Nhận thức tầm quan trọng của chương trình xây dựng nông thôn mới (XDNTM), những năm qua, huyện Văn Yên đã chỉ đạo các xã rà soát và điều chỉnh quy hoạch để triển khai thực hiện các tiêu chí NTM phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương; đồng thời, huy động mọi nguồn lực đầu tư thực hiện thông qua lồng ghép các chương trình, dự án xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn; huy động sự đóng góp của người dân, sự tham gia của các tổ chức, doanh nghiệp. 

Cùng với đó, huyện đã phát động và đẩy mạnh Phong trào thi đua "Huyện Văn Yên chung sức XDNTM". Nhân dân các xã được nâng cao nhận thức về quyền lợi, nghĩa vụ và phấn khởi, tích cực tham gia đóng góp công sức, vật tư, tiền của. Vai trò người dân là chủ thể trong XDNTM được nâng lên.

Các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương đã chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả với nhiều cách làm hay, sáng tạo; sử dụng nguồn vốn công khai, dân chủ; cộng đồng dân cư cùng nhau tự quản, giám sát làm đường giao thông, kênh mương thủy lợi gồm hàng trăm công trình với trị giá hàng trăm tỷ đồng. XDNTM đã trở thành phong trào quần chúng sôi nổi và đều khắp toàn huyện, đặc biệt trong làm đường giao thông nông thôn đã xuất hiện nhiều tấm gương điển hình tiên tiến, tham gia hiến hàng nghìn mét vuông đất, đóng góp kinh phí, ngày công lao động để hoàn thiện kết cấu hạ tầng nông thôn, có nhiều mô hình phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống gắn với đảm bảo vệ sinh môi trường. 

Cùng với đó, huyện đã huy động tối đa nguồn lực của Nhà nước và cộng đồng để xây dựng, củng cố các hạng mục NTM theo kế hoạch lộ trình giai đoạn 2016 - 2020. Nhờ vậy, kết quả chương trình XDNTM của Văn Yên trong nhiệm kỳ 2015 - 2020 đã mang những dấu ấn đậm nét. Giai đoạn 2016 - 2020, tổng nguồn vốn đầu tư cho XDNTM trên địa bàn huyện là 1.427 tỷ đồng, trong đó ngân sách Nhà nước 694 tỷ đồng, chiếm 48,6%, nhân dân đóng góp 655 tỷ đồng, chiếm 46%, nguồn vốn hợp pháp khác 78 tỷ đồng, chiếm 5,4%.

Đặc biệt, nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, chương trình XDNTM đã nhận được sự tự nguyện tham gia, chung tay xây dựng của các tầng lớp nhân dân. Đến nay, công tác XDNTM ở Văn Yên đã được chuyển dần từ việc đầu tư của Nhà nước là chính sang việc người nông dân là chủ thể, Nhà nước chỉ hỗ trợ, từ đó người nông dân đã nâng cao nhận thức, đóng vai trò quan trọng trong XDNTM. 

5 năm qua, nhân dân huyện Văn Yên đã đóng góp trên 150.000 ngày công lao động, hiến trên 176.000 m2 đất để XDNTM. Khắp nơi trong huyện phong trào hiến đất làm đường, xây dựng công trình được lan tỏa rộng khắp, cán bộ, đảng viên là những người tiên phong gương mẫu đi đầu để nhân dân học tập.

Từ XDNTM, nhiều mô hình nuôi trồng sản xuất nông nghiệp ở Văn Yên được hình thành, khoa học công nghệ được áp dụng vào sản xuất nông nghiệp, xây dựng thành công nhiều thương hiệu nông sản, từng bước đưa sản phẩm nông nghiệp đến thị trường. 

Thông qua Chương trình "Mỗi xã phường một sản phẩm”, huyện triển khai xây dựng được 6 chuỗi giá trị trong sản xuất nông nghiệp và 6 sản phẩm OCOP chủ lực đạt hạng 3 sao. Trên 400 km đường giao thông nông thôn được bê tông hóa, trên 90% dân được sử dụng điện lưới quốc gia. Tỷ lệ hộ nghèo giảm so với năm 2019 là 5,87. Thu nhập bình quân đầu người năm 2020 đạt trên 36 triệu đồng.

Với những giải pháp, bước đi, cách làm phù hợp, Văn Yên đã xây dựng NTM từ tiếng nói chung của ý Đảng, lòng dân. Vai trò của người dân trong XDNTM được phát huy, lấy dân làm chủ thể, dựa vào sức dân. Đến hết năm 2020, huyện có 12/24 xã đạt chuẩn NTM, 3 thôn NTM kiểu mẫu, 9 thôn NTM. 

Trong 5 năm qua, việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM đã góp phần làm cho diện mạo nông thôn của huyện Văn Yên có bước chuyển mình rõ nét, an sinh xã hội bảo đảm, đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng nâng cao, kinh tế nông thôn có bước chuyển dịch tích cực và phát triển theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa; các thành phần kinh tế, các ngành nghề, dịch vụ ở nông thôn phát triển mạnh, góp phần tạo thêm nhiều việc làm và tăng thu nhập cho người dân nông thôn. 

