Nhận thức tầm quan trọng của công tác giải quyết KNTC đối với sự ổn định tình hình an ninh chính trị để phát triển kinh tế - xã hội, trong những năm qua Tỉnh ủy, UBND tỉnh Yên Bái đã thường xuyên quan tâm chỉ đạo các cấp, các ngành trong tỉnh thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật về KNTC; giải quyết các vụ việc KNTC phát sinh nhanh chóng, kịp thời ngay từ cơ sở, hạn chế thấp nhất các vụ việc KNTC đông người, phức tạp; không để xảy ra “điểm nóng” trên địa bàn tỉnh.

Là cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, Thanh tra tỉnh có nhiệm vụ tham mưu giúp UBND tỉnh thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về công tác giải quyết KNTC trên địa bàn tỉnh. Thanh tra tỉnh đã chỉ đạo thanh tra các sở, ngành, huyện, thị, thành phố trong tỉnh thực hiện tốt công tác giải quyết đơn thư KNTC, tiếp công dân trên cơ sở quán triệt quan điểm chỉ đạo của Đảng và tuân thủ nghiêm túc các quy định của pháp luật KNTC hiện hành.

Từ 2010 đến nay, ngành Thanh tra Yên Bái đã tham mưu giúp các cấp, các ngành trong tỉnh tiếp trên 5.500 lượt công dân đến KNTC tại trụ sở tiếp dân các cấp, các ngành; tiếp nhận, xử lý 6.202 đơn KNTC các loại và xem xét, giải quyết 1.367 vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan quản lý hành chính Nhà nước; tham mưu cho UBND tỉnh thành lập tổ công tác liên ngành và tiến hành kiểm tra, rà soát lại các vụ việc KNTC phức tạp, kéo dài trên địa bàn tỉnh; trong quá trình giải quyết các đơn thư, Thanh tra tỉnh phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp, các ngành có liên quan, đồng thời đến trực tiếp những nơi xảy ra vụ việc khiếu kiện để nắm bắt tình hình, thu thập đầy đủ thông tin, tài liệu, chứng cứ liên quan, từ đó có biện pháp giải quyết thấu tình, đạt lý, đúng quy định của pháp luật.

Thông qua việc giải quyết và xử lý dứt điểm đơn thư KNTC của công dân đã thu hồi cho ngân sách Nhà nước trên 4 tỷ đồng và hàng nghìn mét vuông đất cũng như trả lại quyền lợi cho cá nhân, tổ chức hơn 2,6 tỷ đồng và hàng chục nghìn mét vuông đất. Ngoài ra, còn hướng dẫn giải quyết chế độ chính sách đúng quy định, trả lại quyền lợi cho nhiều đối tượng chính sách.

Một số kinh nghiệm trong giải quyết công tác KNTC, đó là: các cấp, các ngành, các địa phương phải quan tâm đến công tác giải quyết KNTC, coi đây là một trong những nhiệm vụ chính trị hàng đầu. Phải tuân thủ nghiêm các nguyên tắc, thủ tục trong việc tiếp nhận, thụ lý, quản lý đơn thư, lập hồ sơ, thẩm tra, xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ đủ điều kiện làm cơ sở kết luận và tham mưu ban hành quyết định giải quyết khiếu nại, xử lý tố cáo kịp thời và đảm bảo đúng theo quy định pháp luật.

Cần kết hợp công tác dân vận trong giải quyết KNTC của công dân, phát huy vai trò của công tác dân vận chính quyền: cán bộ trực tiếp và cán bộ tham gia công tác giải quyết đơn thư KNTC, tiếp công dân phải thực sự gần dân, kiên trì, mềm dẻo, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của dân, tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành pháp luật; nâng cao trách nhiệm trong việc giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo để bảo vệ lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, bên cạnh đó phải có quan điểm rõ ràng, thái độ dứt khoát trước những đòi hỏi vô lý của người dân. Phải đảm bảo tính minh bạch, công khai trong giải quyết vụ việc; lấy việc giải quyết thấu đáo, có lý, có tình và bảo đảm được lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhà nước, tổ chức, công dân làm thước đo để đánh giá hiệu quả của việc giải quyết KNTC. Đồng thời, tăng cường vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội đối với công tác giải quyết đơn thư KNTC.

Để nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả của công tác giải quyết KNTC; góp phần giảm thấp nhất khiếu kiện của công dân trên địa bàn tỉnh, thời gian tới các cấp, các ngành trong tỉnh tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:

Một là: các cấp, các ngành, địa phương, các tổ chức đoàn thể cần có kế hoạch tuyên truyền, giáo dục Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo cho cán bộ, hội viên và nhân dân nhằm nâng cao nhận thức và làm cho mọi người hiểu biết quyền và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật.

Hai là: cần tăng cường công tác quản lý hành chính Nhà nước về mọi mặt để hạn chế phát sinh KNTC trong nhân dân. Lãnh đạo chủ chốt cần thực hiện tốt nhiệm vụ tiếp dân, trực tiếp đối thoại với dân, tăng cường kiểm tra, đôn đốc cơ quan có thẩm quyền giải quyết và trực tiếp chỉ đạo giải quyết những vụ việc phức tạp. Những nơi có khiếu kiện phức tạp cần phân tích, nhận diện, đánh giá đúng tình hình và tập trung giải quyết dứt điểm. Đặc biệt, cần tập trung nhận đơn đến đâu xác định rõ thẩm quyền, tham mưu thụ lý và giải quyết đến đó, tránh tình trạng đùn đẩy chuyển đơn lòng vòng gây phiền hà cho người KNTC.

Ba là: tập trung thực hiện tốt công tác giải phóng mặt bằng ở các địa phương. Vì đây là nguyên nhân cơ bản gây bức xúc, KNTC trong nhân dân, nhất là vấn đề minh bạch, công khai các dự án, công tác đền bù giải phóng mặt bằng, công tác tuyên truyền về chính sách giải phóng mặt bằng, lợi ích dân sinh của các dự án nhằm tạo sự đồng thuận cao trong nhân dân.

Bốn là: quá trình giải quyết KNTC phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa Thanh tra và các cơ quan, tổ chức, đoàn thể từ cấp tỉnh đến cấp xã. Thủ trưởng mỗi cơ quan mỗi địa phương có kế hoạch giải quyết cụ thể, trực tiếp chỉ đạo giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu tố phức tạp, những vụ việc còn tồn đọng. Nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu cho công tác tiếp dân, giải quyết KNTC; tăng cường đi thực tế cơ sở lắng nghe tiếp thu nguyện vọng chính đáng của người dân, để xem xét giải quyết kịp thời, đúng luật.

Năm là: tập trung giải quyết dứt điểm các KNTC mới phát sinh ngay tại cơ sở; bảo đảm vụ việc phát sinh ở đâu phải được giải quyết ở chính tại nơi đó. Thanh tra tỉnh và các cơ quan quản lý Nhà nước cấp sở, ngành, cơ quan có liên quan cần thường xuyên nắm bắt tình hình ở cơ sở, đưa cán bộ xuống giúp cơ sở giải quyết kịp thời các vụ việc khiếu tố phức tạp; không thụ động nằm chờ cấp trên giao đơn mới giải quyết, như vậy sẽ chủ động ngăn chặn khiếu kiện kịp thời vừa nắm bắt chắc chắn tình hình; khi đơn thư tiếp khiếu, vụ việc sẽ được giải quyết nhanh, không vượt cấp.

Đậu Đinh Năng (Phó chánh Văn phòng Thanh tra tỉnh)