Người dân ngày càng có nhiều lựa chọn; nhiều chương trình nghệ thuật chất lượng và ý nghĩa được tổ chức; phim ảnh, chương trình truyền hình có tiến bộ và gây ấn tượng... Vấn đề giữ gìn và phát huy giá trị bản sắc, truyền thống tiếp tục được đặt ra.

Phong phú các hoạt động ngoài trời

Có thể nói, năm vừa qua đã ghi nhận sự gia tăng về cả số lượng và chất lượng của các chương trình văn hóa nghệ thuật mang tính giải trí, phục vụ cộng đồng. Gây được tiếng vang có thể kể đến Festival Áo dài Hà Nội 2016 với nhiều hoạt động sôi nổi, ghi dấu ấn như: Lễ khai mạc và trình diễn thời trang áo dài, hội thảo “Bảo tồn và phát huy giá trị áo dài truyền thống trong phát triển du lịch”, diễu hành áo dài, thi vẽ tranh trên áo dài dành cho thiếu nhi, thao diễn tay nghề của các nghệ nhân, giới thiệu mẫu áo dài từ khắp các vùng miền Tổ quốc... đã thu hút hơn 30 nghìn lượt khách đến tham quan trong vòng ba ngày.

Trước đó, Lễ hội Áo dài 2016 tổ chức tại TP Hồ Chí Minh cũng nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của người dân và du khách trong chuỗi hoạt động như: triển lãm áo dài các thời kỳ, thi thiết kế áo dài, đồng diễn ngoài trời... nhằm tôn vinh nét đẹp văn hóa dân tộc gắn với quảng bá hình ảnh điểm đến du lịch thân thiện, hấp dẫn và an toàn.

Festival Huế lần thứ chín - năm 2016 diễn ra đúng vào dịp nghỉ lễ 30-4 và 1-5, mang đến gần 50 hoạt động nghệ thuật và giải trí hoành tráng, được đánh giá là một kỳ festival có chủ đề rõ ràng, nhiều nét mới lạ, hấp dẫn du khách.

Các chương trình hội sách diễn ra ở nhiều quy mô, trong đó nổi bật có Hội Sách Hà Nội 2016 vào tháng 10 tại Hoàng thành Thăng Long với chủ đề “Sách và hội nhập”, có sự tham gia của 170 gian hàng, 46 nhà xuất bản, công ty sách trong nước và 20 thương hiệu xuất bản nước ngoài.

2016 cũng là năm mà các không gian văn hóa - giải trí công cộng tại các thành phố lớn tiếp tục được chăm lo. Đầu tháng 9, không gian đi bộ chung quanh Hồ Gươm bắt đầu tổ chức thí điểm từ 19 giờ thứ sáu đến hết 24 giờ chủ nhật hằng tuần, kết nối với một số tuyến phố đi bộ trong khu phố cổ Hà Nội.

Tại đây, thường xuyên có các chương trình biểu diễn nghệ thuật đậm chất truyền thống như xẩm, chầu văn, chèo, quan họ, trò chơi dân gian… xen lẫn nghệ thuật đương đại. Để tạo điều kiện thu hút du khách và đáp ứng nhu cầu nhân dân, thành phố đã thí điểm cho phép các tụ điểm giải trí được hoạt động đến 2 giờ sáng.

Tại TP Hồ Chí Minh, sau gần một năm khai trương và đi vào hoạt động, Đường sách Nguyễn Văn Bình bước đầu đạt doanh thu khả quan, trở thành điểm hẹn văn hóa, góp phần hình thành một thói quen sinh hoạt văn hóa đáng quý.

Từ những kinh nghiệm của mô hình đường sách cố định này, TP Hà Nội cũng đã chính thức phê duyệt đề án Phố sách 19-12, dự kiến sẽ hoàn thiện và mở cửa vào tháng 4-2017.

Tại các địa phương, nhiều lễ hội văn hóa được phát huy, nâng tầm, vừa gắn với các hoạt động giải trí phục vụ nhân dân, vừa góp phần quảng bá du lịch.

Nghệ thuật biểu diễn thăng hoa

Trong năm 2016, liên tiếp các “bữa tiệc” nghệ thuật chất lượng cao được tổ chức, góp phần nâng tầm thẩm mỹ thưởng thức nghệ thuật của công chúng. Đáng chú ý có chuỗi chương trình nghệ thuật đỉnh cao tại Nhà hát TP Hà Nội, do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trương từ khoảng cuối tháng 8.