Đặc biệt, thực hiện đồng bộ các giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn bền vững, thu hút 17 doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất nông nghiệp; mô hình kinh tế hợp tác xã, tổ hợp tác và kinh tế hộ gia đình tiếp tục có bước phát triển mạnh, xuất hiện nhiều cơ sở, hộ sản xuất, kinh doanh hiệu quả, cho thu nhập bình quân trên 200 triệu đồng/năm.

Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XVI xác định thực hiện mục tiêu xây dựng huyện Văn Yên đạt chuẩn NTM vào năm 2025. Trong số 12 xã còn lại của huyện, có tới 10 xã đặc biệt khó khăn, có xuất phát điểm thấp, kết cấu hạ tầng chưa đồng bộ, đời sống của nhân dân còn nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, một bộ phận người dân chưa chủ động, mạnh dạn đầu tư phát triển sản xuất; năng lực của một số cán bộ cơ sở còn hạn chế, hiệu quả công việc chưa cao…

Chăm sóc rau tại Hợp tác xã Rau sạch Phú Đạt, xã Yên Phú. 

Để đạt được mục tiêu XDNTM đến năm 2025, ngay trong tháng 12/2020, UBND huyện Văn Yên đã xây dựng Đề án "Xây dựng huyện Văn Yên đạt chuẩn NTM giai đoạn 2021-2025”. 

Để Đề án có tính khả thi cao, lộ trình chi tiết, huyện chỉ đạo các xã chủ động rà soát, xây dựng lộ trình công việc thực hiện các tiêu chí của từng xã. Sau đó, ban hành chi tiết nhiệm vụ, nội dung thực hiện cho các thành viên ban chỉ đạo các cấp, xác định nhiệm vụ trọng tâm, lộ trình thời gian đạt chuẩn với từng tiêu chí theo phương châm tiêu chí nào dễ thì làm trước, xã nào có điều kiện thì xây dựng kế hoạch đạt chuẩn trước. 

Xác định giải pháp hàng đầu vẫn là công tác tuyên truyền, huyện Văn Yên tiếp tục triển khai hiệu quả Phong trào thi đua "Huyện Văn Yên chung sức XDNTM”; gắn với Cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết XDNTM, đô thị văn minh” để phát huy sức sáng tạo và đóng góp của các tầng lớp nhân dân, tạo sự đồng thuận của toàn xã hội; tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, và các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là người dân về XDNTM; để người dân tự nhận thức rõ mình là chủ thể, với nguyên tắc "dân cần, dân biết, dân bàn, dân đóng góp, dân làm, dân quản lý và dân hưởng lợi”. Từ đó, tạo ra sự đồng thuận và tinh thần tự nguyện, tự giác, tích cực, khát vọng của người dân trong xây dựng, đổi mới quê hương. 

Song song với đó, huyện huy động tối đa sự chung tay, ủng hộ của các tổ chức xã hội, cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp nhân dân; khai thác tối đa các tiềm năng, thế mạnh. Lồng ghép nguồn vốn từ các chương trình, phân bổ nguồn lực đầu tư hợp lý theo phương châm "nhân dân làm, Nhà nước hỗ trợ”; khuyến khích dồn điền, đổi thửa, hợp tác sản xuất, áp dụng khoa học công nghệ trong nông nghiệp; kịp thời hướng dẫn, giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện, nhân rộng những cách làm hay, mô hình hiệu quả trong XDNTM; phấn đấu trong giai đoạn 2021-2024, mỗi năm xây dựng ít nhất 3 xã đạt chuẩn NTM; đến năm 2014, 100% số xã trên địa bàn huyện đạt chuẩn NTM. 

Trong 12 xã đã được công nhận trong giai đoạn 2015-2025, huyện phấn đấu 4 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu (Đông Cuông, Đại Phác, An Thịnh, Yên Hợp) quyết tâm đến năm 2025, hoàn thành 9/9 tiêu chí huyện NTM, thu nhập bình quân ở khu vực nông thôn đạt trên 55 triệu đồng, gấp 1,5 lần so với năm 2020. 

Với truyền thống của một địa phương hai lần được phong tặng danh hiệu anh hùng, với tiềm năng, thế mạnh vốn có và đặc biệt là với tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên, sự chung sức, đồng lòng của quần chúng nhân dân, cả hệ thống chính trị huyện Văn Yên đã và đang quyết tâm nỗ lực phấn đấu để đạt kết quả cao hơn trong thực hiện các nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh - quốc phòng trên địa bàn, đưa Văn Yên trở thành điểm sáng về phong trào XDNTM trên địa bàn tỉnh và đạt huyện NTM vào năm 2025 như Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XVI đã đề ra.