Độc đáo sắc màu Xa Phó
- Cập nhật: Thứ sáu, 16/3/2018 | 7:56:08 AM
YBĐT - Ngôn ngữ, trang phục và kho tàng văn nghệ dân gian là những yếu tố cơ bản làm nên đặc trưng văn hóa của một dân tộc.
Các thiếu nữ Xa Phó trong trang phục truyền thống. (Ảnh: Thanh Miền)
|
Những triền núi thấp, sườn đồi thoải, nơi gần khe, suối nhỏ và lòng thung có thể vừa trồng trỉa nương vườn vừa làm ruộng bậc thang canh tác lúa nước là không gian sinh sống ưa thích của đồng bào Xa Phó. Ở Châu Quế Thượng hiện nay, người Xa Phó là một trong những dân tộc có số dân đông với gần 900 nhân khẩu, sinh sống tập trung ở thôn 6 và thôn 7. Phụ nữ Xa Phó (còn được gọi là các am nà) vốn rất giỏi dệt vải và thêu thùa. Trước đây, ngay từ khi còn nhỏ, các bé gái đã được làm quen với công việc này dưới sự dẫn dắt của các mẹ và các chị.
Áo của người phụ nữ Xa Phó được gọi là khợ. Đây là kiểu áo chui đầu, cổ vuông và ngắn không che kín cạp váy. Hoa văn thường tập trung ở hai cánh tay và trước ngực áo. Quanh cổ áo gồm các hoa văn am ché màu trắng được kết bởi những hạt cườm núi, tăng thêm phần tươi trẻ và duyên dáng cho các àm nài mé.
Các am nà và àm nài mé mặc đẹp nhất trong đám cưới và các nghi lễ quan trọng của cộng đồng. Khi hoa khầu bớ nhơ nở rộ như dát bạc khắp lòng thung ven suối, báo hiệu mùa đông sắp qua, tết khui xi mơ lại về, các phụ nữ Xa Phó chọn cho mình những bộ trang phục mới và đẹp nhất để chuẩn bị vui xuân đón tết. Khui xi mơ cũng là dịp phô diễn những sản phẩm do người phụ nữ Xa Phó dệt nên bằng sự cần mẫn, khéo léo của đôi tay, cùng biết bao khát khao mơ ước và niềm tự hào về truyền thống văn hóa của dân tộc mình.
Tuy là những cư dân đầu tiên và hiện vẫn là một trong những dân tộc có số dân đông ở Châu Quế Thượng, song những nét văn hóa độc đáo của đồng bào Xa Phó đang bị mai một nhiều.
Gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Xa Phó ở Châu Quế Thượng, trong đó có trang phục độc đáo, yếu tố trực quan làm nên sắc thái của mỗi dân tộc là việc làm cần thiết, đòi hỏi sự chung tay của các cấp, các ngành, đặc biệt là chính quyền địa phương và đồng bào Xa Phó – chủ thể của sự sáng tạo và bảo tồn văn hóa cho thế hệ mai sau.
Thanh Tửu
Các tin khác
Tối 17/4, tại sân khấu Công viên Văn Lang, thành phố Việt Trì (Phú Thọ), Ban Tổ chức Giỗ Tổ Hùng Vương năm 2024 tổ chức Chương trình nghệ thuật “Hội tụ non sông”, chào mừng Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng năm 2024.
Tối 16/4, tại Khu di tích kiến trúc nghệ thuật Quốc gia Đền Thánh Nguyễn (xã Gia Thắng và Gia Tiến, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình), UBND huyện Gia Viễn khai mạc Lễ hội Đền Thánh Nguyễn năm 2024. Đây là lễ hội gắn liền với cuộc đời, sự nghiệp và truyền thuyết về Thiền sư Nguyễn Minh Không.
Chiều 16-4, tại trụ sở Hội Nhà báo Việt Nam (phố Dương Đình Nghệ, Hà Nội), Hội đồng Giải Báo chí quốc gia đã khai mạc vòng chấm sơ khảo Giải Báo chí quốc gia lần thứ XVIII - năm 2023. Đáng chú ý, sau khi tiến hành sơ loại, có 1.827 tác phẩm đủ điều kiện tham gia Giải Báo chí quốc gia kỳ này.
Theo Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh, Sở Tài chính sớm có văn bản hướng dẫn xây dựng về kinh phí, trên cơ sở nguyên tắc đảm bảo đúng đủ kinh phí cho hoạt động kỷ niệm; các đơn vị xây dựng kế hoạch cụ thể các điểm bắn pháo hoa, chương trình nghệ thuật ánh sáng tối 10/10/2024.