Trưởng cố vấn của Tổng thống Philippines Benigno Aquino, ông Rene Almendras, hôm qua cho hay chính phủ nước này đã tiên liệu trước việc Trung Quốc sẽ bác bỏ kế hoạch đưa vấn đề tranh chấp ra tòa án Liên Hợp Quốc.

Ông nhấn mạnh Philippines vẫn có thể tiếp tục vụ kiện mà không cần sự đồng thuận từ phía Trung Quốc.

"Chúng tôi sẽ theo đuổi vụ kiện này dù họ có đồng ý hay không", AFP dẫn lời ông Alemndras nói. "Tất nhiên, chúng tôi tin rằng mình đang đi đúng đường. Chúng tôi sẽ không bắt tay vào vụ kiện nếu chúng tôi không có đủ cơ sở để chứng minh cho tất cả các tuyên bố này".

Tháng trước, Philippines tuyên bố đã đệ trình hồ sơ về vụ tranh chấp với Trung Quốc tại một số vùng biển, đảo ở Biển Đông lên tòa án quốc tế để vụ việc được xử lý theo Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS), mà cả hai nước đã ký kết.

Manila muốn tòa án phân minh rằng tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với hầu hết Biển Đông, nơi được cho là có trữ lượng khoáng sản dồi dào, là bất hợp pháp. Trung Quốc thậm chí tuyên bố chủ quyền với cả các vùng biển sát bờ Philippines và các nước Đông Nam Á khác.

Tuy nhiên, hôm 20/2, nước này thông báo đã từ chối đề nghị ra tòa của Philippines, khẳng định chỉ giải quyết tranh chấp thông qua đàm phán song phương.

Dù Trung Quốc thời gian qua gửi tàu ra Biển Đông để thực thi tuyên bố chủ quyền và thành lập một chính quyền địa phương để cai quản vùng biển tranh chấp, nước này vẫn cảnh báo Philippines không nên làm leo thang căng thẳng.

"Philippines nên biết giữ lời, không nên có bất kỳ hành động nào làm phức tạp thêm tình hình", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nói.

Theo quy định của công ước Liên Hợp Quốc, quá trình xét xử vụ kiện vẫn có thể diễn ra dù Trung Quốc từ chối tham gia. Trung Quốc có thể chọn cách làm lơ trước bất kỳ phán quyết cuối cùng nào của tòa án.

Tuy nhiên, nếu bản án của Liên Hợp Quốc tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông là bất hợp pháp thì đây vẫn là một cú đòn ngoại giao lớn đối với cường quốc này.

Căng thẳng giữa hai nước lên cao từ tháng 4 năm ngoái khi Philippines chặn các tàu cá Trung Quốc tại bãi cạn mà Philippines gọi là Scarborough còn Trung Quốc gọi là Hoàng Nham.

Philippines khẳng định bãi cạn này thuộc vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của mình, trong khi Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền tại khu vực được cho là có nguồn dầu mỏ và hải sản phong phú này.

Hai nước liên tục điều các tàu tuần tra và cả tàu chiến tới bãi đá trong nhiều tháng liền, gây lo ngại xảy ra cuộc đối đầu trực tiếp. Căng thẳng chỉ dịu lại vào tháng 6 khi hai bên bắt đầu rút bớt tàu khỏi khu vực.

(Theo VnExpress)