Thương nhớ Khắp Tày

Văn hóa

Thương nhớ Khắp Tày

Cập nhật: Thứ ba, 28/1/2020 | 10:09:41 AM

YênBái - Cách thành phố Yên Bái hơn 80km về phía Đông Bắc là địa bàn huyện Lục Yên - vùng đất Ngọc nổi tiếng với những nét văn hóa đặc trưng của đồng bào dân tộc Tày. Và điệu Khắp Tày ngọt ngào, sâu lắng là một trong những điều đặc biệt gây bao thương nhớ khi đến với miền đất này.

Khắp then, đàn tính của người Tày ở xã Thượng Bằng La (Văn Chấn) Ảnh minh họa

Không biết từ bao giờ, hát Khắp đã bén sâu vào đời sống sinh hoạt của đồng bào dân tộc Tày, trở thành nét văn hóa đặc sắc, riêng có của người Tày ở Lục Yên, đặc biệt là xã Mường Lai nơi được coi như "chiếc nôi” sinh ra nhiều người hát Khắp hay nhất vùng đất này.

Dưới tiết trời se lạnh, lất phất mưa xuân, nhấp chén trà ấm nóng, chậm rãi lật từng trang cuốn sổ với hơn 350 bài hát Khắp, nghệ nhân ưu tú Hoàng Quang Nhạn, thôn 8, xã Mường Lai không giấu được niềm vui: "Từ khi còn nhỏ tôi đã được nghe, được hát Khắp, đến nay đã gần 50 năm tôi gắn bó với Khắp Tày. Từ năm 1964, tôi bắt đầu sưu tầm và sáng tác các bài hát Khắp. Khắp là làn điệu hát giao duyên, gửi gắm tình cảm, lời hẹn hò của những nam thanh, nữ tú. Đã có rất nhiều đôi trai gái hát với nhau, quen biết rồi gặp gỡ, yêu nhau, nên duyên vợ chồng, sống hạnh phúc, viên mãn. Khắp chính là tâm hồn, một phần không thể thiếu và là niềm tự hào lớn nhất của tôi”.

Trong mỗi câu hát của Khắp Tày Lục Yên có sự uyển chuyển, giai điệu ngọt ngào, phong phú, đặc biệt cũng rất khó hát. Tuổi đời còn trẻ, sinh năm 1988 nhưng vốn đã yêu hát Khắp, từng theo học lớp dạy hát của Nghệ nhân ưu tú Hoàng Quang Nhạn, chị Ma Thị Chắn với chất giọng cao, ấm, trong trẻo nay đã trở thành nghệ sĩ hát Khắp nổi tiếng ở Mường Lai. Chị thường xuyên đi hát tại các đám cưới, lễ mừng thọ, các ngày lễ quan trọng ở thôn, xã Mường Lai và ở các xã bạn.

Chị Chắn chia sẻ: "Mỗi khi tôi cất lên tiếng hát giao duyên của dân tộc mình được mọi người tán thưởng, say mê theo từng câu từ, âm điệu tôi không thấy gì hạnh phúc hơn. Lời ca trong Khắp Tày tuy mộc mạc, giản dị nhưng lại ẩn chứa nhiều ý tứ với cách nói hình ảnh, nhất là khi trai gái trong bản đang tìm bạn đời. Xuân đến, những câu hát ngọt ngào ấy lại dẫn lối trái tim của các trai làng, gái bản, để rồi từ đó nảy nở biết bao chuyện tình đẹp như thơ”.

Giờ đây, khi đã nhuần nhuyễn những kỹ thuật hát, trau dồi cho bản thân nhiều kinh nghiệm, thuộc ngày càng nhiều các bài hát khó, chị Ma Thị Chắn luôn tự hứa sẽ phải học hỏi nhiều thêm, hát với say mê, nhiệt huyết để sau này chị có thể truyền dạy cho con cháu của mình và những người yêu mến Khắp Tày.

Đi trong tiết trời se lạnh ngày đầu xuân trong ngôi nhà sàn bình dị, ấm áp, cùng đồng bào đắm chìm trong điệu Khắp Tày, lời hát giao duyên đưa đẩy, chúc nhau một năm mới mùa màng tươi tốt, bản làng bình an càng thấm hơn những giá trị văn hóa truyền thống lâu đời đã tạo nên bản sắc riêng, độc đáo của đồng bào dân tộc Tày nơi vùng đất Ngọc này.

Mai Linh

Các tin khác

Trần Tâm Thanh - cô gái có “trái tim dũng cảm”

Trần Tâm Thanh trong phần trình diễn trang phục dạ hội tại chung kết Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam 2019.

Năm 2019, mảnh đất quê hương Yên Bái vô cùng tự hào khi Trần Tâm Thanh - cô gái xinh đẹp, tài năng tuổi 20 đã lọt vào vòng chung kết, đứng trong top 45 gương mặt xuất sắc nhất cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam năm 2019 với chủ đề "Brave Heart - Trái tim dũng cảm” diễn ra vào tháng 12 vừa qua tại thành phố biển Nha Trang (Khánh Hòa).

Văn hóa