Chị H.T.M ở thị xã Nghĩa Lộ không may bị lây nhiễm HIV từ chồng đã từng sống trong những tháng ngày đầy khó khăn và mặc cảm. Số phận thật éo le, lúc đó chị M đang mang thai đứa con đầu lòng. Nghĩ tới tương lai của con, chị đã quyết tâm vượt lên số phận, tìm đến các cơ sở y tế để được tư vấn uống thuốc kháng vi rút (ARV), tư vấn chăm sóc thai nghén. Đến nay, niềm mong mỏi của chị và gia đình đã được đền đáp khi đứa con chào đời không bị lây nhiễm HIV.
Câu chuyện về niềm hạnh phúc của một người mẹ bị nhiễm HIV khi sinh được những đứa con khỏe mạnh như chị M không phải là trường hợp duy nhất. Thực tế đã có nhiều trường hợp may mắn tương tự khi những đứa con chào đời không bị lây nhiễm HIV từ người mẹ.
Bác sỹ Chuyên khoa II Phan Duy Tiêu - Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh cho biết, hoạt động chăm sóc, điều trị HIV/AIDS và dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con đã và đang được triển khai thực hiện hiệu quả.
Tính đến nay, lũy tích 2.220 bệnh nhân điều trị thuốc kháng vi rút ARV (47 trẻ em), đạt 88,4% kế hoạch. Riêng 6 tháng đầu năm 2018, toàn tỉnh có 74 bệnh nhân đang điều trị dự phòng, trong đó, có 72 bệnh nhân điều trị mới và 2 bệnh nhân mới chuyển đến; 6 phụ nữ mang thai nhiễm HIV được điều trị lây truyền mẹ con, 4 trẻ đẻ sống từ mẹ nhiễm HIV được điều trị dự phòng và đều khỏe mạnh, không bị lây nhiễm HIV.
"Con số này đã chứng minh hiệu quả của công tác dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Mặt khác, nếu người mẹ được xét nghiệm HIV sớm và điều trị kịp thời khi mang thai thì khả năng lây HIV sang con giảm đáng kể, thậm chí hoàn toàn không bị lây nhiễm” - Bác sỹ Tiêu nói
Với những kết quả đó, trong thời gian qua, ngành y tế tỉnh nói chung, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh nói riêng đã chủ động triển khai có hiệu quả nhiều hoạt động cụ thể, hướng tới mục tiêu loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con.
Theo đó, Trung tâm đã tích cực phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể của tỉnh đẩy mạnh công tác truyền thông giúp người phụ nữ chủ động tìm hiểu, nắm rõ nguy cơ lây nhiễm và đường lây truyền HIV để họ biết cách tự phòng bệnh cho mình và tránh lây nhiễm HIV cho con, đồng thời, nhận thức của họ nâng lên, chủ động tiếp cận các dịch vụ y tế: tư vấn, xét nghiệm sớm HIV để có những can thiệp kịp thời, thích hợp.
Song song với đó, Tháng cao điểm dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con hàng năm được triển khai với hàng loạt các hoạt động truyền thông trực tiếp và trên các phương tiện truyền thông đại chúng đã có tác động mạnh mẽ đến nhận thức của nhân dân, nhất là phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ và phụ nữ mang thai, người dân sống ở vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số.
Cùng với đó là sự vào cuộc tích cực, chủ động của các cơ sở dịch vụ y tế trên địa bàn tỉnh trong việc tăng cường cung cấp và nâng cao chất lượng dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, nhằm mang lại hiệu quả trong công tác phát hiện sớm nhiễm HIV và can thiệp dự phòng lây truyền.
Nhờ đó, trong 6 tháng đầu năm 2018, 100% số phụ nữ mang thai nhiễm HIV và trẻ em sinh ra từ bà mẹ nhiễm HIV trên địa bàn tỉnh đã được quản lý, chăm sóc và điều trị dự phòng.
Tuy nhiên, trong công tác dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con vẫn còn gặp phải những khó khăn nhất định: một số bà mẹ còn chưa chủ động hợp tác trong tư vấn, điều trị; kinh phí để triển khai các hoạt động hạn chế nên các hoạt động mang tính thường quy, chưa tạo được hoạt động điểm nhấn trong tháng cao điểm...
Nói về vấn đề này, Bác sỹ Chuyên khoa II Phan Duy Tiêu cho biết thêm, thời gian tới, cần xây dựng kế hoạch và tổ chức giám sát các đơn vị về phòng chống HIV/AIDS; tăng cường công tác tư vấn, xét nghiệm HIV tại các phòng VCT và tư vấn xét nghiệm lưu động; hỗ trợ các cơ sở điều trị ARV chỉ định xét nghiệm tải lượng định kỳ đối với bệnh nhân đang điều trị ARV 6 tháng/1 lần.
Đồng thời, rà soát, làm xét nghiệm đo tải lượng virus cho bệnh nhân nghi ngờ thất bại điều trị, bệnh nhân điều trị ARV trên 12 tháng; tăng cường tiếp nhận điều trị cho bệnh nhân nhiễm HIV trong các cơ sở điều trị HIV/AIDS, trại giam, trại tạm giam; duy trì hoạt động cấp phát thuốc tại 27 xã, phường và triển khai điều trị dự phòng lây truyền mẹ con theo phương án B+; duy trì triển khai chương trình cải thiện chất lượng chăm sóc và điều trị tại 5 trung tâm y tế huyện và 2 bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh; tổ chức giám sát hỗ trợ kỹ thuật tại các cơ sở điều trị ARV tuyến huyện...
Minh Tuấn
