Ghé thăm dòng họ Đỗ xã Việt Cường để lại ấn tượng trong chúng tôi là những tấm bằng khen, giấy khen của Trung ương HKH Việt Nam, của UBND tỉnh và giấy khen của các cấp HKH trên địa bàn tỉnh dành cho dòng họ. Được thành lập từ năm 2006, hiện dòng họ Đỗ có 50 hộ gia đình, trên 240 thành viên.
Với quy chế hoạt động rõ ràng, nhiều nỗ lực, sáng tạo trong việc thúc đẩy phong trào học tập suốt đời của mỗi thành viên, mỗi hộ gia đình trong dòng họ, dòng họ Đỗ trở thành một trong những dòng họ học tập tiêu biểu của huyện Trấn Yên nói riêng, của tỉnh Yên Bái nói chung.
Ông Đỗ Quang Bình - Trưởng dòng họ Đỗ cho biết: "Ngay từ khi mới thành lập, Ban Khuyến học dòng họ đã thống nhất huy động nguồn vốn cho Quỹ Khuyến học (QKH) của dòng họ. 16 năm trước, kinh tế của các hộ dân ở nông thôn còn nhiều khó khăn, do vậy dòng họ chỉ yêu cầu hộ gia đình tự nguyện tham gia và đóng Quỹ ban đầu là 50.000 đồng. Với mức huy động rất nhỏ nên gia đình nào cũng sẵn sàng đóng góp. Bên cạnh đó, chúng tôi còn nhận được sự ủng hộ nhiều hơn từ các gia đình có kinh tế khá, kể cả những người ngoài dòng họ yêu mến giúp đỡ. Vậy nên, QKH dòng họ luôn tăng lên, năm sau cao hơn năm trước, đến nay Quỹ đã có 13 triệu đồng/năm”.
Theo quy định của dòng họ Đỗ, QKH được dành khen thưởng, động viên cho các cá nhân, hộ gia đình có thành tích cao trong học tập, lao động. Đặc biệt, dòng họ còn xây dựng quy định trao hỗ trợ, khen thưởng riêng cho học sinh mồ côi. Nhờ những nỗ lực, sự động viên trong học tập dành cho các thành viên, hiện dòng họ Đỗ có 4 thành viên có trình độ thạc sỹ, 42 thành viên có trình độ đại học, cao đẳng và 4 thành viên đang học đại học.
Ở xã Tân Đồng, dòng họ Đặng là một trong những dòng họ có nhiều nỗ lực trong việc phát triển phong trào khuyến học, khuyến tài. Quy ước của dòng họ quy định rõ: mọi gia đình hội viên đều phải chấp hành tốt chủ chương, chính sách, pháp luật của Đảng, nhà nước, không vi phạm pháp luật, sống trung thực, thật thà, khiêm tốn; gia đình hội viên có khó khăn như ốm đau, bệnh tật, hỏa hoạn không sản xuất được thì mỗi hộ gia đình khác cử một người đến gia đình khó khăn để giúp đỡ lao động; mỗi gia đình hội viên phải luôn gương mẫu, tạo điều kiện tốt nhất cho các cháu học tập, chăm ngoan học giỏi, không có con em bỏ học.
Ông Đặng Hồng Quân - Trưởng dòng họ Đặng chia sẻ: "QKH của dòng họ để động viên khen thưởng các cháu học giỏi và các gia đình có nhiều phương pháp, hình thức học tập, chấp hành tốt chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước, không vi phạm pháp luật. Hàng năm, dòng họ chúng tôi tổ chức phát động thi đua trong dòng họ, đẩy mạnh tinh thần đoàn kết, hỗ trợ giúp nhau phát triển kinh tế; vận động các gia đình đăng ký, xây dựng gia đình học tập; tạo điều kiện thuận lợi để tất cả mọi người học tập nhất là người lớn”.
Cùng với 2 dòng họ học tập trên, hết năm 2022, huyện Trấn Yên còn có 40 dòng họ khác được công nhận là dòng họ học tập. Thời gian qua, để phong trào xây dựng dòng họ học tập phát huy hiệu quả, HKH huyện đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền các tiêu chí tới từng gia đình, dòng họ; nhân rộng các điển hình tiên tiến; phát động xây dựng QKH dòng họ để khen thưởng, động viên kịp thời những học sinh có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong học tập, những thành viên đạt thành tích cao trong học tập, lao động.
Tin rằng, với việc phát huy tốt truyền thống hiếu học, cùng với sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của cấp ủy, chính quyền các địa phương và HKH các cấp, phong trào xây dựng dòng họ học tập trên địa bàn huyện Trấn Yên sẽ ngày càng lan tỏa, phát triển mạnh mẽ, góp phần không nhỏ để xây dựng một huyện học tập bền vững, sâu rộng và không ngừng lớn mạnh.
Lê Huyền