Khán giả yêu nghệ thuật có cơ hội tham quan một Di tích lịch sử cấp quốc gia hơn 100 năm tuổi, thưởng thức các chương trình đặc sắc, chọn lọc như: “Bản giao hưởng mùa thu I” của Dàn nhạc giao hưởng Việt Nam, kịch “Biệt đội báo đen” của Nhà hát kịch Việt Nam, các trích đoạn chèo truyền thống mẫu mực của Nhà hát Chèo Việt Nam, hay chương trình hòa nhạc quốc gia “Điều còn mãi”…

Các liên hoan, lễ hội quốc tế cũng là điểm nhấn của năm 2016 với loạt sự kiện thu hút đông đảo nghệ sĩ từ nhiều quốc gia trên thế giới. Liên hoan quốc tế sân khấu thử nghiệm lần thứ ba diễn ra từ ngày 12 đến 19-11 tại sân khấu của các Nhà hát thuộc T.Ư và Hà Nội, có tới 39 vở diễn của 22 quốc gia và của 16 đoàn nghệ thuật trong nước đăng ký tham gia.

Lễ hội âm nhạc Gió Mùa - Monsoon Festival 2016 với hơn 100 ca sĩ và ban nhạc quốc tế, tiếp tục là sân chơi bùng nổ cảm xúc không chỉ của giới trẻ mà còn được hưởng ứng bởi nhiều thế hệ đi trước do có sự góp mặt của một số thần tượng một thời, mà nổi bật nhất là ban nhạc rock Scorpions.

Festival âm nhạc Á - Âu lần thứ hai cũng để lại dấu ấn tốt đẹp với hơn 100 tiết mục do nghệ sĩ của 30 quốc gia và vùng lãnh thổ trình diễn, gồm chuỗi chương trình hòa nhạc giao hưởng thính phòng, dân gian, dân tộc, nhạc kịch, vũ kịch, hợp xướng và ca khúc đại chúng...

Ngoài ra, còn có Lễ hội âm nhạc Đông - Á - SEA Pride 2016, Liên hoan âm nhạc châu Âu - EMF 2016... được tổ chức ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, giới thiệu nhiều tác phẩm mới của các nghệ sĩ nổi tiếng với các trường phái khác nhau của âm nhạc đương đại, đã mang đến cho khán giả Việt Nam cái nhìn khá đầy đủ và nhiều cảm xúc về các nền nghệ thuật trên thế giới.

Không chỉ có những chương trình hằng năm uy tín và nổi tiếng, mà còn rất nhiều sự kiện đã mang các “huyền thoại” của âm nhạc thế giới đến Việt Nam trong năm 2016. Đó là các nghệ sĩ có sự nghiệp thành công và có hàng triệu người hâm mộ, như các ban nhạc Scorpions, Boney M, Smokie, Modern Talking, Michael Learns to Rock, danh ca Ri-chớt Mác...

Các tên tuổi khác như: nghệ sĩ vĩ cầm xuất sắc nhất Hung-ga-ri Ka-ti-ca In-le-gi, nhạc trưởng người Nhật Bản Hon-na Tét-su-gi, nghệ sĩ dương cầm bậc thầy người Ba Lan Ma-xi-ê Gơ-ri-bâu-xki, ban nhạc nổi tiếng Mỹ Della Mae từng được đề cử giải Grammy... đều đã có những buổi biểu diễn ấn tượng, chinh phục khán giả Việt Nam.

Có thể khẳng định nghệ thuật nói chung, âm nhạc nói riêng là “sứ giả” vô cùng thiện chí để kết nối Việt Nam với bè bạn năm châu. Các chương trình trên không chỉ mang tới tình yêu với nghệ thuật của âm thanh, giai điệu, mà còn là cuộc đối thoại giữa các nền văn hóa, để thêm hiểu biết và kết nối nhau trong tình hữu nghị. Xu hướng này được dự đoán sẽ tiếp tục duy trì trong năm 2017.

