Đầu năm mới 2012, Trưởng ban Dân tộc Hoàng Trung Năng đã trả lời phỏng vấn của phóng viên YBĐT:

PV: Thưa đồng chí, có thể đánh giá như thế nào về kết quả và hiệu quả trong công tác dân tộc năm 2011?

Ông Hoàng Trung Năng - Trưởng ban Dân tộc tỉnh Yên Bái.

Đồng chí Hoàng Trung Năng: Chúng ta đã có những tiền đề thuận lợi của những năm trước nhưng năm 2011 có thể nói là một năm khó khăn. Ngoài những trở ngại, thách thức vốn có của vùng cao, vùng đồng bào dân tộc như: trình độ dân trí, nhận thức còn hạn chế; 60% số xã có tỷ lệ nghèo trên 60% do cơ sở hạ tầng, nhất là giao thông còn nhiều yếu kém, phong tục, tập quán lạc hậu còn ảnh hưởng… thì năm nay, cả nước tập trung thực hiện Nghị quyết 11 của Chính phủ nên nguồn vốn đầu tư cho các chương trình, dự án cũng thấp hơn trong khi Chương trình 135 (giai đoạn 2) đã kết thúc. Tổng kinh phí mà Ban Dân tộc được UBND tỉnh giao quản lý, chỉ đạo, phối hợp thực hiện chỉ trên 94 tỷ đồng.

Nhưng dưới sự lãnh đạo Tỉnh ủy, chỉ đạo điều hành của UBND tỉnh, năm 2011 lại là năm công tác dân tộc đạt nhiều kết quả đáng mừng. Tất cả các chỉ tiêu kế hoạch đều hoàn thành; nhiều dự án giá trị thực hiện đã vượt kế hoạch năm 2011 từ tháng 11 như: Dự án quy hoạch sắp xếp dân cư giá trị thực hiện đạt 172%; thực hiện Quyết định 1592/QĐ-TTg đạt 144%; cấp dầu hỏa thắp sáng cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số, hộ gia đình chính sách, hộ nghèo chưa được sử dụng điện lưới quốc gia… Có thể nói, các chính sách, chương trình, dự án của Nhà nước đã được triển khai thực hiện kịp thời hơn, hiệu quả hơn.

- Đã có những chuyển động tích cực chủ yếu nào trong công tác quản lý, chỉ đạo, phối hợp thực hiện các chương trình, dự án, chính sách dân tộc, thưa đồng chí?

Năm 2011 thực sự có thay đổi lớn trong hệ thống quản lý, thực hiện nhiệm vụ công tác dân tộc. Cấp huyện kiện toàn, củng cố các phòng dân tộc; bố trí cán bộ làm công tác dân tộc để tiếp cận với cơ sở, với bà con các dân tộc, qua đó nắm bắt tình hình cụ thể, sát thực để tham mưu cho cấp ủy, chính quyền giải quyết và cả xử lý những vấn đề nảy sinh ở cơ sở. Cấp xã chuyển biến tốt hơn, các xã xác định rõ nhiệm vụ, phân công cán bộ - một phó chủ tịch ủy ban nhân dân theo dõi, chỉ đạo công tác dân tộc, việc này trước đó chưa làm được.

Năm 2011, ngành chú trọng bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực quản lý, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ cho cán bộ từ cấp tỉnh tới cơ sở. Nhiều lớp tập huấn, bồi dưỡng đã được mở theo vùng, cụm; nhiều cán bộ quản lý các cấp được tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ trong và ngoài tỉnh.

Thông qua công tác thanh tra, chất lượng triển khai thực hiện các chương trình, dự án, chính sách cũng đi vào nề nếp, chất lượng hơn. Trọng tâm là thanh tra Dự án xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu tại các thôn, bản đặc biệt khó khăn thuộc xã khu vực 2, thuộc Chương trình 135; thanh tra thực hiện Chương trình 135, 134…

Công tác phối hợp với các ngành, địa phương trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ đi vào nề nếp, thường xuyên, kịp thời và hiệu quả nên nắm bắt tốt tình hình an ninh trật tự, đời sống nhân dân vùng đồng bào dân tộc; tổ chức tuyên truyền, vận động nhân dân ổn định sản xuất, định canh định cư, thực hiện tốt cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIII và đại biểu hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2011 - 2016.

Ban Dân tộc đã ký kết nhiều chương trình công tác phối hợp với ngành văn hóa - thể thao & du lịch giai đoạn 2011 - 2015; tiếp tục chuẩn bị ký kết chương trình phối hợp với Ban Dân vận Tỉnh ủy, Báo Yên Bái nhằm tăng cường hơn nữa hiệu quả công tác dân vận, tuyên truyền nhằm thực hiện nhiệm vụ công tác dân tộc hiệu quả hơn…

- Thưa đồng chí, có thể hình dung thế nào về sự đầu tư, hỗ trợ và cơ chế chính sách của Nhà nước cho vùng cao, dân tộc năm 2012?

