“Nét bút” gìn giữ văn hóa người Dao
- Cập nhật: Thứ sáu, 20/4/2018 | 8:00:29 AM
YBĐT - Ở xã Nậm Lành, huyện Văn Chấn, nơi có 85% dân số là đồng bào dân tộc Dao, ông Lý Hữu Vượng - người đã gần 80 tuổi ở thôn Giàng Cài được biết đến với những tài hoa thiên phú, lấy nét bút vẽ tranh và tâm đức truyền dạy giúp đồng bào Dao giữ được nét văn hóa truyền thống của dân tộc mình.
Ông Lý Hữu Vượng say sưa vẽ tranh thờ.
|
Đường lên Nậm Lành hôm nay đã trở lên dễ dàng hơn bởi được Nhà nước đầu tư nâng cấp, mở rộng, đời sống dân bản vì thế cũng khá giả với những ngôi nhà khang trang xen lẫn trong rừng quế xanh ngút ngàn. Ngôi nhà của "nghệ nhân” Lý Hữu Vượng dễ nhận ra bởi nét đặc trưng của người Dao Tây Bắc với mái lợp lá thông, ngoài hành lang phơi nhiều giấy bản - vật liệu đặc trưng cho dạy chữ và vẽ tranh thờ.
- Theo cháu biết, không phải ai cũng có năng khiếu vẽ tranh, đặc biệt là tranh thờ của đồng bào dân tộc Dao? – tôi hỏi.
- Tôi được thần linh "chấm” nên học đâu nhớ đó, nét vẽ cứ tự nhiên có hồn và làm cho bức tranh trở nên sống động hơn. Chẳng thế, ngay năm đầu tiên ra nghề, theo người dân "đặt hàng”, tôi ở lì trong phòng vẽ liền 5 tháng, được 2 bộ tranh, mỗi bộ 17 tờ, lúc bấy giờ có giá 3,4 triệu đồng, tương đương với mấy con trâu trưởng thành đấy! – ông Vượng hóm hỉnh chia sẻ.
Được biết, để có một bức tranh thờ ưng ý, người vẽ phải rất tỉ mỷ, công phu, tốn nhiều thời gian, đặc biệt phải thực sự yêu thích, đam mê mới có thể làm được. Khi người người chủ gia đình muốn làm bức tranh thờ thì phải mang lễ đến nhà thầy cúng xem tuổi của mình hợp với ngày nào trong tháng.
Không chỉ ngồi lặng lẽ vẽ tranh thờ, ông Lý Hữu Vượng còn dành nhiều thời gian để dạy chữ Dao cho con em trong bản. "Thầy” Vượng tâm sự: "Trước đây, người Dao đã sử dụng chữ Hán để làm ngôn ngữ viết của dân tộc mình. Trong quá trình sử dụng thì người Dao đã Nôm hóa thành tiếng Dao để dùng trong cúng bái, thơ ca và văn tự”.
Tranh thờ - nét văn hóa đặc trưng không thể thiếu trong các lễ hội của người Dao.
Ông Lý Hữu Vượng - một người thầy giáo của bản người Dao, một nghệ nhân tuy chưa được suy tôn, song những gì ông đã và đang làm đang cống hiến sẽ luôn in đậm một tình cảm trân quý của người dân nơi đây dành tặng. Chúng tôi sớm trở lại Giàng Cài để cùng ông chứng kiến thế hệ trẻ đang say mê học vẽ tranh thờ, viết chữ Dao bảo tồn phong tục, tập quán và nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc mình.
Ngọc Sơn - Minh Tuấn
Các tin khác
Hậu quả trận mưa lớn kèm lũ quét những ngày đầu tháng 8 là nỗi đau, mất mát không gì bù đắp của người dân vùng tâm lũ Mù Cang Chải, đặc biệt là đồng bào các xã Hồ Bốn, Lao Chải và Khao Mang. Song, cũng chính trong lúc đau thương đã sáng lên câu chuyện tình người giúp nhau qua cơn hoạn nạn.
Trong hai ngày 12 và 13/6/2023, Báo Yên Bái đăng tải phóng sự (2 kỳ) với nhan đề “Xung quanh việc bà Trần Thị Bích tổ chức cai nghiện ma túy” của tác giả Lê Xuân Trường. Bài viết đã nhận được sự quan tâm của đông đảo bạn đọc. Sau khi bài viết được đăng tải, bà Trần Thị Bích (nhân vật trong bài viết), người tổ chức cai nghiện tại thị xã Nghĩa Lộ có đơn đề nghị gửi Báo Yên Bái.
Tròn 20 năm bén duyên đất Trấn Yên, đến nay, cây tre măng Bát Độ đã phủ xanh những triền đồi, cánh rừng ở các xã vùng cao Hồng Ca, Kiên Thành, Lương Thịnh, Hưng Khánh. Khẳng định được vị thế của mình là cây trồng đa lợi ích cho người dân, cây tre măng Bát Độ đã góp phần đổi thay diện mạo, đưa Trấn Yên trở thành huyện nông thôn mới đầu tiên của tỉnh Yên Bái và các tỉnh khu vực miền núi phía Bắc.
Hiện nay, những bản làng xa xôi của huyện Mù Cang Chải đang ngày một đổi thay, đời sống nhân dân cải thiện rõ rệt... Đây là minh chứng cho sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn của Đảng, Nhà nước, sự quyết tâm vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự bám sát thực tiễn, phát huy truyền thống đoàn kết, thống nhất, ý chí, khát vọng vươn lên trong triển khai, đưa nghị quyết của Đảng vào cuộc sống ở nơi vùng cao đặc biệt khó khăn.