chỉ đạo cán bộ trạm y tế thực hiện công tác tiêm chủng cho trẻ, bác sỹ Đặng Ngọc Huân - Trạm trưởng Trạm Y tế phường Yên Thịnh - một trong những cơ sở được công nhận TCQGVYT năm 2015, mới có thời gian dẫn tôi thăm quan trạm y tế. Là người đã công tác tại Trạm lâu năm, bác sỹ Huân đã hiểu rõ điều kiện của Yên Thịnh. Tuy là một phường của thành phố nhưng đời sống vật chất, nhận thức của người dân về kế hoạch hóa gia đình, về vấn đề vệ sinh môi trường… chưa cao, nhất là ở những khu dân cư sản xuất nông nghiệp. Khi được giao kế hoạch xây dựng Yên Thịnh đạt TCQGVYT, cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể của phường với quyết tâm cao đã xây dựng kế hoạch cụ thể, phân tích rõ những thuận lợi, khó khăn trong thực hiện công tác này. Đội ngũ cán bộ của Trạm cơ bản đảm bảo về số lượng, được đào tạo về chuyên môn nhưng cơ sở vật chất nhà trạm xuống cấp, trang thiết bị cũ, thiếu, nhiều khu vực dân cư gặp khó khăn với công tác vệ sinh môi trường…

Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền mà những khó khăn của Yên Thịnh từng bước được khắc phục. Do nhận thức về xây dựng TCQGVYT là nhiệm vụ của toàn Đảng bộ, chính quyền nên công tác này đã được địa phương đặc biệt quan tâm; các tổ chức đoàn thể hưởng ứng thực hiện với trách nhiệm cao.

Điển hình như Hội Phụ nữ phường hàng năm đã vận động hội viên và nhân dân tham gia vệ sinh môi trường, nâng cao số cặp vợ chồng áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại, không để xảy ra tình trạng sinh con thứ 3 trở lên, góp phần làm giảm tỷ lệ phát triển dân số, giảm tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng năm 2015 xuống còn 5,25% và năm 2016, tỷ lệ này phấn đấu giảm còn 4,6%. Hội cũng thường xuyên tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân sử dụng nước sạch, nhà tiêu hợp vệ sinh, sử dụng thuốc nam chữa các bệnh thông thường…

Chị Nguyễn Thị Tư ở tổ 1, phường Yên Thịnh cho biết: “Đưa con đến tiêm chủng tại đây chúng tôi hoàn toàn yên tâm, bởi ngoài cơ sở vật chất nhà trạm khang trang, sạch đẹp, cán bộ y tế phường rất trách nhiệm, thực hiện những quy định chuyên môn. Ngoài được cán bộ Hội Phụ nữ, thanh niên tuyên truyền trong các cuộc họp dân phố, mỗi lần đưa con đi tiêm hay khám bệnh ở Trạm, chúng tôi còn được nghe tuyên truyền về phòng chống dịch bệnh theo mùa, phòng chống bệnh xã hội, phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ, vấn đề vệ sinh môi trường sống với sức khỏe con người…”.

Xác định xây dựng xã, phường đạt TCQGVYT theo Bộ tiêu chí đến năm 2020, là một trong những tiêu chí khó, đòi hỏi tổng hợp các yếu tố như hạ tầng cơ sở, chất lượng đội ngũ y bác sỹ, trang thiết bị, thuốc, dụng cụ KCB, dân số/kế hoạch hóa gia đình, công tác KCB… nhưng với sự quyết tâm của các cấp ủy, chính quyền, Ban Chỉ đạo (BCĐ) xây dựng TCQGVYT thành phố Yên Bái đã giải quyết tốt vấn đề về nhận thức của cả hệ thống chính trị, của bản thân người dân trong xây dựng TCQGVYT.

