Chùa Dâu – Ngôi chùa cổ xưa nhất Việt Nam

  • Cập nhật: Thứ tư, 17/11/2021 | 9:40:28 AM

Chùa Dâu tọa lạc tại xã Thanh Khương (huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh). Theo những sử liệu, chùa được xây dựng từ năm 187 và hoàn thành vào năm 226. Đây được coi là ngôi chùa cổ xưa nhất gắn liền với quá trình hình thành và phát triển của Phật giáo tại Việt Nam.

Chùa Dâu còn có tên gọi khác là Cổ Châu tự, Diên Ứng tự, Pháp Vân tự, Thiền Định tự, chùa Bà Dâu, thuộc thôn Khương Tự, xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.

Theo thư tịch cổ, chùa được khởi dựng ở vùng Dâu (Luy Lâu) vào thế kỷ II đầu Công nguyên, thời kỳ Sĩ Nhiếp (nhà Hán) làm Thái thú quận Giao Chỉ (sau đổi thành Giao Châu). Đây được coi là trung tâm Phật giáo đầu tiên của nước ta, là dấu tích quan trọng gắn với quá trình hình thành và phát triển Phật giáo Việt Nam.

Về kiến trúc, chùa Dâu in đậm dấu ấn kiến trúc, điêu khắc của nhiều thời kỳ lịch sử, với hệ thống tượng mang nghệ thuật đặc sắc của thời Lê - Nguyễn, đặc biệt là hệ thống tượng Tứ Pháp. Tổng thể chùa được quy hoạch theo phong cách "nội công ngoại quốc” (bên trong, các dãy nhà được sắp đặt theo hình chữ "công" (工), còn bên ngoài có hình chữ "quốc" (国).
Chùa Dâu – Ngôi chùa cổ xưa nhất Việt Nam ảnh 1

Nổi bật nhất trong các công trình của chùa là tòa tháp Hòa Phong. Theo thư tịch cổ, vào thời Trần, Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi cho trùng tu chùa Dâu, xây tháp cao 9 tầng. Nhưng kiến trúc của tòa tháp hiện còn là của thời Lê Trung Hưng. Tháp được xây bằng gạch nung già, với 3 tầng, cao 15m.

Chùa Dâu – Ngôi chùa cổ xưa nhất Việt Nam ảnh 2

Trong tháp, treo một quả chuông đồng đúc năm 1793 và một chiếc khánh đúc năm 1817.

Chùa Dâu – Ngôi chùa cổ xưa nhất Việt Nam ảnh 3

Bên ngoài tháp có tượng một con cừu đá dài 1,33 m, cao 0,8 m.

Chùa Dâu – Ngôi chùa cổ xưa nhất Việt Nam ảnh 4
Chùa Dâu – Ngôi chùa cổ xưa nhất Việt Nam ảnh 5
Tháp Hòa Phong nhìn từ khoảng sân của nhà thờ tổ và thờ mẫu.
Chùa Dâu – Ngôi chùa cổ xưa nhất Việt Nam ảnh 6
Chùa Dâu – Ngôi chùa cổ xưa nhất Việt Nam ảnh 7

Tượng Pháp Vân được thờ trong chính điện, được cho đã xuất hiện vào thế kỷ XVIII.

Chùa Dâu – Ngôi chùa cổ xưa nhất Việt Nam ảnh 8

Do chùa Đậu bị phá huỷ thời kháng chiến chống Pháp, nên tượng Bà Đậu cũng được đưa về thờ ở chùa Dâu. Theo truyền thuyết, bốn bà (Tứ Pháp) gồm Pháp Vân (bà Dâu), Pháp Vũ (bà Đậu), Pháp Lôi (bà Tướng), Pháp Điện (bà Dàn) cùng do bà Phật Mẫu Man Nương - "người mẹ xứ sở" sinh ra. Bà Dâu được coi là người con đầu.

Chùa Dâu – Ngôi chùa cổ xưa nhất Việt Nam ảnh 9

Được coi là danh lam bậc nhất của xứ Kinh Bắc xưa nay, chùa Dâu được chứng nhận là di tích quốc gia đặc biệt của Việt Nam vào tháng 9/2013.

Chùa Dâu – Ngôi chùa cổ xưa nhất Việt Nam ảnh 10
Chùa Dâu – Ngôi chùa cổ xưa nhất Việt Nam ảnh 11

Khu vực nối tiền thất và hậu đường là nơi thờ Thập bát La Hán (18 đệ tử đắc đạo của Phật đã tu đến cảnh giới La Hán). Ngoài ra, các pho tượng Bồ tát, Tam thế, Đức ông, Thánh tăng được đặt ở phần hậu điện.

Chùa Dâu – Ngôi chùa cổ xưa nhất Việt Nam ảnh 12

Phía sau của chùa còn có một hồ nước nhỏ trong xanh, không gian thoáng mát.

Chùa Dâu – Ngôi chùa cổ xưa nhất Việt Nam ảnh 13

Ngay bên cạnh là vườn tháp cổ - nơi để tro cốt, nhục thân của các vị trụ trì đã viên tịch.



Vùng Dâu thời thuộc Hán còn gọi là Luy Lâu, có năm ngôi chùa cổ. Trong đó, bốn chùa thờ Tứ Pháp: Chùa Dâu thờ Pháp Vân (thần mây), chùa Đậu thờ Pháp Vũ (thần mưa), chùa Tướng thờ Pháp Lôi (thần sấm), chùa Dàn thờ Pháp Điện (thần chớp). Ngôi chùa thứ 5 là chùa Tổ - thờ Man Nương, mẹ của Tứ Pháp. Việc năm chùa này ngoài thờ Phật còn thờ Tứ Pháp và bà Man Nương là biểu hiện sinh động của sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa tín ngưỡng dân gian của người Việt với Phật giáo khi mới du nhập.

(Theo TPO)

Các tin khác
Chương trình

Ngày 16-11, Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) thông tin, Liên hoan ca múa nhạc toàn quốc 2021 (đợt 1) sẽ được tổ chức từ ngày 18 đến 28-11, tại Nhà hát Tháng Tám, thành phố Hải Phòng.

Một tiết mục văn nghệ của nhân dân Bản Chao trong ngày vui.

Ngay sáng sớm, tiếng loa từ nhà văn hóa Bản Chao, xã Việt Hồng, huyện Trấn Yên rộn vang những bài ca vui tươi. Hai bên đường dẫn vào nhà văn hóa thôn rực rỡ cờ hoa. Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc năm nay, Bản Chao niềm vui nhân đôi khi thôn được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu.

Bộ phim tài liệu dài 26 phút Mùa xuân vĩnh cửu (The Eternal Springtime) của đạo diễn Việt Vũ đạt điều kiện được lựa chọn đề cử cho hạng mục Phim tài liệu ngắn hay nhất tại Oscar 2022.

Du khách mặc áo dài dạo phố.

Sở Văn hoá và Thể thao Thừa Thiên Huế vận động người dân mặc áo dài từ ngày 17-23.11 chào mừng Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ XXII và Ngày Di sản văn hóa Việt Nam.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục