Xã Nậm Khắt, huyện Mù Cang Chải có 1.032 hộ, 100% là đồng bào dân tộc Mông sinh sống, tỷ lệ hộ nghèo trên 50%. Bắt tay vào xây dựng nông thôn mới (XDNTM) với xuất phát điểm thấp; nhận thức của một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân về Chương trình mục tiêu quốc gia về XDNTM còn hạn chế; năng lực quản lý, điều hành của cán bộ Ban Quản lý Chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM xã chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ; đời sống của người dân còn nhiều khó khăn, chủ yếu là tự cung, tự cấp... 

Song, với sự nỗ lực của cấp ủy, chính quyền, đoàn thể và sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân, việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về XDNTM đã làm thay đổi diện mạo phần nào của xã vùng cao này. 

Hàng năm, UBND xã kiện toàn Ban Quản lý Chương trình mục tiêu quốc gia về XDNTM, Ban Phát triển XDNTM thôn, bản; tổ chức họp thôn tuyên truyền, triển khai, quán triệt các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về Chương trình mục tiêu quốc gia về XDNTM. 

Cùng đó, xã ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện, hướng dẫn các thôn, bản thực hiện các bước theo trình tự và có giám sát, kiểm tra thường xuyên. Qua công tác tuyên truyền, vận động nhận thức của người dân về XDNTM ngày càng được nâng cao. 

Ông Giàng Vảng Dờ ở bản Páo Khắt chia sẻ: "Được cán bộ và Trưởng bản nói về XDNTM, mình ủng hộ lắm. Thì ra, XDNTM là làm cho cuộc sống của mình tốt đẹp hơn. Mình đã hiến đất, đóng tiền và ủng hộ ngày công lao động để làm đường vào bản. Có đường đẹp rồi mình mang con lợn, quả sơn tra đi bán đỡ vất vả hơn nhiều mà còn được nhiều tiền hơn”. 

Trong năm 2018, xã Nậm Khắt đã bê tông hóa được 4,4 km đường trục xã tuyến Lả Khắt - Xua Lông và đường Pú Cang; 4 km đường từ trục đường chính của xã đi các bản Làng Sang, Páo Khắt, Cáng Rông rộng 2,5m, dày 16 cm với tổng nguồn vốn đầu tư trên 12,3 tỷ đồng. 

Trong đó, nhân dân đóng góp gần 390 triệu đồng và trên 2.000 ngày công lao động, công ty xi măng hỗ trợ 170 tấn xi. Nhờ đó, đến hết năm 2018, xã Nậm Khắt đã đạt tiêu chí số 2 về giao thông nông thôn, đạt trên 80% tuyến đường trục thôn được bê tông hóa và cơ bản các tuyến đường đến các khu dân cư, khu trồng thảo quả, sơn tra cũng được người dân cải tạo để việc đi lại thuận lợi, không lầy lội vào mùa mưa. 

Đầu tháng 4 vừa qua, Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Nhà Páo Ly của xã Nậm Khắt được thành lập. Đây là HTX đầu tiên được thành lập với 7 thành viên, vốn điều lệ 1 tỷ đồng, đăng ký hoạt động tập trung vào một số ngành nghề sản xuất, kinh doanh phù hợp với thế mạnh của địa phương như chăn nuôi gia súc, gia cầm; cung ứng dịch vụ nông nghiệp. 

HTX Nhà Páo Ly được thành lập, đã giúp xã đạt tiêu chí số 13 về hình thức tổ chức sản xuất, nâng tổng số tiêu chí đã đạt lên 10 tiêu chí.

Ông Thào A Páo - Chủ tịch UBND xã Nậm Khắt cho biết: "Trong năm 2019, xã tiếp tục huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn dân vào cuộc. Xác định XDNTM là nhiệm vụ lâu dài, thường xuyên, địa phương tập trung tuyên truyền để làm thay đổi căn bản nhận thức của người dân, để người dân hiểu rõ mình là chủ thể; qua đó, có ý thức tự chủ, sáng tạo để thực hiện. Xã sẽ bám sát tình hình thực tế tại địa phương để tập trung thực hiện các tiêu chí đã gần đạt bảo đảm đúng tiến độ và mang lại hiệu quả thiết thực cho người dân”. 

