Trong bối cảnh giao lưu và xu thế hội nhập quốc tế hiện nay, công tác YTDP liên tục phải đối mặt với những thách thức, tình hình các bệnh truyền nhiễm đã và đang có những diễn biến phức tạp. Một số bệnh trước đây đã được khống chế nay đã xuất hiện và gia tăng trở lại như: cúm, adeno vi rút, lỵ a mip, tiêu chảy, tay chân miệng, thủy đậu, sốt xuất huyết…

Dự báo trong thời gian tới, các bệnh này sẽ tiếp tục xuất hiện và có thể bùng phát. Hơn thế, Yên Bái có tỷ lệ đồng bào dân dộc thiểu số chiếm trên 50%, hộ nghèo còn chiếm tỷ lệ cao, giao thông đi lại khó khăn; đặc biệt, những xã vùng sâu, vùng xa còn nhiều hủ tục lạc hậu ảnh hưởng đến công tác chăm sóc sức khỏe cho nhân dân.

Ngoài những bệnh liên quan đến vệ sinh môi trường của đồng bào dân tộc thiểu số, người dân hàng ngày vẫn phải đối mặt với các bệnh tiêu chảy cấp do vi khuẩn lỵ, E.coli, bệnh giun, sán vẫn còn phổ biến, các bệnh đã có vắc xin phòng như bạch hầu, ho gà, uốn ván, lao… vẫn có nguy cơ bùng phát trở lại và đây là vấn đề y tế công cộng đáng quan tâm. Trước thực tế đó, Sở Y tế đã tích cực, chủ động tham mưu cho tỉnh và chỉ đạo sát sao công tác YTDP, nỗ lực thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Bác sĩ chuyên khoa II Lại Mạnh Hùng - Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết: "Trước hết, phải kể đến nguồn nhân lực, thiếu cán bộ biên chế, có trình độ chuyên môn sâu, trong khi vẫn còn một số cán bộ chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chuyên môn do năng lực, trình độ hạn chế. Song song với đó, năm 2023 nguồn vắc xin từ Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cung ứng không đủ nhu cầu toàn tỉnh nên ảnh hưởng đến kết quả tiêm chủng trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, công tác mua sắm vật tự, hóa chất, sinh phẩm... phục vụ hoạt động chuyên môn của đơn vị gặp một số khó khăn, không mua được hóa chất phục vụ xét nghiệm phòng, chống dịch nên ảnh hưởng đến tiến độ một số hoạt động của đơn vị. Thêm nữa, nguồn kinh phí bố trí cho các hoạt động phòng chống bệnh nghề nghiệp tại địa phương chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ giao tại Quyết định số 659/QĐ- TTg của Thủ tướng Chính phủ, do đó chất lượng thực hiện nhiệm vụ đạt hiệu quả chưa cao”.

Mặc dù vậy, công tác YTDP của tỉnh nhiều năm qua đã vượt lên khó khăn và thu được những thành quả ngoài mong đợi. Đội ngũ cán bộ được đào tạo, trang thiết bị máy móc được đầu tư, hệ thống mạng lưới YTDP từ tỉnh đến cơ sở không ngừng được củng cố kiện toàn. Các kỹ thuật cao tiếp tục được duy trì hoàn thiện và phát triển, góp phần nâng cao hiệu quả trong phòng, chống dịch bệnh, nhất là công tác xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, thăm dò chức năng, thực hiện xét nghiệm phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh, khẳng định HIV, đo tải lượng vi rút HIV, xét nghiệm theo yêu cầu…

Tiếp tục duy trì 126 chỉ tiêu xét nghiệm chuẩn quốc gia Trung tâm Y tế dự phòng tuyến tỉnh năm thứ 12; tiếp tục duy trì hệ thống quản lý chất lượng phòng xét nghiệm theo ISO 17025:2017 năm thứ 11 với 62 chỉ tiêu. Từ năm 2023 đến nay, đã phát triển thêm 5 kỹ thuật mới lĩnh vực hóa lý các chỉ tiêu hóa chất bảo vệ thực vật, khử trùng và sản phẩm phụ, chuẩn bị các nội dung cho đánh giá ISO 17025:2017 và thực hiện các hành động khắc phục sau đánh giá ISO…

Cùng đó, ứng dụng các phần mềm hiện đại vào các quy trình, quản lý giám sát, giúp việc nắm bắt tình hình dịch bệnh được nhanh chóng, kịp thời và hiệu quả… Do vậy, kết quả từ năm 2023 đến hết tháng 4/2024, toàn tỉnh đã đạt tỷ lệ 98,5% trẻ em dưới 1 tuổi được tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin phòng các bệnh truyền nhiễm; 95,4% trẻ sơ sinh trong 24 giờ đầu được tiêm gan B tại bệnh viện, đạt 106% kế hoạch; tuổi thọ trung bình người dân nâng lên 74,1 tuổi…

Trong giai đoạn tới, để giải quyết cơ bản được những khó khăn, thách thức của công tác YTDP, bác sĩ Chuyên khoa II Lại Mạnh Hùng - Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết thêm: "Tiếp tục tăng cường nhân lực, đặc biệt là bác sĩ cho hệ thống YTDP và chú trọng đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho lĩnh vực YTDP phù hợp thực tế để có đủ năng lực phát hiện nhanh, đáp ứng chống dịch hiệu quả; bổ sung nguồn kinh phí hàng năm của địa phương cho các hoạt động phòng chống dịch, hoạt động phòng, chống bệnh nghề nghiệp... Cùng đó, Trung ương sớm hướng dẫn xây dựng vị trí việc làm trong mô hình trung tâm kiểm soát bệnh tật để đảm bảo phát huy hiệu quả, tích cực, tránh lãng phí”.