Để bảo đảm an toàn cho các phương tiện lưu thông trên tuyến đường này, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đã lắp hàng rào lưới thép hoặc chăng hàng rào thép gai, bảo vệ hành lang đường, ngăn gia súc, gia cầm, băng lên đường, cũng như ngăn ngừa người đi bộ vào cao tốc. Tuy nhiên, thời gian gần đây, trên tuyến đường này xuất hiện khá nhiều vị trí hàng rào đã bị người dân tự ý tháo dỡ, để làm lối vào hàng giải khát, quán ăn. Thậm chí, gia súc, xe máy cũng đi lại thản nhiên như trên đường làng, gây mất an toàn giao thông (ATGT) cho các phương tiện khi lưu thông. 

Để "mục sở thị", chúng tôi có mặt trên đường cao tốc tại nút giao Âu Lâu (thành phố Yên Bái). Chỉ sau vài cây số chạy xe theo hướng Yên Bái - Hà Nội, đã gặp không ít hàng quán mọc lên bên đường. Đặc biệt, tại lý trình Km116, Km117, đếm được gần chục hàng quán cách nhau chỉ vài trăm mét. Đa phần các quán này đều làm tạm bợ bằng lều bạt hoặc tre, gỗ lợp cọ. Điều đáng nói, các hàng quán này đều nằm sát với hàng rào lưới thép của đường cao tốc.

Tại vị trí nhiều quán, hàng rào lưới thép bị gỡ bỏ để thuận tiện cho việc kinh doanh. Theo một chủ quán giải khát tại lý trình Km116, ban đêm, nhu cầu ăn uống của khách rất lớn, nhiều khi phục vụ không kịp. Theo người dân sống quanh khu vực tiếp giáp xã Bảo Hưng và Minh Quân (huyện Trấn Yên), ban ngày, ít xe dừng đỗ trước các quán bán hàng ven đường nhưng ban đêm, một số quán trở thành tụ điểm ăn uống của lái xe tải, kéo theo tình trạng đậu, đỗ ven đường, gây mất trật tự ATGT. Ngoài ra, đoạn qua tỉnh Yên Bái, một số điểm chân cầu vượt đường bộ qua cao tốc đã biến thành điểm xe khách, xe ôm dừng, đón, trả khách, gây mất trật tự ATGT và nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông rất cao.

Ông Nguyễn Văn Bảy - Chủ tịch xã UBND xã Bảo Hưng cho biết: “Trên địa bàn xã có 17 điểm bán hàng ven đường cao tốc. UBND xã đã giao Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, tuyên truyền, vận động người dân không buôn bán, kinh doanh trái phép trong phạm vi hành lang an toàn tuyến đường. Tiếp đó, UBND xã đã tiến hành ký kết với các hộ dân, chủ quán không tái phạm. Mới đây, xã đã phối hợp với các lực lượng chức năng của huyện, Ban Quản lý đường cao tốc, Cục Cảnh sát đường bộ tiến hành kiểm tra và xử lý các hộ dân cố tình vi phạm. Hiện nay, các trường hợp bán hàng trong hành lang đường cao tốc đã không còn nhưng vẫn còn hộ dân bán hàng bên ngoài hàng lang. Với các trường hợp này, xã sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động người dân tự dỡ bỏ hàng quán, bảo đảm an toàn cho phương tiện lưu thông trên đường cao tốc”.

Xe máy vẫn thản nhiên đi trên đường cao tốc.

Trước tình trạng người dân bán hàng gây mất TTATGT, UBND huyện Văn Yên đã có công văn yêu cầu các đơn vị liên quan tổ chức kiểm tra, xử lý dứt điểm các trường hợp vi phạm hành lang an toàn của tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai, đoạn qua địa bàn huyện, thuộc gói thầu A6. Tuy nhiên, khi chính quyền địa phương và phía nhà thầu đến vận động, người dân chỉ tháo dỡ tạm thời hệ thống cấp nước mui, khi đoàn kiểm tra đi qua, họ lắp đặt trở lại và tiếp tục kinh doanh. Đến nay, sự việc trên không những không giảm mà còn có chiều hướng gia tăng. Đoàn công tác của huyện đã phát hiện 50 trường hợp vi phạm chủ yếu ở các xã Châu Quế Thượng và Châu Quế Hạ.

Ông Hà Đức Anh - Phó chủ tịch UBND huyện Văn Yên cho biết: “Thời điểm này, trên tuyến cao tốc chạy qua địa bàn vẫn còn 21 điểm hàng quán. Trước đó, huyện đã tích cực tuyên truyền, vận động người dân tháo dỡ hàng quán, đồng thời thành lập tổ liên ngành tiến hành kiểm tra, xử lý 30 trường hợp. Ngoài trách nhiệm của địa phương, VEC, Bộ Giao thông vận tải cũng phải vào cuộc mạnh mẽ xử lý vi phạm”.

Theo lãnh đạo Sở Giao thông Vận tải Yên Bái, ngành không có quyền hạn xử lý trên đường cao tốc, do vậy, Bộ Giao thông Vận tải cần phải vào cuộc mạnh hơn, đồng thời chính quyền địa phương nơi tuyến đường đi qua cần tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân tháo dỡ lều quán. Bên cạnh đó, VEC cần nhanh chóng hoàn thành các tuyến đường gom dân sinh, tránh tình trạng người dân lợi dụng việc không có đường, “xé rào” băng qua đường hoặc làm nơi bán hàng.

Anh Dũng - Hùng Cường