Có thể khẳng định, những năm qua, thực hiện Nghị quyết Trung ương 2 khóa VIII và các chỉ thị, nghị quyết của Chính phủ, Quốc hội, sự nghiệp giáo dục và đào tạo đã đạt được những thành tựu quan trọng, góp phần to lớn vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tại Yên Bái, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy - HĐND-  UBND tỉnh, nỗ lực của ngành giáo dục - đào tạo và các cấp, các ngành, ngành giáo dục - đào tạo đã đạt những kết quả, thành tựu to lớn.

Chất lượng và hiệu quả giáo dục - đào tạo chuyển biến rất tích cực ở các cấp, ngành học; nâng cao chất lượng đội ngũ, vai trò, trách nhiệm quản lý của các cơ sở giáo dục không ngừng nâng lên; cơ sở vật chất trường học được quan tâm đầu tư theo hướng hiệu quả và hiện đại, đáp ứng cơ bản yêu cầu đổi mới quản lý, đổi mới phương pháp dạy học. Tớùi nay, Yên Bái đã có 174 xã đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học (PCGDTH) đúng độ tuổi; 180 xã đạt chuẩn PCGD THCS; 175/180 xã, phường, thị trấn được công nhận đạt chuẩn PCGD mầm non; giáo dục mũi nhọn, hướng nghiệp, giáo dục thường xuyên, công tác xã hội hóa giáo dục ngày càng đạt những kết quả mới.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, kết quả đạt được, công tác giáo dục đào tạo cũng còn một số hạn chế: tỷ lệ huy động học sinh ra lớp, duy trì đi học chuyên cần ở vùng cao còn thấp; xoá mù chữ, PCGDTH, PCGDTH đúng độ tuổi, phổ cập giáo dục THCS chưa thật bền vững ở một số xã  khó khăn; cơ sở vật chất còn thiếu thốn, nhất là ngành học mầm non; công tác xây dựng đội ngũ còn có những bất cập; một bộ phận cán bộ quản lý, giáo viên chưa tích cực đổi mới, năng lực quản lý còn hạn chế...

Năm học 2014 - 2015 là năm học đầu tiên ngành giáo dục - đào tạo Yên Bái cùng với cả nước triển khai, thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương khóa XI về "Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo". Đổi mới bao giờ cũng sẽ có những khó khăn, vấn đề đặt ra là cần có sự thống nhất sâu sắc về quan điểm khi xây dựng và xác định mục tiêu hành động.

Đổi mới căn bản, toàn diện theo tinh thần của Nghị quyết chính là đổi mới những vấn đề lớn, cốt lõi, cấp thiết, từ tư tưởng chỉ đạo đến mục tiêu, nội dung, phương pháp, cơ chế, chính sách, điều kiện bảo đảm thực hiện; đổi mới từ sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước đến các cơ sở giáo dục - đào tạo... Do vậy, đổi mới trước hết là nhiệm vụ, trách nhiệm của mỗi cấp ủy Đảng, chính quyền.

 Trên tinh thần quán triệt sâu sắc nội dung, yêu cầu của Nghị quyết, căn cứ vào điều kiện, tình hình cụ thể của địa phương, các cấp ủy, chính quyền cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt với tư duy mới, tầm nhìn mới, xác định rõ vấn đề cốt lõi, có giải pháp cùng phương pháp giải quyết hiệu quả, bền vững; khắc phục cách đổi mới chắp vá, thiếu tầm nhìn tổng thể, thiếu quy hoạch đồng bộ.

Một trong những yêu cầu, nội dung của Nghị quyết là đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học. Để thực hiện được, đòi hỏi ngành giáo dục đào tạo, nhất là các cơ sở giáo dục cần xác định rõ và công khai mục tiêu, chuẩn đầu ra của từng bậc học, môn học, chương trình, ngành và chuyên ngành đào tạo; đổi mới chương trình, phương pháp dạy học nhằm phát triển năng lực và phẩm chất người học, hài hòa đức, trí, thể, mỹ; dạy người, dạy chữ và dạy nghề.

Trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền hết sức quan trọng nhưng vai trò của chủ thể đổi mới - ngành giáo dục - đào tạo, những người làm công tác giáo dục là yếu tố quyết định đến sự thành công. Do đó, đổi mới trước tiên là từ tư duy, đổi mới không chỉ phù hợp quy luật mà đòi hỏi mang tính khoa học, cách mạng để nghị quyết của Đảng đi vào cuộc sống, đưa sự nghiệp giáo dục - đào tạo có những phát triển mới đáp ứng yêu cầu CNH-HĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế hôm nay.

Tuấn Anh