Theo đó, xã Nậm Khắt đã xây dựng lộ trình đối với từng nội dung công việc. Mục tiêu trong năm 2019, xã sẽ duy trì, nâng cao những nội dung của các tiêu chí đã đạt; hoàn thành tiêu chí số 5, số 14.  Thực hiện các tiêu chí chưa đạt theo đúng lộ trình và phấn đấu đến năm 2025 xã hoàn thành 19/19 tiêu chí. 

Với sự đồng thuận của người dân, nhiều tuyến đường nối từ trung tâm xã Nậm Khắt đến bản đã được bê tông hóa.

Qua trao đổi với lãnh đạo xã Nậm Khắt, hiện nay, xã còn những tiêu chí khó đạt như: tiêu chí số 4 về điện, tiêu chí số 8 về thông tin và truyền thông, tiêu chí số 10 về thu nhập, tiêu chí số 11 về hộ nghèo và tiêu chí số 17 về môi trường và an toàn thực phẩm. 

Cụ thể như tiêu chí số 8, hiện nay xã mới có hệ thống đài truyền thanh, loa truyền thanh đến 2 bản là Nậm Khắt và Páo Khắt bảo đảm hoạt động thường xuyên. Các bản còn lại nằm rải rác lại xa trung tâm nên xã chưa có nguồn lực để kéo dây và lắp hệ thống loa về bản. 

Hay như tiêu chí số 17 về môi trường và an toàn thực phẩm là một trong những tiêu chí khó, địa phương này đang nỗ lực thực hiện với những giải pháp: tăng cường công tác tuyên truyền vận động nhân dân thường xuyên phát quang, quét dọn đường làng ngõ xóm, trồng cây xanh 2 bên trục đường xã, đường thôn; duy trì việc chôn cất người chết tại các khu nghĩa địa đã quy hoạch của bản; duy trì gom rác thải sinh hoạt tại khu vực trung tâm xã, vận động nhân dân đào hố rác tại nhà hoặc hố rác chung của bản, cụm dân cư để đốt, chôn lấp; xây dựng thêm bể chứa bao bì, gói, lọ đựng thuốc bảo vệ thực vật; xây dựng mới các nhà tiêu, nhà tắm hợp vệ sinh; làm chuồng nuôi nhốt gia súc xa nơi ở... 

Ông Thào A Páo - Chủ tịch UBND xã Nậm Khắt nhấn mạnh: "Thực hiện lộ trình XDNTM theo kế hoạch của huyện đặt ra, xã sẽ đạt chuẩn vào năm 2015 và là xã đầu tiên trên địa bàn huyện đạt chuẩn NTM. Đây là áp lực nhưng cũng là cơ hội, điều kiện để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã cố gắng phấn đấu. Mặc dù còn nhiều khó khăn, nhưng với sự giúp đỡ của huyện, các ban, ngành, đoàn thể, chúng tôi sẽ phấn đấu đạt mục tiêu, kế hoạch đề ra”. 

Để đạt được mục tiêu, Ban Quản lý Chương trình mục tiêu quốc gia về XDNTM của xã đã xây dựng kế hoạch, đưa ra các giải pháp cụ thể như: tiếp tục nâng cao vai trò, trách nhiệm của Ban Quản lý Chương trình mục tiêu quốc gia về XDNTM của xã và ban phát triển XDNTM thôn, bản; đẩy mạnh công tác tuyên truyền; huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn, tranh thủ các nguồn lực đầu tư vào địa bàn; đẩy mạnh công tác chuyển giao khoa học, kỹ thuật, chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng, vật nuôi nhằm nâng cao đời sống, thu nhập; tạo việc làm mới, chuyển đổi cơ cấu ngành nghề cho lao động nông thôn... Trước mắt, Đảng bộ, chính quyền xã tập trung chỉ đạo nhân dân hàng năm gieo trồng 75 ha lúa xuân, 432 ha lúa mùa, 320 ha ngô; trồng 15 - 20 ha rau xanh các loại. 

Bên cạnh đó, xã tập trung chỉ đạo nhân dân trồng các giống cây mới như: cải dầu, lúa mỳ, khoai tây gắn với chăm sóc bảo vệ rừng; bảo vệ, chăm sóc tốt đàn trâu, bò trên 2.000 con, đàn lợn gần 5.300 con... Xã Nậm Khắt phấn đấu trong năm 2019 thu nhập bình quân đạt 16 triệu đồng/người, xóa 25/60 nhà tạm.