Đến nơi này, khi được hỏi về người có uy tín, làm kinh tế giỏi, nổi tiếng khắp vùng hồ Thác Bà những năm gần đây, đồng bào Dao ở thôn Đồng Tý đều tự hào về trưởng thôn của mình rằng: "Trưởng thôn Thành giỏi lắm, thường nói điều hay lẽ phải ai cũng nghe theo". Có được điều ấy, Trưởng thôn Thành luôn cố gắng làm nhiều điều tốt cho dân bản, cùng vợ con làm du lịch cộng đồng, mỗi năm thu nhập hàng trăm triệu đồng.

Tướng Văn Thành là người dân tộc Dao quần trắng, trước ở làng Bầu. Năm 1971, dòng sông Chảy được ngăn nước làm thủy điện Thác Bà, gia đình ông đã về định cư tại thôn Đồng Tý. Hiện cả thôn có 104 hộ dân nhưng chỉ có 13ha ruộng một vụ. Người dân chủ yếu sống bằng đánh bắt cá tôm trên hồ, đời sống còn nhiều khó khăn.

Xuất phát từ những bươn trải cuộc sống, quá “thấm” với cái nghề phơi nắng dầm mưa quanh năm, cộng với những nung nấu và ý chí vươn lên thoát nghèo, lại đúng vào thời điểm du lịch cộng đồng đang được xem là hướng đi mới, hiệu quả trong phát triển thị trường du lịch tại Yên Bái, Trưởng thôn Thành cùng gia đình đã bàn bạc và quyết định dành phần lớn diện tích ngôi nhà sàn ba gian để làm du lịch. Là cách làm mới, kinh nghiệm chưa nhiều, ông Thành đã phải tìm tòi, học hỏi rất nhiều về các mô hình tương tự ở nơi khác thông qua sách báo và những chuyến đi thực tiễn. Với suy nghĩ không làm thì thôi, đã làm thì phải đến nơi đến chốn, ông quyết tâm phát triển mô hình du lịch cộng đồng của mình theo hướng bền vững, dù có tốn kém hơn về kinh phí đầu tư ban đầu.

Cùng với việc đầu tư mới các công trình vệ sinh, chăn gối đệm, gia đình ông còn đặc biệt chú trọng đến vấn đề an toàn thực phẩm, tận dụng tối đa các nguồn lực về đất đai, chuồng trại để tự trồng rau sạch, nuôi gà, lợn… phục vụ khách ăn, nghỉ trong nhiều ngày. Những khách du lịch đầu tiên đến từ châu Âu như Pháp, Bỉ, Thụy Điển... và giờ, khi cơ sở lưu trú đã “có tiếng” thì lượng khách nước ngoài tìm đến ông cứ đông dần lên theo thời gian. Vì vậy Trưởng thôn Tướng Văn Thành đã mua thêm một ngôi nhà sàn ba gian, đủ sức chứa cả vài chục người.

Trong các tour, tuyến du lịch dưới hình thức du lịch cộng đồng, gia đình ông Thành đã trở thành điểm đến thường xuyên là một trong các “địa chỉ đỏ” đáng tin cậy. Sức hút nơi đây chính là lễ Cấp sắc của đồng bào Dao được Trưởng thôn Tướng Văn Thành dành nhiều tâm sức tạo dựng lại và do chính ông làm chủ lễ. Du khách được hòa mình trong tiếng chũm chọe, tiếng kèn, trong những vũ điệu dân gian hay trong sắc phục cổ của người Dao để khám phá một nét văn hóa dân tộc thiểu số đang được phục dựng.

Ngoài ra, du khách còn được tham gia cùng người dân đánh bắt cá, chèo thuyền nan đi câu, tự tay nấu nướng với gia chủ những món ăn mới lạ của đồng bào Dao như món cá ướp hạt xẻn nướng trên bếp than hồng, canh cá chua nấu lá vón vén, thịt trâu nướng uống cùng rượu nấu... Đây chính là những nét văn hóa tín ngưỡng và văn hóa ẩm thực độc đáo, đặc sắc của đồng bào Dao quần trắng vùng Đông Hồ. Điều đó tạo cho du khách cảm giác được hòa mình với thiên nhiên, hòa mình trong không khí tín ngưỡng hết sức linh thiêng nhưng rất mộc mạc của đồng bào...

Không chỉ tự mình làm kinh tế, Trưởng thôn Tướng Văn Thành còn hướng dẫn bà con tham gia dọn dẹp, làm tốt vệ sinh môi trường, chăn nuôi gia cầm, trồng rau sạch... để phục vụ khách du lịch. Do có uy tín và được bà con tín nhiệm, ông được bà con trong thôn bầu làm trưởng thôn từ năm 2006 đến nay. Thôn Đồng Tý của Trưởng thôn Tướng Văn Thành nhờ đó luôn được đánh giá là điểm sáng trong bảo đảm an ninh chính trị, xây dựng nông thôn mới ở vùng đồng bào dân tộc Dao bên hồ Thác Bà.

Thiên Cầm