Liên quan tới những sai phạm trong quản lý đất đai xảy ra tại UBND huyện Mù Cang Chải (Yên Bái), mà Kết luận thanh tra số 14 của Thanh tra tỉnh Yên Bái đã nêu và Báo Dân trí đã phản ánh qua 2 bài: "Nghịch lý việc thu tiền làm sổ đỏ lần đầu ở vùng đặc biệt khó khăn", "Nhiều hộ dân có dấu hiệu bị thu sai tiền sử dụng đất khi làm sổ đỏ lần đầu", Ủy ban kiểm tra Huyện ủy Mù Cang Chải vừa thi hành kỷ luật hàng loạt cán bộ có sai phạm liên quan.

Cụ thể, Ủy ban kiểm tra Huyện ủy Mù Cang Chải đã xem xét kỷ luật, đề nghị kỷ luật với 5 cán bộ bao gồm:

Ông Lê Xuân Dũng - nguyên Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện (giai đoạn 2019 - 2020); ông Phạm Chí Cường - nguyên Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện, nguyên Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện (giai đoạn 2019); Ông Lý A Sảng - Phó Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai huyện (giai đoạn 2019 - 2021). 

Theo Kết luận Thanh tra số 14, đối với những sai phạm trong quá trình thực thi nhiệm vụ (giai đoạn 2019 - 2021), Chi cục Thuế Mù Cang Chải là cơ quan có trách nhiệm xác định nghĩa vụ tài chính, áp dụng chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân; tuy nhiên đơn vị này có thời điểm còn để xảy ra tồn tại, hạn chế, vi phạm. Thanh tra tỉnh cho rằng, trách nhiệm chính thuộc về Chi cục trưởng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế huyện Mù Cang Chải và công chức có liên quan. (Ảnh: Trần Thanh).

Cả 3 người trên bị kỷ luật bằng hình thức khiển trách.

Ông Sùng A Chơ - Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường, nguyên Giám đốc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện, bị kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo.

Ngoài ra, còn một trường hợp cũng bị kỷ luật bằng hình thức khiển trách, đó là ông Thạch Văn Đừng - nguyên Phó Văn phòng đăng ký đất đai huyện (giai đoạn 2014 - 2019), viên chức văn phòng đăng ký đất đai (giai đoạn 2019 - 2021) đã nghỉ hưu. Tuy nhiên, do ông Đừng đã chuyển sinh hoạt Đảng ra thành phố Yên Bái nên Ủy ban kiểm tra Huyện ủy Mù Cang Chải đã đề nghị Ủy ban kiểm tra Thành ủy Yên Bái thi hành kỷ luật.

Theo Ủy ban kiểm tra Huyện ủy Mù Cang Chải, cả 5 cán bộ trên bị thi hành kỷ luật do đã có vi phạm trong công tác quản lý đất đai như: áp dụng sai chính sách giảm tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng đất; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sai quy định; thiếu trách nhiệm trong việc thanh tra, kiểm tra, giám sát về đất đai… 

Trước đó, như Báo Dân trí đã phản ánh, thời gian qua, tại các xã vùng cao đặc biệt khó khăn của huyện Mù Cang Chải (tỉnh Yên Bái) diễn ra tình trạng, người dân là đồng bào dân tộc thiểu số phải "cõng" thêm một khoản tiền đó là phải đóng 50% tiền sử dụng đất khi làm sổ đỏ lần đầu. Nhiều trường hợp phải đóng số tiền lên tới cả trăm triệu đồng. Tuy nhiên, theo luật sư, các trường hợp này có thể được miễn hoàn toàn.

Hệ lụy của việc này khiến nhiều hộ dân nghèo rơi vào cảnh "dở khóc dở cười", khi tiền vay để làm nhà... chỉ đủ để đóng tiền làm sổ đỏ. 

Đơn cử như, trường hợp của anh Hờ A Chú (32 tuổi, dân tộc Mông, ở thôn Dề Thàng, xã Chế Cu Nha) cho biết, sau khi lập gia đình anh được bố mẹ để lại cho một mảnh đất rộng 94,5 m2 để làm nhà. 

Do hoàn cảnh gia đình khó khăn, anh Chú chạy vạy khắp nơi để vay mượn, vay cả tiền ngân hàng. Đến năm 2020, anh Chú mới có tiền để chuẩn bị làm nhà. Tuy nhiên, khi đó đất chưa có sổ đỏ nên chưa được phép xây dựng. Do vậy, để được phép xây nhà anh phải đóng số tiền làm sổ đỏ lần đầu lên đến gần 100 triệu đồng. Và sau khi nộp tiền sử dụng đất để làm sổ đỏ, anh Chú đã không còn tiền để xây nhà, nên hơn 2 năm trôi qua, mảnh đất mà bố mẹ anh Chú để lại cho vợ chồng anh vẫn đang "trống trơn".

Do không còn đủ tiền làm nhà, nên hơn 2 năm nay, vợ chồng anh Chú dựng tạm ngôi nhà bằng gỗ, mái tôn lụp xụp ở ngay cạnh mảnh đất anh định làm nhà để ở tạm. Anh Chú cho hay, hàng năm vợ chồng anh vẫn phải "cày cuốc" để trả nợ và đóng tiền lãi ngân hàng, không biết tới khi nào gia đình anh mới có một ngôi nhà mới để ở.

Liên quan tới việc này, lãnh đạo huyện Mù Cang Chải cho biết, qua rà soát của chính quyền xác nhận có 61 trường hợp thuộc diện bị "thu sai" tiền khi làm sổ đỏ lần đầu. Các trường hợp này đều là người đồng bào dân tộc thiểu số, sinh sống trên địa bàn huyện Mù Cang Chải.

Cũng theo vị lãnh đạo, hiện lực lượng chức năng và cơ quan thuế đã hoàn trả số tiền thu sai cho 4 trường hợp.

Trao đổi với PV Dân trí, lãnh đạo Tỉnh ủy Yên Bái xác nhận có việc "thu sai" tiền sử dụng đất đối với các hộ dân tại huyện Mù Cang Chải và có sự làm sai của cơ quan thuế. Những cán bộ liên quan có sai phạm đã bị kỷ luật và hiện các cơ quan chức năng đang tiếp tục rà soát hồ sơ để hoàn trả lại tiền cho bà con.