Từ đó, luôn bám sát tiêu chí để xây dựng giải pháp, phân công nhiệm vụ cụ thể để các thành viên thực hiện theo từng nhóm. Cụ thể, Trung tâm Y tế thành phố có nhiệm vụ trực tiếp chỉ đạo công tác xây dựng TCQGVYT, xây dựng kế hoạch công tác y tế dự phòng, phòng chống dịch, cung ứng đầy đủ thuốc, vật tư y tế cho phòng chống dịch, hướng dẫn và giám sát chuyên môn, kỹ thuật hoạt động của các chương trình y tế…

Mặt trận Tổ quốc có trách nhiệm phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể vận động nhân dân thực hiện tốt giữ gìn và cải thiện môi trường sống; làm tốt công tác tuyên truyền xây dựng 3 công trình vệ sinh. Hội Phụ nữ tập trung tuyên truyền, vận động chị em và gia đình thực hiện tốt công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe bà mẹ, trẻ em, kế hoạch hóa gia đình, hưởng ứng các hoạt động đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm…

Theo bà Nguyễn Thị Thúy Hà - Chủ tịch Hội Nông dân xã Tuy Lộc, với trách nhiệm của mình, Hội Nông dân Tuy Lộc đã phối hợp tốt với cán bộ y tế thực hiện tuyên truyền phòng chống các loại dịch bệnh như: tiêu chảy, tay - chân - miệng, sởi… Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền về vệ sinh môi trường như: vận động các hộ xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh, thu gom, đổ rác đúng nơi quy định, sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật đúng quy định…

Bà Vũ Thị Thanh Thủy - Trưởng phòng Y tế thành phố Yên Bái cho biết: “Mỗi tháng một lần, BCĐ tự kiểm tra, đánh giá những kết quả đã đạt được cũng như những tồn tại, hạn chế, xác định nguyên nhân, bàn giải pháp thực hiện nhiệm vụ tiếp theo. Qua đó, công tác xây dựng TCQGVYT trên địa bàn được đặc biệt quan tâm và được các cấp, các ngành, đoàn thể tham gia với tinh thần trách nhiệm cao”.

Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2015 - 2020 xác định thu hút đầu tư, ưu tiên xây dựng xã, phường đạt TCQGVYT. Tuy điều kiện ngân sách địa phương còn nhiều khó khăn nhưng thành phố đã tạo điều kiện tập trung ngân sách, huy động, lồng ghép các nguồn vốn tu sửa, xây mới nhiều trạm y tế đảm bảo theo đúng quy định, đầy đủ các phòng chức năng và một số công trình phụ trợ để các xã, phường nằm trong lộ trình xây dựng TCQGVYT khắc phục khó khăn hoàn thành tiêu chí về cơ sở vật chất. Đồng thời, các địa phương huy động các tổ chức đoàn thể, các tập thể, cá nhân tham gia ủng hộ chậu cây cảnh, cây thuốc nam, tạo môi trường cảnh quan cho các trạm y tế khang trang, sạch đẹp. Điển hình là công trình nhà Trạm Y tế xã Tuy Lộc, phường Yên Thịnh.

Bác sỹ Phạm Thị Thủy - Trưởng trạm Y tế xã Tuy Lộc cho biết: “Bên cạnh sự vào cuộc của các cấp, các tổ chức đoàn thể trong xây dựng TCQGVYT, Trạm Y tế còn được thành phố lồng ghép các nguồn vốn tập trung đầu tư xây dựng Trạm với 10 phòng chức năng khang trang. Với một xã nông nghiệp như Tuy Lộc, khi cơ sở nhà trạm được xây dựng đảm bảo theo tiêu chí là địa phương đã tháo được “nút thắt” trong xây dựng TCQGVYT. Từ đó, khích lệ cấp ủy, chính quyền, các đoàn thể và người dân tích cực hơn trong xây dựng, duy trì TCQGVYT…”.

Cũng từ vốn ngân sách, vốn hỗ trợ, hợp tác của thành phố Lào Cai (tỉnh Lào Cai) - đơn vị kết nghĩa với thành phố Yên Bái… mà Trạm Y tế phường Yên Thịnh đã được đầu tư xây dựng khang trang với khu nhà làm việc chính đủ 10 phòng chức năng, đủ các công trình phụ trợ như: bếp, nhà vệ sinh, nhà để xe, tường rào, kinh phí 2,7 tỷ đồng; vườn thuốc nam rộng khoảng 200m2 với 40 loại cây thuốc… đã giúp Yên Thịnh được công nhận đạt TCQGVYT vào năm 2015. Quan trọng hơn cả là người dân trên địa bàn phường đã có điều kiện được chăm sóc sức khỏe ban đầu tốt hơn. 

