Ngay từ những ngày đầu thành lập, ngày 14/6/1945, tại Chùa Hiền Lương, Đội du kích Âu Cơ - tiền thân của bộ đội địa phương tỉnh Yên Bái đã cùng với nhân dân và LLVT tỉnh tham gia hàng vạn ngày công vận chuyển lương thực, thực phẩm, đạn dược cho chiến dịch Điện Biên Phủ, góp phần vào chiến thắng Điện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu". Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, lực lượng DQTV tiếp tục chiến đấu tiễu phỉ, diệt trừ thám báo, biệt kích; tham gia hàng trăm trận đánh, bắt sống hàng trăm tên địch, bắn rơi nhiều máy bay địch...
Thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, lực lượng DQTV không ngừng trưởng thành và phát triển, tập trung ra sức thi đua cùng toàn quân, toàn dân khắc phục hậu quả chiến tranh, đẩy mạnh sản xuất và xây dựng kinh tế, xây dựng lực lượng vững mạnh.
Không chỉ giỏi trong chiến đấu, trong giữ gìn an ninh chính trị ở cơ sở, trong khắc phục hậu quả thiên tai bão lũ, phòng chống cháy rừng mà còn giỏi trong lao động sản xuất, phát triển kinh tế, xã hội; được nhân dân tin yêu và hết lòng giúp đỡ.
Có thể nói, lực lượng DQTV có một bề dày lịch sử, lập nhiều chiến công hiển hách. Vì vậy, xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh là một nội dung quan trọng trong đường lối quân sự của Đảng, là trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền các cấp và của cả hệ thống chính trị.
Với chủ trương mỗi huyện, thị, thành phố giúp đỡ từ một đến hai xã tập trung xây dựng vững mạnh toàn diện; mỗi xã, phường, thị trấn tham gia xây dựng từ 1 đến 2 thôn, bản và lực lượng dân quân các xã, phường, thị trấn giúp đỡ từ 1 đến 2 gia đình thoát nghèo, trong năm 2018 và những tháng đầu năm 2019, hàng vạn lượt cán bộ, chiến sỹ DQTV đã tham gia xây dựng cơ sở, làm công tác dân vận giúp đỡ nhân dân chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, phát triển kinh tế, tham gia hàng trăm nghìn ngày công trồng rừng, làm đường giao thông nông thôn...
Bên cạnh đó, lực lượng DQTV còn tích cực tham gia hoạt động xã hội ở địa phương như: phòng, chống, khắc phục hậu quả bão lũ, sạt lở đất; vận động nhân dân không tái trồng cây thuốc phiện; giúp nhiều hộ nghèo phát triển kinh tế, vươn lên làm giàu chính đáng...
Cụ thể, trong 3 năm trở lại đây, lực lượng DQTV tỉnh đã tham gia trên 10.000 ngày công tổ chức sửa chữa và làm mới hàng trăm ki-lô-mét đường giao thông nông thôn; tu sửa, nạo vét 120 km kênh mương nội đồng, hàng chục cầu gỗ, lớp học và nhà công vụ cho học sinh, giáo viên ở vùng cao, trị giá hàng trăm triệu đồng; phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương đẩy mạnh các hoạt động "Đền ơn đáp nghĩa", "Uống nước nhớ nguồn", thăm viếng nghĩa trang liệt sỹ, di tích lịch sử văn hóa; tổ chức thăm hỏi, chúc tết, tặng quà các gia đình thương binh, liệt sỹ, bà mẹ Việt Nam anh hùng, gia đình có công với cách mạng, gia đình cán bộ, chiến sỹ làm nhiệm vụ nơi đặc biệt khó khăn với tổng số trên 300 suất quà…
Những việc làm thiết thực ấy đã góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển, làm gắn bó thêm tình cảm giữa nhân dân với người lính Cụ Hồ.
Thượng tá Nguyễn Quang Trung – Chỉ huy trưởng Ban CHQS huyện Trạm Tấu cho biết: "Công tác dân vận có vai trò quan trọng trong xây dựng lực lượng, bảo đảm thế trận lòng dân vững chắc, chúng tôi thường xuyên chú trọng vai trò của lực lượng DQTV trong việc thực hiện lời dạy của Bác Hồ, luôn là những người bạn thực sự của bà con nhân dân, tình quân với dân đúng như cá với nước”.
Bí thư Huyện ủy huyện Mù Cang Chải Nông Việt Yên cũng chia sẻ: "Cùng với việc tăng cường cán bộ, chiến sỹ LLVT về cơ sở nắm bắt tình hình, tham mưu với cấp ủy, chính quyền triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ về quốc phòng, quân sự địa phương, cán bộ, chiến sỹ DQTV còn là những tuyên truyền viên làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các quy định của địa phương. Hàng năm, các địa phương trong huyện đều làm tốt công tác chọn nguồn và cử đủ chỉ tiêu đi đào tạo chỉ huy trưởng ban CHQS xã, thị trấn; sắp xếp, bổ nhiệm đủ số lượng chính trị viên, xã đội trưởng và xã đội phó theo đúng các quy định của Nhà nước”.
Có thể nói, bằng công tác dân vận, đội ngũ DQTV tỉnh đã góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, góp phần vào công tác tuyên truyền, vận động nhân dân yên tâm lao động sản xuất, vươn lên xóa đói giảm nghèo... Họ thực sự xứng đáng là lực lượng tiên phong, gương mẫu, đi đầu trong thực hiện nhiệm vụ đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng – an ninh, trật tự an toàn xã hội ở địa phương.
Thiên Cầm