- Xin đồng chí cho biết nguyên tắc hoạt động, nhiệm vụ, quyền hạn của CSGT đường bộ trong công tác tuần tra, kiểm soát (TTKS)?

+ Trước hết cán bộ chiến sỹ CSGT khi thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát (TTKS) phải tuân thủ các quy định của pháp luật, điều lệnh nội vụ, chế độ, quy trình công tác và quy chế dân chủ trong công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông (TTATGT) theo quy định của Bộ trưởng Bộ Công an và chịu sự giám sát của nhân dân. Khi tiếp xúc với người tham gia giao thông để kiểm soát và xử lý vi phạm TTATGT đường bộ, cán bộ chiến sỹ CSGT phải đảm bảo công khai, minh bạch, nghiêm túc, khẩn trương; luôn có ý thức, thái độ lịch sự, tôn trọng, không được gây phiền hà cho nhân dân.
CSGT đường bộ phải thực hiện sự chỉ đạo của Bộ Công an, Tổng cục Cảnh sát, Cục CSGT đường bộ-đường sắt, Giám đốc Công an tỉnh và kế hoạch TTKS của thủ trưởng đơn vị nhằm phát hiện, xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật giao thông đường bộ và các hành vi vi phạm pháp luật khác.

Thông qua hoạt động TTKS phát hiện những sơ hở thiếu sót về quản lý TTATGT để kiến nghị với cơ quan chức năng có biện pháp khắc phục. CSGT có quyền được dừng phương tiện giao thông đường bộ để kiểm soát giấy tờ của người và phương tiện giao thông; lập biên bản, xử lý các hành vi vi phạm hành chính về giao thông đường bộ và các hành vi vi phạm an ninh trật tự theo quy định của pháp luật; tạm giữ giấy tờ, tạm giữ người, tang vật và phương tiện; khám người, khám phương tiện; khám nơi cất giấu tang vật, phương tiện vi phạm theo quy định của pháp luật; chỉ huy, điều khiển giao thông, hướng dẫn người tham gia giao thông chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật giao thông đường bộ; được áp dụng các biện pháp tạm cấm đường, mở đường để điều hòa giao thông khi có tình huống cấp thiết và phải giải tỏa ngay khi tình huống cấp thiết đó không còn.

Khi TTKS trực tiếp gặp hoặc được thông báo có vụ TNGT xảy ra, CSGT phải đến ngay hiện trường để tổ chức cấp cứu người bị nạn, bảo vệ hiện trường, tổ chức hướng dẫn đảm bảo giao thông thông suốt an toàn và điều tra giải quyết các vụ tai nạn giao thông theo quy định của pháp luật và Bộ Công an. Qua hoạt động TTKS để phòng ngừa, đấu tranh chống các loại tội phạm hoạt động trên tuyến giao thông. Được quyền và chịu trách nhiệm trưng dụng người điều khiển và các loại phương tiện giao thông vận tải, phương tiện thông tin liên lạc để cấp cứu người bị nạn, truy bắt tội phạm theo quy định của pháp luật.

- Đồng chí có thể nói rõ hơn cho người tham gia giao thông đường bộ về hiệu lệnh dừng phương tiện giao thông để kiểm tra, kiểm soát cũng như trang phục, trang bị phương tiện, vũ khí, công cụ hỗ trợ của CSGT khi làm nhiệm vụ?

+ Khi ra hiệu lệnh dừng phương tiện giao thông đường bộ (gọi tắt là xe) tại trạm CSGT hoặc một điểm để kiểm tra, kiểm soát, người CSGT đứng nghiêm, hướng về phía xe cần kiểm soát, tay phải cầm gậy chỉ huy giao thông chỉ thẳng vào phương tiện cần kiểm soát, đồng thời thổi một hồi còi. Khi người điều khiển phương tiện đã nhận được tín hiệu dừng xe và giảm tốc độ thì dùng gậy chỉ huy giao thông chỉ vị trí dừng lại cho xe cần kiểm soát; khi tuần tra lưu động, CSGT được dùng hiệu lệnh yêu cầu xe chạy nhanh hoặc chạy chậm. Trong tất cả các trường hợp trên, xe của CSGT phải bật đèn tín hiệu.