Sức hút của phim và các “sân chơi” truyền hình

Truyền hình thực tế gia tăng và gần như chi phối đời sống giải trí. Các cuộc thi, trò chơi truyền hình (gameshow) khai thác hầu hết các khía cạnh của đời sống nghệ thuật và trở thành lựa chọn của số đông khán giả, cũng như là nơi quy tụ của đông đảo các tên tuổi trong giới giải trí.

Nhìn chung, truyền hình thực tế bày ra “thực đơn” khá phong phú, muôn hình vạn trạng. Về ca hát, nếu muốn nghe nhạc đại chúng thì có Giọng hát Việt, Vietnam Idol, Sing My Song; yêu nhạc xưa, nhạc sến thì có Solo cùng bolero, Ngôi sao Bolero; muốn nghe nhạc điện tử thời thượng thì có The Remix – Hòa âm ánh sáng; thích nhảy nhót thì có Bước nhảy hoàn vũ, Thử thách cùng bước nhảy; muốn xem người mẫu, người đẹp và thời trang thì có Người mẫu Việt Nam, Hoa khôi áo dài, Gương mặt thương hiệu…

Đặc biệt “được mùa” là các chương trình có yếu tố hài. Chỉ tính sơ sơ trên các kênh truyền hình hiện đã có tới hơn 20 chương trình hài đủ thể loại, được phát sóng với tần suất dày đặc, từ Cười xuyên Việt, Danh hài đất Việt, Thử thách danh hài, Ơn giời! Cậu đây rồi cho đến Đấu trường tiếu lâm, Siêu hài nhí, Học viện danh hài, Làng hài mở hội, Tiếu lâm tứ trụ, Bí mật đêm Chủ nhật…

Chương trình hài nhiều như nấm sau mưa, khó tránh khỏi xuất hiện hài nhảm, hài tục, nhưng vì đang là thị trường béo bở cho nên nhiều nhà sản xuất vẫn mạnh tay đầu tư mua thêm cả bản quyền các chương trình của nước ngoài. Tuy nhiên, tình trạng chung của truyền hình thực tế vẫn là chuyện yếu tố nghệ thuật, nâng cao thị hiếu thẩm mỹ khán giả chưa được chú trọng.

Để cạnh tranh, thu lợi nhuận, không ít chương trình phải dùng đến chiêu trò, tai tiếng. Những xì-căng-đan như dàn dựng kịch bản, “đấu tố” lẫn nhau của người trong cuộc, lạm dụng hình ảnh và phát ngôn gây sốc... khiến khán giả dần ngán ngẩm. Năm 2016, với đà bùng nổ của các kênh truyền thông và mạng xã hội, những ồn ào và thị phi của giới giải trí cũng có thêm nhiều biến tướng.

Trong lĩnh vực điện ảnh, 2016 là năm tổng kết tròn 10 năm thi hành Luật Điện ảnh, với sự phát triển vượt bậc về mặt công nghệ cũng như việc tiếp cận các xu hướng làm phim của thế giới. Phim truyền hình được đầu tư bài bản, bám sát những đề tài mang hơi thở cuộc sống.

Những năm trước, phim chiếu rạp “mỳ ăn liền”, chất lượng thấp nhan nhản, nhưng đến nay đã giảm hẳn. Dòng phim độc lập, phim tài liệu có nhiều khởi sắc với một số giải thưởng quốc tế uy tín, tuy để tính chuyện công chiếu thương mại vẫn là bài toán khó.

Liên hoan phim quốc tế Hà Nội 2016 được tổ chức lần thứ tư, đã thu hút hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ với nhiều gương mặt nổi tiếng của điện ảnh thế giới. Các sự kiện của Liên hoan phim lần này có tính tương tác và lan tỏa mạnh mẽ, được khán giả đón nhận, bạn bè quốc tế đánh giá cao.

Tổng quan bức tranh hoạt động giải trí 2016 mang nhiều màu sắc mà gam màu sáng là chủ đạo, với nhiều nét đổi mới. Nhiều chính sách khuyến khích cũng như chế tài xử phạt đã mang lại hiệu quả bước đầu trong công tác quản lý hoạt động giải trí. Năm 2017, chúng ta có thể lạc quan hy vọng về những chương trình văn hóa giải trí phong phú và sôi động, tiếp tục đáp ứng một trong những nhu cầu thiết yếu của cuộc sống.

(Theo Nhân Dân)