Yên Bái có nhiều dân tộc anh em cùng chung sống, trong đó, đồng bào DTTS chiếm trên 55%. Phát huy tinh thần gương mẫu, những NCUT không chỉ tiên phong chấp hành tốt các chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước và là hạt nhân phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, vận động nhân dân tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, áp dụng khoa học, kỹ thuật vào sản xuất, xóa bỏ những hủ tục, tập quán canh tác lạc hậu, xây dựng và nhân rộng những mô hình kinh tế hiệu quả.

 

Ông Giàng A Phử, dân tộc Mông là điển hình NCUT ở thôn Sài Lương 4, xã An Lương, huyện Văn Chấn đã vận động nhân dân khai thác thế mạnh, tiềm năng của địa phương phát triển kinh tế từ trồng quế, thảo quả, chăn nuôi gia súc, gia cầm... 

Hàng năm, ông vận động bà con trong thôn trồng mới được từ 3,5 đến 4 ha quế. Đến nay, diện tích quế của thôn Sài Lương 4 có trên 60 ha, nhiều hộ khai thác quế bán đã làm được nhà mới, mua sắm tiện nghi sinh hoạt gia đình và phục vụ sản xuất như ô tô, xe máy, máy tuốt lúa, máy xay xát… và có điều kiện cho các con học hành đầy đủ. 

Ông Phử cho hay: thôn Sài Lương 4 có 68 hộ, chủ yếu là người Mông. Trong 3 năm gần đây, bà con đã hiến đất và đóng góp hơn 100 triệu đồng san gạt sân thể thao, tu sửa 9 km đường từ thôn đến trụ sở UBND xã, đường liên thôn. Ngoài ra, nhân dân còn hiến trên 7.000 m2  đất, quy hoạch khu nghĩa trang của thôn. 

Nhận thức được tầm quan trọng của xây dựng nông thôn mới (XDNTM), những năm qua, ông Lý Văn Thủy dân tộc Dao - người có uy tín ở thôn Khe Loóng, xã Tân Đồng, huyện Trấn Yên luôn gương mẫu đi đầu, tích cực tuyên truyền, vận động, người dân chung tay hiến đất, cây cối hoa màu XDNTM. 

Qua việc tuyên truyền, vận động của ông Thủy, các hộ trong thôn đã đóng góp được trên 2.500 ngày công, hơn 200 triệu đồng, mở mới, bê tông hóa gần 3km đường, xây dựng nhà văn hóa thôn... Tích cực XDNTM, kinh tế của người dân thôn Khe Loóng phát triển ổn định. Đến nay, trong số 114 hộ của thôn chỉ còn lại 8 hộ nghèo, thu nhập bình quân đầu người năm 2018 đạt 32 triệu đồng. 

Hiểu biết nhiều về những phong tục, tập quán, nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc người Thái, những năm qua, ông Ông Lò Minh Tâm, dân tộc Thái là NCUT ở phường Pú Trạng, thị xã Nghĩa Lộ luôn gương mẫu, đi đầu thường xuyên tuyên truyền, hướng dẫn bà con giữ gìn các giá trị văn hóa truyền thống của người Thái từ việc xây dựng nhà sàn, trang phục của dân tộc Thái, bảo tồn các món ăn truyền thống, phát huy 6 điệu xoè cổ... 

Hàng năm, thị xã Nghĩa Lộ tổ chức Tuần Văn hóa - Du lịch Mường Lò, ông Tâm vận động bà con sắp xếp công việc tham gia lễ hội, múa xòe để quảng bá giá trị của dân tộc Thái Mường Lò. 

Cùng như ông Tâm, ông Giàng A Lử dân tộc Mông - NCUT ở thôn Tấu Dưới, xã Trạm Tấu, huyện Trạm Tấu luôn tích cực học hỏi, trao đổi kinh nghiệm với già làng, trưởng bản, tuyên truyền, vận động bà con học tập, làm theo nếp sống văn hóa, lưu giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của người Mông. 

Từ đó, xây dựng hương ước, quy ước của thôn, tạo sự đoàn kết gắn bó cùng nhau xây dựng và phát triển kinh tế và dần xóa bỏ những phong tục, tập quán không còn phù hợp tại địa phương. 

Tỉnh Yên Bái hiện có 81 xã vùng III và 177 thôn vùng đặc biệt khó khăn của xã vùng II, điều kiện giao thông khó khăn, nhận thức và trình độ dân trí của đồng bào DTTS còn hạn chế. Vì vậy, vai trò của NCUT rất quan trọng, họ là những người nói và nghe bằng tiếng đồng bào mình, hiểu được lịch sử dân tộc, địa phương và có ý thức xây dựng cộng đồng, trách nhiệm với nơi mình sinh sống. 

Những NCUT trong đồng bào DTTS chính là đại diện, nòng cốt tạo nên sự đoàn kết, cầu nối quan trọng giữa cấp ủy Đảng, chính quyền với người dân trong XDNTM, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở mỗi địa phương.