Phát hiện loài thằn lằn mù mới tại Việt Nam
- Cập nhật: Thứ ba, 20/2/2024 | 2:20:55 PM
Loài thằn lằn mù mới thuộc họ Dibamidae được các nhà khoa học phát hiện tại Vườn quốc gia Núi Chúa.
|
|
Đặc điểm hình thái của loài D. deimontis. Ảnh: Nhóm nghiên cứu
|
Loài thằn lằn mù mới có tên khoa học Dibamus deimontis, được đặt theo tên của địa danh nơi phát hiện (trong tiếng latin "deimontis" có nghĩa là "núi Chúa"). Loài này được các chuyên gia của Việt Nam và Liên bang Nga phát hiện và mô tả dựa trên các mẫu vật thu thập trong đợt khảo sát thực địa trong năm 2023 của Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga tại Vườn quốc gia Núi Chúa. Đây là loài thứ 8 của giống Dibamus được ghi nhận ở Việt Nam. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Zootaxa hồi đầu tháng 2.
Thạc sĩ Lê Xuân Sơn, Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga cho biết loài thằn lằn mới có chiều dài tối đa 13,6 cm, chiều dài đuôi trung bình khoảng 3,0 cm, có màu sắc thay đổi từ nâu xám đến nâu hồng, với các đốm xám lớn không đồng đều trên cơ thể. Hình thái ngoài rất giống các loài giun đất. Với đặc điểm sống ẩn trong đất hoặc dưới lớp thảm mục thực vật nên mắt của chúng gần như đã bị thoái hóa và được che phủ hoàn toàn bởi lớp vảy ngoài. Chi trước biến mất hoàn toàn, chi sau chỉ xuất hiện ở các mẫu đực nhưng rất thô sơ. "Sự xuất hiện của đường rãnh nhỏ không hoàn chỉnh trên môi và mũi là đặc điểm quan trọng để phân biệt loài này với các loài khác trong cùng giống", ông Sơn nói.
Loài D. deimontis được phân biệt với các loài khác cùng giống bằng sự kết hợp các đặc điểm hình thái, bao gồm các đường rãnh môi, môi và mũi bị khuyết; 3 - 5 vảy ở mép sau của môi dưới; 22 - 25 hàng vảy ở giữa thân; 193 - 225 vảy bụng; 47 - 55 vảy dưới đuôi; 115 đốt sống lưng và 27 đốt sống đuôi; chiều dài mõm tối đa là 136,2 mm.
Ông Sơn nói thêm, Dibamus deimontis được mô tả dựa trên 8 mẫu vật được thu thập ở độ cao từ 670 - 700m so với mực nước biển, phần lớn các mẫu vật được phát hiện ở những khu vực ẩm ướt, cạnh các vũng nước nhỏ hoặc ven suối. Chúng thưởng ẩn mình dưới đá hoặc trên tảng đá lớn nơi được phủ kín bởi rêu, dương xỉ và thảm mục. Trên cùng tảng đá lớn nơi phát hiện mẫu vật của loài này, nhóm nghiên cứu cũng ghi nhận sự xuất hiện của các mẫu giun, cuốn chiếu, rết và một số loài côn trùng khác. "Khi bị quấy rầy, chúng sẽ ngọ nguậy liên tục để thoát thân từ trên đá xuống đất và nhanh chóng lẩn trốn tương tự các loài giun", ông cho hay.
Trước đó một loài khác là Dibamus tropcentr cũng được mô tả ở Vườn quốc gia Núi Chúa, tỉnh Ninh Thuận. Song theo ThS Sơn, khác với loài D. tropcentr được phát hiện ở sinh cảnh rừng xanh khô ven biển vùng đất thấp (độ cao 200 - 300 m so với mực nước biển), loài D. deimontis được tìm thấy ở sinh cảnh rừng xanh ẩm trên núi, gần đỉnh núi Chúa (độ cao 670 - 700 m so với mực nước biển). Mặc dù nhóm nghiên cứu đã chú trọng tìm kiếm ở các đai độ cao khác, họ không phát hiện thêm cá thể nào của giống Dibamus.
Ông cho hay để xác định chính xác phạm vi phân bố của các loài này, cần phải có các nghiên cứu sâu hơn. Tuy nhiên, bước đầu có thể khẳng định vùng phân bố của chúng hoàn toàn không trùng lặp. Cho đến nay, hầu hết các nghiên cứu cho thấy các loài của họ Dibamidae có đặc điểm chung là loài đặc hữu hẹp. Do đó rất có thể chúng chỉ phân bố giới hạn ở các sinh cảnh được phát hiện.
"Sự phát hiện loài D. deimontis đã cung cấp thêm bằng chứng cho sự đa dạng về các loài động vật của Vườn quốc gia Núi Chúa và tầm quan trọng của Việt Nam với vai trò là trung tâm đa dạng của các loài bò sát đặc hữu Đông Nam Á", ông Sơn nói.
(Theo VnExpress)
Các tin khác
Pin kẽm-không khí là một trong những lựa chọn thay thế bền vững nhất cho pin lithium-ion đang phổ biến hiện nay cung cấp năng lượng cho nhiều thiết bị như máy tính xách tay, xe điện. Chúng hoạt động thông qua một phản ứng hóa học gọi là phản ứng khử oxy. Khi không khí được hút vào pin, oxy bị khử thành nước ở cực âm (cực dương), giải phóng các điện cực oxy hóa kẽm ở cực dương (cực âm).
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, những người đầu tiên định cư ở lưu vực sông Amazon đã đến đây vào khoảng 13.000 năm trước trong một cuộc di cư ồ ạt nhanh chóng quét qua châu Mỹ.
Nghệ sĩ biểu diễn người Tây Ban Nha Alicia Framis chuẩn bị trở thành người phụ nữ đầu tiên trên thế giới kết hôn với ảnh 3 chiều do AI tạo ra.
Nhóm nghiên cứu tại Đại học Fudan (Trung Quốc) tuyên bố họ đã phát triển được loại pin làm từ canxi có thể sạc lại, trở thành giải pháp thay thế rẻ hơn và bền vững hơn so với công nghệ lithium.
TIN MEDIA
