Đến nay, toàn tỉnh đang quản lý trên chục nghìn ô tô, trên 200 nghìn xe máy. Như vậy, số lượng ô tô, xe máy được đưa vào tham gia giao thông hàng ngày là rất lớn.

Được biết, để góp phần bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe con người, bên cạnh việc thực hiện kiểm định tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật, các loại ô tô còn phải thực hiện kiểm tra tiêu chuẩn bảo vệ môi trường - khí thải (chuẩn hóa mức khí thải theo tiêu chuẩn quốc gia, tương đương mức EURO2 về khí thải ô tô). Tất cả các ôtô đưa đi kiểm định đều bắt buộc phải qua khâu kiểm tra khí thải, những ôtô có mức khí thải vượt tiêu chuẩn EURO2 sẽ không được phép lưu hành.

Kết quả kiểm định tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với ô tô ở Yên Bái cho thấy, trung bình những năm gần đây có từ 19 đến 22% số xe đưa vào “khám sức khỏe” không đạt tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.

Ông Vũ Huấn - Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới Yên Bái cho biết: Trong số các phương tiện sau “khám” không đạt tiêu chuẩn chung thì tỷ lệ xe “khám” không đạt tiêu chuẩn khí thải chiếm nhiều nhất, xấp xỉ 60%, sau đó mới đến không đạt tiêu chuẩn về phanh, lái. Trong số những xe không đạt tiêu chuẩn khí thải thì xe chạy bằng động diezel chiếm xấp xỉ 80%.

Đối với những xe không đạt tiêu chuẩn EURO2, sau khi tìm ra nguyên nhân chúng tôi đều hướng dẫn chủ xe, lái xe cách khắc phục cho thích hợp để được kiểm định lại ngay trong ngày. Với những xe hư hỏng nặng ở động cơ, ở hệ thống cung cấp xăng, dầu, điện thì phải tiến hành sửa chữa, thay thế phụ tùng... rồi sau đó đến kiểm định lại - ông Huấn phân tích thêm.

Nguyên nhân chính để xảy ra lỗi không đạt tiêu chuẩn khí thải ô tô là do chủ phương tiện không thường xuyên chẩn đoán “bệnh” cho xe, không tiến hành bảo dưỡng xe định kỳ; trình độ lái xe hạn chế nên không phát hiện được xe “có bệnh”, chưa quan tâm chăm sóc xe cũng như chưa thực sự quan tâm, chưa có ý thức, nhận thức sâu sắc về vấn đề bảo vệ môi trường.

Chính vì chủ phương tiện, lái xe chưa nhận thức sâu sắc về trách nhiệm của mình trong công tác bảo vệ môi trường nên không ít chủ xe, lái xe ô tô tải chỉ vì lợi ích cá nhân trước mắt không ngần ngại tự ý điều chỉnh mức tiêu hao nhiên liệu để phương tiện dễ dàng chở quá tải trọng, giảm giá thành cước phí vận tải.

Khi điều chỉnh mức tiêu hao nhiên liệu không đúng thiết kế kỹ thuật, chở hàng quá tải trọng dễ dẫn tới không đạt tiêu chuẩn khí thải. Khi nhiên liệu không được đốt cháy hoàn toàn là nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm môi trường, dẫn đến các bệnh về đường hô hấp và nhiều trọng bệnh khác cho con người như đã đề cập ở trên.

Trong số các phương tiện tham gia giao thông hiện nay, mô tô, xe máy chiếm tỷ trọng lớn nhất. Tuy nhiên, việc kiểm định có hay không bảo đảm tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường mới chỉ được thực hiện trên loại phương tiện chiếm số ít hơn là ô tô, còn mô tô, xe máy đang lưu hành thì chưa có bất kỳ hình thức nào để kiểm soát khí thải.

Thiết nghĩ, các cơ quan hữu trách cần sớm đưa ra giải pháp đồng bộ nhằm kiểm soát, phòng ngừa, hạn chế gia tăng ô nhiễm, thực hiện hoàn nguyên môi trường trong hoạt động giao thông vận tải, hướng tới xây dựng hệ thống giao thông vận tải bền vững, thân thiện môi trường, từ đó giảm sức ép về nỗi lo khí thải giao thông tới cuộc sống con người...

 Thiên Cầm