Về trang phục của CSGT khi TTKS gồm quần áo và mũ kê-pi màu vàng lúa chín, có số hiệu, cấp hiệu theo quy định của Bộ trưởng Bộ Công an. Khi thực hiện nhiệm vụ được trang bị các loại phương tiện, vũ khí và công cụ hỗ trợ, trên xe ô tô và mô tô tuần tra được lắp các tín hiệu ưu tiên. Khi hoạt động tuần tra phải thường xuyên sử dụng các tín hiệu đèn ưu tiên. Được sử dụng các phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ như: máy đo tốc độ phương tiện, máy đo nồng độ cồn trong hơi thở, cân trọng tải, gậy chỉ huy giao thông, còi, loa, các loại biển báo, phương tiện chuyên dùng để ngăn đường, cản đường xe cơ giới… theo quy định. Khi kiểm soát tại một điểm trên đường phải đặt biển báo số 436 (CSGT) về hai phía; ban đêm phải có đèn chiếu sáng để đảm bảo kiểm soát, xử lý vi phạm công khai minh bạch.

Chiến sỹ Đội CSGT số 1, Phòng CSGT, Công an tỉnh trước giờ làm nhiệm vụ.

- Vậy, trong những trường hợp nào CSGT được dừng phương tiện đang lưu thông trên đường để kiểm tra, kiểm soát và việc xử lý vi phạm TTATGT được tiến hành như thế nào?

+ Trong khi thực hiện nhiệm vụ đảm bảo TTATGT, bằng trực giác quan sát hoặc bằng các phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ CSGT phát hiện có các hành vi vi phạm pháp luật giao thông đường bộ của người và phương tiện tham gia giao thông thì dừng phương phương tiện để kiểm soát, ngăn chặn, đình chỉ và xử lý ngay vi phạm. CSGT đường bộ được dừng xe để kiểm soát tại một điểm trên đường giao thông hoặc tại trạm CSGT trong các trường hợp sau:

+ Thực hiện kế hoạch, mệnh lệnh tổng kiểm soát của Giám đốc Công an tỉnh, Cục trưởng Cục CSGT đường bộ - đường sắt trở lên.

+ Thực hiện kế hoạch, phương án của trưởng phòng CSGT hoặc trưởng công an cấp huyện trở lên về việc kiểm soát, xử lý vi phạm luật giao thông đường bộ theo chuyên đề trong một thời gian nhất định hoặc dùng phương tiện kỹ thuật theo quy định được đặt ở vị trí bất kỳ trên tuyến giao thông để phát hiện, xử lý về các vi phạm TTATGT.

+ Có lệnh bằng văn bản của thủ trưởng, phó thủ trưởng cơ quan cảnh sát điều tra cơ quan cấp huyện trở lên; văn bản đề nghị của cơ quan chức năng liên quan về dừng xe kiểm soát phục vụ công tác đảm bảo an ninh trật tự.

+ Khi nhận được tin báo của các cơ quan, tổ chức, cá nhân đối với người và phương tiện cụ thể về hành vi vi phạm pháp luật.

Khi đã dừng phương tiện phải chào theo quy định và công bố công khai cho lái xe, những người trên xe biết lý do dừng xe, sau đó mới tiến hành kiểm soát theo trình tự sau: kiểm soát giấy tờ của phương tiện và người điều khiển phương tiện như: đăng ký xe, giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (đối với xe ô tô)…; Đối với những phương tiện quy định người điều khiển phải có giấy phép lái xe, khi kiểm soát phải yêu cầu xuất trình đầy đủ; kiểm soát về an toàn kỹ thuật phương tiện; kiểm soát việc vận tải hành khách, hàng hóa. Khi đã kiểm soát xong, phải thông báo công khai kết quả kiểm soát, hành vi vi phạm, hình thức xử lý; sau đó tiến hành lập biên bản và xử lý theo quy định của pháp luật.

- Xin đồng chí cho biết quyền và trách nhiệm của người tham gia giao thông ?

+ Người tham gia giao thông phải tự giác chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật giao thông đường bộ; sự hướng dẫn, điều khiển giao thông, hiệu lệnh và các yêu cầu về kiểm soát, xử lý vi phạm của cảnh sát giao thông đường bộ; được đưa ra những sáng kiến, kiến nghị và góp ý về đảm bảo trật tự an toàn giao thông, phòng ngừa tai nạn giao thông và đấu tranh chống các loại tội phạm hoạt động trên phương tiện giao thông, tuyến giao thông và sử dụng phương tiện giao thông để hoạt động phạm tội; giám sát hoạt động TTKS, phản ảnh gương người tốt việc tốt, phê phán, khiếu nại và tố cáo những việc làm sai của CSGT đường bộ trong hoạt động TTKS theo quy định của pháp luật.

- Xin cảm ơn đồng chí !

Thanh Hương (Thực hiện)