Xây dựng xã, phường đạt TCQGVYT xã là một chính sách lớn nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh (KCB), cung ứng dịch vụ y tế tại tuyến xã - tuyến y tế gần dân nhất, giải quyết cơ bản các vấn đề chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân. Thời gian qua, thành phố Yên Bái đã nỗ lực khắc phục khó khăn xây dựng thành công 8/17 xã, phường đạt TCQGVYT. Dự kiến đến hết năm 2016, thành phố có thêm 2 đơn vị đạt tiêu chí và đến năm 2020, 100% xã, phường đạt TCQGVYT theo Bộ tiêu chí giai đoạn 2011- 2020.

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc xây dựng xã, phường đạt TCQGVYT trên địa bàn thành phố vẫn còn gặp nhiều khó khăn, như: tiêu chí về dân số do nhận thức của một số người dân còn hạn chế, tồn tại tư tưởng trọng nam khinh nữ; về KCB và phục hồi chức năng bằng y học cổ truyền do thiếu cán bộ có chuyên môn về phục hồi chức năng, thiếu thiết bị phục hồi chức năng; một số trạm y tế tuy đã được xây dựng khang trang nhưng vẫn thiếu các công trình phụ trợ…

Thời gian tới, bên cạnh duy trì tiêu chí ở các đơn vị đã được công nhận đạt chuẩn, để hoàn thành TCQGVYT đòi hỏi cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể cần tăng cường công tác kiểm tra, rà soát, đánh giá cụ thể, chi tiết từng tiêu chí, có giải pháp khắc phục kịp thời để đạt kết quả cao trên mỗi tiêu chí; Nâng cao vai trò, trách nhiệm của mỗi thành viên trong BCĐ, đánh giá cán bộ gắn với kết quả thực hiện các nhóm tiêu chí được phân công trong xây dựng xã đạt TCQGVYT; củng cố tổ chức, nâng cao ý thức, thái độ phục vụ của đội ngũ cán bộ trạm y tế và mạng lưới y tế thôn, tổ dân phố trong công tác KCB, chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân; thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của ngành; đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về các chủ trương, chính sách, vai trò và tầm quan trọng của thực hiện Bộ TCQGVYT đến năm 2020 để cán bộ và nhân dân tích cực tham gia; Tranh thủ mọi sự quan tâm giúp đỡ, chỉ đạo của tỉnh trong xây dựng TCQGVYT…

Xây dựng TCQGVYT là đảm bảo mọi người dân đều được chăm sóc sức khoẻ ban đầu, từng bước thực hiện công bằng trong chăm sóc sức khoẻ, góp phần thực hiện thắng lợi kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội. Thành phố Yên Bái đã và đang làm rất tốt việc huy động cả hệ thống chính trị thực sự vào cuộc. Đặc biệt, với chủ trương ưu tiên đầu tư xây dựng cơ sở nhà trạm bằng tổng hợp các nguồn vốn đã giúp thành phố đẩy nhanh tiến độ xây dựng TCQGVYT, góp phần giải quyết cơ bản các vấn đề chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân trên địa bàn.

Đến hết năm 2015, thành phố đã có 8/17 xã, phường đạt TCQGVYT là: Yên Thịnh, Đồng Tâm, Nguyễn Thái Học, Yên Ninh, Minh Bảo, Tuy Lộc, Tân Thịnh, Âu Lâu. Phần lớn các đơn vị này đều đạt tổng điểm trên 90/100 điểm khi được thẩm định. Các tiêu chí đạt điểm cao là tiêu chí về chỉ đạo điều hành, bố trí nhân lực, cơ sở hạ tầng, y tế dự phòng, vệ sinh môi trường… Dự kiến đến cuối năm 2016, xã Giới Phiên và Văn Tiến sẽ đạt TCQGVYT theo Bộ tiêu chí giai đoạn 2011 - 2020.

Thành Trung