Năm 2012 tiếp tục thực hiện Dự án ổn định định canh định cư theo Quyết định số 33/2007/QĐ-TTg, các chính sách hỗ trợ đất sản xuất, đất ở, nhà ở, nước sinh hoạt cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo; hỗ trợ trực tiếp người dân hộ nghèo ở vùng khó khăn… Đồng thời tiếp tục thực hiện các chương trình, dự án phối hợp với các sở, ngành, địa phương như: chính sách thực hiện Quyết định 30/2010/QĐ-UBND với các xã, thôn bản đặc biệt khó khăn tỉnh Yên Bái giai đoạn 2011 - 2015 (ngoài huyện Trạm Tấu, Mù Cang Chải); chính sách thực hiện Nghị quyết 30a của Chính phủ, hỗ trợ người nghèo về nhà ở theo Quyết định 167, chính sách cử tuyển…

Nhiệm vụ rất quan trọng là triển khai thực hiện Chương trình 135 (giai đoạn 3). Tạm tính mức tổng đầu tư cho các chương trình, dự án, chính sách dân tộc ở Yên Bái khoảng 300 tỷ đồng, riêng Chương trình 135 khoảng 200 tỷ đồng. Đây là điều kiện tốt để tạo ra những động lực và chuyển biến tích cực để giảm nghèo nhanh và bền vững ở vùng cao, vùng đồng bào dân tộc ít người…

- Vốn đầu tư, hỗ trợ lớn, đòi hỏi phải có sự đổi mới tích cực trong quản lý, chỉ đạo thực hiện. Xin đồng chí cho biết, đâu là khâu chủ yếu, cần tập trung?

Năm 2012 là năm thứ hai thực hiện nghị quyết đại hội Đảng các cấp, nhất là Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ tỉnh. Nhiệm vụ, mục tiêu lớn nhất và cuối cùng là thực hiện kịp thời, hiệu quả, đúng quy định nguồn vốn đầu tư, hỗ trợ thông qua các chương trình, dự án, chính sách của Nhà nước, làm cho đời sống đồng bào ổn định, giảm nghèo nhanh, bền vững, tạo ổn định về an ninh - trật tự để giảm nghèo và phát triển nhanh hơn kinh tế - xã hội vùng cao.

Trước hết phải tiếp tục nâng cao trách nhiệm, vai trò của cấp xã trong quản lý công trình. So với trước, Chương trình 135 kỳ này đầu tư cho một xã có ba mức, từ 1,5 tỷ đồng đến 1,8 tỷ đồng và 2 tỷ đồng/xã. Cao hơn thì phải trách nhiệm cao hơn mới quản lý, chỉ đạo thực hiện hiệu quả nguồn vốn đầu tư. Giải quyết việc này không chỉ hô hào, quàng trách nhiệm cho cơ sở mà cần quan tâm đến việc bồi dưỡng, tập huấn cho cán bộ quản lý xã, thôn bản - đây là công việc rất quan trọng.

Năm 2012 sẽ thực hiện chuyển hướng đầu tư nhằm nâng cao hơn trách nhiệm và phát huy tính chủ động, tự lực của người dân. Ví dụ, việc cho vay hỗ trợ sản xuất sẽ không còn cho vay không như trước mà tính lãi nhưng với lãi suất thấp để người dân có trách nhiệm hơn, có tư duy để phát triển kinh tế thông qua sử dụng đồng vốn. Một vấn đề quan trọng nữa là chống đầu tư dàn trải trong thực hiện các dự án đầu tư xây dựng cơ bản.

Mức đầu tư của Nhà nước cho một xã bao nhiêu phải công khai, người dân phải tham gia lựa chọn công trình đầu tư thực sự dân chủ, quá trình thực hiện đầu tư phải minh bạch. Công trình nào ở xã nào vốn chưa đáp ứng trong năm 2012 thì tiếp tục đầu tư năm 2013, không để tình trạng “lấy xã này, bỏ xã kia”, gây thắc mắc, so bì giữa các địa phương.

Tôi tin rằng, công tác dân tộc được sự quan tâm lãnh đạo của Tỉnh ủy, chỉ đạo của UBND tỉnh, sự phối hợp của các ngành, địa phương và nỗ lực của đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc, sự tham gia và vươn lên của mỗi người dân vùng cao nhất định sẽ có những chuyển động tích cực với kết quả, hiệu quả cao trong năm 2012.

- Xin cảm ơn đồng chí!

  T.A  (thực hiện)