Yên Bái là một tỉnh miền núi, có vị trí địa lý tiếp giáp các tỉnh được đánh giá là phức tạp về tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy như Sơn La, Lai Châu.
Đặc điểm tỉnh Yên Bái là địa hình rừng núi, nhiều địa phương đi lại rất khó khăn, dân cư thưa thớt, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, đời sống kinh tế còn nhiều khó khăn, trình độ dân trí chưa cao, nhận thức pháp luật còn nhiều hạn chế nên dễ bị các đối tượng tội phạm về ma túy lợi dụng, móc nối, lôi kéo thực hiện các hành vi vận chuyển, mua bán, tổ chức sử dụng trái phép các chất ma túy.
Do đó, những năm gần đây, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn Yên Bái có những diễn biến phức tạp. Số vụ, số đối tượng phạm tội về ma túy đang có chiều hướng gia tăng, xuất hiện đường dây mua bán, vận chuyển trái phép ma túy với số lượng lớn.
Bên cạnh đó, số người nghiện có hồ sơ quản lý trên địa bàn tỉnh vẫn ở mức cao (khoảng 2.700 người). Thực tế, số người mắc nghiện còn lớn hơn rất nhiều so với thống kê, từ đó cho thấy, nhu cầu sử dụng lượng ma túy hàng ngày là không nhỏ. Giải quyết vấn đề người nghiện vẫn là bài toán khó, là thách thức rất lớn; đặc biệt, tệ nạn ma túy kéo theo nhiều tệ nạn xã hội và các loại tội phạm khác.
Trước tình hình nói trên, để chủ động trong công tác phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm về ma túy, Công an tỉnh đã chỉ đạo Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy và công an các huyện, thị xã, thành phố tích cực phối hợp với các địa phương, ban, ngành, đoàn thể tập trung tuyên truyền, nâng cao ý thức phòng chống ma túy trong nhân dân.
Lực lượng công an cũng phối hợp với các xã, phường, thị trấn xây dựng các mô hình phòng chống ma túy như: dòng họ, thôn, xóm, xã không ma túy; chỉ đạo lực lượng trinh sát bám địa bàn với phương châm "vào tận ngõ, gõ tận nhà, rà từng đối tượng”, quản lý chặt người nghiện trên địa bàn để tiến hành kiểm danh, kiểm diện, cảm hóa giáo dục, vận động giúp đỡ người nghiện tự cai nghiện tại gia đình, cộng đồng.
Đối với trường hợp nghiện, cơ quan chức năng tiến hành lập hồ sơ, đề nghị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính đưa vào các cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Có thể nói, công tác đấu tranh với tội phạm ma túy là cuộc chiến cam go, đầy nguy hiểm với nhiều yếu tố phức tạp, bởi tội phạm ma túy vẫn luôn tìm đủ mọi thủ đoạn tinh vi để đối phó với cơ quan chức năng, khi bị phát hiện thì tìm mọi cách để bỏ trốn, chống cự quyết liệt, khi bị bắt giữ và thường chối tội đến cùng trong quá trình điều tra…
Tuy lực lượng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy còn khá mỏng, công cụ còn thiếu nhưng cán bộ, chiến sĩ lực lượng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy vẫn sắt son lời thề trước Đảng, Chính phủ và nhân dân, dũng cảm, mưu trí khi đối mặt với khó khăn, nguy hiểm, để cương quyết đấu tranh không khoan nhượng với loại tội phạm đặc biệt nguy hiểm này.
Chỉ tính riêng từ năm 2016 đến nay, có 107 chuyên án được xác lập, 101 chuyên án được bóc gỡ thành công với 201 đối tượng bị bắt giữ và khởi tố; phát hiện và đấu tranh bắt giữ 851 vụ án, 1.480 đối tượng phạm các tội về ma túy; tổng số tang vật thu giữ lên tới 29 kg hêrôin, 38 kg thuốc phiện, 2,7 kg ma túy tổng hợp, 66,8 kg quả thuốc phiện, 10 kg thân, rễ cây thuốc phiện, 3,3 tỷ đồng cùng nhiều phương tiện phạm tội khác. Cơ quan cảnh sát điều tra đã tiến hành khởi tố điều tra 797 vụ, 1.040 bị can; xử lý hành chính 51 vụ, 437 đối tượng có liên quan.
Riêng Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã xác lập, đấu tranh 48 chuyên án, trong đó tổ chức đấu tranh thành công 44 chuyên án, bắt, khởi tố 96 đối tượng (tăng 5 chuyên án, 25 đối tượng so với giai đoạn trước); thu giữ 26,3 kg hêrôin, 18,6 kg thuốc phiện, 696 ml Methadone, hơn 1,1 tỷ đồng cùng nhiều tang vật, tài liệu liên quan đến hoạt động phạm tội; tiến hành khởi tố điều tra 155 vụ án, 238 bị can; xử lý hành chính 53 đối tượng có liên quan.
Có thể kể tới một số chuyên án thu giữ được lượng ma túy lớn như: ngày 3/12/2017, đã khám phá thành công Chuyên án mang bí số 218-T, bắt giữ đối tượng Giàng A Tộng, sinh năm 1983, trú tại bản Giàng Phổng, xã Ngọc Chiến, huyện Mường La, tỉnh Sơn La về hành vi mua bán trái phép chất ma túy, thu giữ 6,1 kg thuốc phiện.
Ngày 23/12/2017, đã khám phá thành công Chuyên án 318-SN, bắt giữ đối tượng Mùa Thị Sao, sinh năm 1989 và Giàng A Đua, sinh năm 1979, đều trú tại xã Hang Kia, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình về hành vi mua bán trái phép chất ma túy, thu giữ 20 bánh hêrôin. Ngày 19/10/2018, đã khám phá thành công Chuyên án 918-T, bắt quả tang đối tượng Háng A Kỷ, sinh năm 1987, trú tại Mường Lý, Mường Lát, Thanh Hóa, thu giữ 20 bánh hêrôin.
Chiến công của những chiến sĩ cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy thật sự vẻ vang, thể hiện tinh thần anh dũng, vượt khó vươn lên, vì nước quên thân.
Tuy vậy, cuộc chiến với loại tội phạm đặc biệt nguy hiểm này còn rất nhiều cam go, khi mà những kẻ hám lợi vẫn bất chấp luật pháp đi buôn "cái chết trắng”, khi mà ở vùng thấp, nhiều thanh thiếu niên vẫn đua đòi ăn chơi, còn ở vùng cao còn nhiều người vẫn tin, vẫn nghe theo kẻ xấu, vẫn hám lợi đi vận chuyển, mua bán trái phép ma túy.
Lê Phiên
