Số người không được cấp thẻ BHYT như trên đã kéo theo tỷ lệ dân số tham gia BHYT của xã giảm mạnh, từ 99,8% xuống còn 38%. Mặc dù cấp ủy, chính quyền địa phương và đơn vị chức năng đã rất nỗ lực, song đến nay, tỷ lệ dân số tham gia BHYT của xã vẫn chưa đạt được kết quả như mong đợi.
Cũng như nhiều hộ gia đình ở xã Hát Lừu, từ ngày 1/7/2021, gia đình chị Lò Thị Liên ở thôn Hát 1, xã Hát Lừu không được Nhà nước hỗ trợ mua thẻ BHYT như trước đây. Nhà chị Liên có 5 khẩu, trong đó 2 đứa con đang đi học đã được mua BHYT, còn mẹ chồng và 2 vợ chồng đến nay vẫn chưa mua được BHYT.
"Mình biết, BHYT có rất nhiều quyền lợi nên cũng muốn mua lắm nhưng khó khăn quá. Trước đây, không có dịch bệnh Covid-19, mình đi làm thuê ở Hà Nội có thu nhập nên mua bảo hiểm cũng đơn giản. Năm nay, dịch bệnh không đi làm được, không có tiền, ruộng thì bị thiệt hại do ảnh hưởng của bão lũ năm 2017, giờ chỉ còn hơn 1.000m2 nên đời sống khá khó khăn. Bây giờ phải bỏ ra một lúc gần 2 triệu đồng để mua BHYT với gia đình mình là rất khó khăn” - chị Liên chia sẻ.
Mới đây nhất, hộ gia đình ông Lò Văn Lun ở thôn Hát 1 có vợ bị mổ ruột thừa tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Nghĩa Lộ vì không có thẻ BHYT nên phải chịu toàn bộ chi phí phẫu thuật, tiền thuốc men. Theo như chia sẻ của gia đình ông Lun, số tiền chi phí ban đầu đã lên tới hơn 7 triệu đồng. Đối với một gia đình nông thôn vùng cao thì đây quả thật là số tiền không nhỏ. Vấn đề đặt ra, nếu như có thẻ BHYT, hộ gia đình ông Lun sẽ đỡ được một phần gánh nặng.
Ông Lò Văn Tụ - Phó Chủ tịch UBND xã Hát Lừu cho biết: "Về phía chính quyền địa phương, ngay sau khi có Quyết định 861 của Thủ tướng Chính phủ, xã đã phối hợp với cơ quan BHXH huyện tổ chức các hội nghị tuyên truyền tư vấn về chính sách của BHYT, vận động người dân tham gia BHYT ở tất cả các thôn, bản trên địa bàn xã”.
Một thực tế cho thấy, mặc dù qua công tác tuyên truyền, người dân đã hiểu được chính sách ưu việt của thẻ BHYT. Song, việc mua thẻ BHYT trên địa bàn xã vẫn còn rất nhiều khó khăn do dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, người dân khó khăn trong việc đi làm kiếm thêm thu nhập.
Mặt khác, năm nay là năm đầu tiên thực hiện Quyết định 861 của Thủ tướng Chính phủ, nhiều học sinh bị cắt hết chế độ hỗ trợ nên gia đình phải ưu tiên nguồn lực để mua sắm sách vở, đồ dùng học tập và thu nộp các khoản đóng góp cho con em đến trường. Không chỉ khó khăn trong vận động người dân mua BHYT mà với đối tượng là học sinh cũng gặp rất nhiều khó khăn.
Đơn cử, 2 trường TH&THCS trên địa bàn xã vẫn còn trên 100 học sinh chưa mua BHYT. Trong đó, Trường TH&THCS Bản Hát vẫn còn 79 học sinh chưa có BHYT, tỷ lệ học sinh tham gia BHYT của nhà trường mới đạt 75%.
Cô giáo Trương Thị Thanh - Hiệu trưởng Trường TH&THCS Bản Hát, xã Hát Lừu cho biết: "Mặc dù nhà trường đã đẩy mạnh tuyên truyền vận động ngay từ khi còn đang nghỉ hè, song thực sự rất khó khăn, việc gia hạn bảo hiểm cho học sinh thời điểm đấy chỉ đến tháng 7, tháng 8 thôi, nhưng mới chỉ có gần 100 cháu tham gia. Đến thời điểm tháng 9, khi bắt đầu năm học mới, nhà trường đã tổ chức họp phụ huynh và mời các đồng chí lãnh đạo xã dự cùng tuyên truyền, vận động phụ huynh mua BHYT cho con em mình".
"Bản thân các bậc phụ huynh rất đồng tình ủng hộ và hứa sẽ mua thẻ BHYT cho con. Tuy nhiên, vì kinh tế khó khăn nên nhiều gia đình vẫn chưa thực hiện được việc mua thẻ BHYT cho con em mình. Trong khi số tiền BHYT cho mỗi học sinh cũng tương đối lớn nên nhà trường và các thầy cô cũng không thể ứng ra. Đến ngày 31/10, nhà trường vẫn còn 79/316 học sinh chưa được gia hạn bảo hiểm. Đấy là mới chỉ gia hạn đến hết tháng 12/2021 đã khó khăn rồi, sắp tới, từ tháng 1/2022 sẽ lại gia hạn năm 2022 thì càng khó khăn hơn”. Cô Thanh nói.
Bên cạnh những khó khăn vì kinh tế eo hẹp không tham gia mua BHYT, Hát Lừu vẫn có những gia đình điều kiện không quá khó khăn nhưng cũng chưa tham gia BHYT do tâm lý chủ quan, cho rằng không phải lúc nào cũng ốm đau nên chưa vội mua bảo hiểm... Có lẽ vì thế mà đến ngày 31/10/2021, toàn xã mới có 2.710/3.915 người tham gia BHYT, đạt tỷ lệ 69%. Nếu không có những giải pháp tích cực hơn và bản thân mỗi người dân không nhận thức được quyền lợi khi tham gia BHYT, Hát Lừu khó có thể đạt được mục tiêu bao phủ đối tượng tham gia BHYT như mong đợi.
Ngọc Sơn
