Điều này được thể hiện rõ, riêng tuyến biên giới Việt - Lào, Việt - Trung các lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ 2.818 vụ với 3.797 đối tượng, vận chuyển 114 kgheroin, trong đó có hơn 30 vụ vận chuyển với số lượng đặc biệt lớn. Hệ lụy từ việc buôn bán là tình trạng người nghiện tăng lên một cách nhanh chóng. Theo thống kê, cả nước có gần 183.000 người nghiện, tăng 1.403 người so với năm 2013, trong đó sử dụng ma túy tổng hợp có xu hướng gia tăng, nhất là trong giời trẻ.

Cùng cả nước, tại Yên Bái, trong 6 tháng đầu năm, lực lượng Công an toàn tỉnh đã bắt giữ 96 vụ, 157 đối tượng phạm tội về ma túy. Dù có nhiều giải pháp kiềm chế nhưng trong thời gian qua toàn tỉnh cũng đã phát hiện 80 đối tượng tái nghiện, 348 đối tượng nghiện mới, nâng tổng số người nghiện (đang có hồ sơ quản lý) lên con số gần 2300 người. Theo đó, đến nay, 155 xã, phường ở 9/9 huyện, thị, thành phố đã có người nhiễm HIV/AIDS với gần 5.000 người, trong đó trên 2.000 người đã chuyển sang giai đoạn AIDS...  Đây thực sự là vấn đề đáng báo động vì nhiều gia đình tan nát vì ma túy, cha con, vợ chồng ly tán để lại gánh nặng cho họ hàng, gia đình và xã hội. Không những làm đạo đức xã hội bị băng hoại, làm suy đồi nòi giống vì đây là con đường chính dẫn đến HIV/AIDS, là gánh nặng tài chính vì phải chạy chữa… mà ma túy còn là nguyên nhân hàng đầu gây mất an ninh trật tự xã hội, các vụ án đau lòng như cướp của, giết người… đều có liên quan đến ma túy. Từ đó gây bức xúc trong xã hội.

Nguyên nhân của tình trạng trên do buôn bán ma túy, thuốc phiện mang lại siêu lợi nhuận, mặt khác, do tập quán trước đây số người nghiện hút vẫn còn nhiều. Tình trạng mua bán, sử dụng thân, rễ, lá, quả cây thuốc phiện để ngâm rượu vẫn còn tồn tại, dẫn đến tình trạng trồng cây thuốc phiện vẫn diễn ra. Bên cạnh đó, như cả nước, do số người nghiện ma túy ở Yên Bái khá cao nên nhu cầu về ma túy lớn, tình trạng người nghiện tham gia mua, bán lẻ ma túy hết sức phức tạp, dẫn đến công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm này hết sức khó khăn...

Để ngăn chặn thảm họa ma túy, ý kiến các chuyên gia đều cho rằng, việc cần phải làm ngay bây giờ là  phải làm từ “gốc”, lấy “phòng” là chính. Thực tế trước đây, chúng ta chủ yếu tập trung chữa bệnh, mang tính chất phần “ngọn”, khi đã nghiện mới lập hồ sơ đưa đi cai nghiên tại các trung tâm tập trung, song hiệu quả đạt rất thấp vì thời gian cai nghiện ngắn, các cơ sở cai nghiện tập trung chưa có phác đồ điều trị hiệu quả, mặt khác khi chúng ta chưa tạo được sự liên kết trong việc giáo dục cai nghiện và đào tạo nghề để khi trở về địa phương các đối tượng này có công ăn việc làm mới tránh xa được ma túy...

Để việc “phòng” tốt, cần phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, với nhiều hình thức đa dạng, phong phú, sinh động và  tập trung vào nhóm đối tượng thanh, thiếu niên. Công tác tuyên truyền làm sao để các em hiểu rõ tác hại của ma túy, từ đó nói “không” với ma túy như thế mới thành công. Bên cạnh đó, kiên quyết đấu tranh xử lý kịp thời, nghiêm minh, thỏa đáng với các đối tượng mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép chất ma túy.

Một vấn đề đặt ra, từ năm 2014 trở đi các chương trình tài trợ cho công tác cai nghiện tại cộng đồng bao gồm kinh phí, thuốc điều trị từ Tổ chức Y tế Thế giới sẽ bị cắt giảm tới một nửa, vì vậy, để việc cai nghiện có hiệu quả cần tập trung xã hôi hóa công tác cai nghiện bằng việc huy động sự chung tay góp sức của cộng đồng…

Ma túy là thảm họa của nhân loại, nó có thể tác động đến cuộc sống của mỗi chúng ta ngay lập tức nếu chỉ một phút lơ là, mất cảnh giác. Hơn lúc nào hết, mọi người cần chung tay, góp sức có trách nhiệm  trong đấu trang phòng, chống tệ nạn này để làm  môi trường sống của chúng ta tốt đẹp hơn!         

Thanh Tân