Cấp số định danh cá nhân cho công dân ngay từ khi khai sinh

Thứ Sáu 17/07/2015 06:05

Hôm nay, 17-7, Bộ Tư pháp tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc nhằm quán triệt triển khai, thi hành Luật Hộ tịch (đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9, có hiệu lực kể từ ngày 1-1-2016). Tại hội nghị, những nội dung mới cơ bản của Luật đã được phổ biến đến đại diện cán bộ tư pháp trên toàn quốc.

Cắt giảm nhiều giấy tờ không cần thiết

Theo quy định của Luật Căn cước công dân, số định danh cá nhân được cấp cho mỗi công dân Việt Nam (nhằm mã hóa những thông tin cơ bản của công dân), không lặp lại ở người khác, được quản lý trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư: Đối với người dưới 14 tuổi, số định danh cá nhân được ghi vào giấy khai sinh và đây chính là số thẻ căn cước công dân của người đó khi đủ tuổi được cấp căn cước công dân. Đây được coi là quy định mang tính đột phá trong công tác quản lý hộ tịch và quản lý dân cư, là tiền đề quan trọng để tiến tới mục tiêu cắt giảm nhiều loại giấy tờ, tạo thuận lợi cao nhất cho người dân khi tham gia giao dịch, thực hiện thủ tục hành chính.

Đáng lưu ý, Luật Hộ tịch có những quy định cải cách mạnh mẽ về trình tự, thủ tục đăng ký hộ tịch, đơn giản hóa và cắt giảm nhiều giấy tờ không cần thiết khi đăng ký hộ tịch; cải tiến phương thức nộp hồ sơ để người dân lựa chọn (nộp trực tiếp, gửi qua bưu điện hoặc qua hệ thống đăng ký hộ tịch trực tuyến khi điều kiện cho phép); giảm thời hạn giải quyết đối với hầu hết các việc hộ tịch). Luật Hộ tịch cũng đã quy định cá nhân có quyền lựa chọn cơ quan đăng ký hộ tịch cho mình mà không phải phụ thuộc vào nơi cư trú như trước đây. Cá nhân có thể được đăng ký hộ tịch tại cơ quan đăng ký hộ tịch nơi thường trú, tạm trú hoặc nơi đang sinh sống.

Luật cũng quy định, khi đăng ký hộ tịch, người dân được cấp trích lục hộ tịch. Đối với một số việc hộ tịch quan trọng liên quan trực tiếp đến đời sống hàng ngày của người dân là khai sinh, kết hôn, Luật hộ tịch quy định sau khi đăng ký người dân vẫn được cấp bản chính Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn.

Nhà nước miễn lệ phí đăng ký hộ tịch cho người thuộc gia đình có công với cách mạng, người thuộc hộ nghèo, người khuyết tật; đăng ký khai sinh, khai tử đúng hạn, giám hộ, kết hôn của công dân Việt Nam cư trú ở trong nước.

Phân cấp mạnh cho chính quyền địa phương

Đây có thể coi là một thay đổi quan trọng trong Luật Hộ tịch. Với quan điểm thực hiện phân cấp mạnh cho chính quyền địa phương/cơ sở, Luật quy định UBND cấp huyện giải quyết toàn bộ các việc đăng ký hộ tịch có yếu tố nước ngoài; thay đổi, cải chính hộ tịch cho người từ đủ 14 tuổi trở lên cư trú trong nước, xác định lại dân tộc (chỉ trừ việc đăng ký khai sinh cho trẻ em sinh ra tại Việt Nam có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam thường trú tại khu vực biên giới còn người kia là công dân của nước láng giềng thường trú tại khu vực biên giới với Việt Nam); kết hôn, nhận cha, mẹ, con của công dân Việt Nam thường trú ở khu vực biên giới với công dân của nước láng giềng thường trú ở khu vực biên giới với Việt Nam, khai tử cho người nước ngoài cư trú ổn định lâu dài tại khu vực biên giới của Việt Nam.

UBND cấp xã đăng ký tất cả các việc hộ tịch còn lại. Quy định này nhằm phát huy tối đa năng lực, trách nhiệm của chính quyền địa phương; tiến tới mục tiêu lâu dài là phân cấp triệt để thẩm quyền đăng ký hộ tịch cho chính quyền cơ sở khi điều kiện cho phép.

Để Luật được triển khai đi vào cuộc sống, trên cơ sở quy định của Luật, tới đây Chính phủ sẽ ban hành Nghị định quy định chi tiết các nội dung đã được giao trong Luật, bảo đảm các nội dung của Luật được triển khai thực hiện có hiệu quả.

Bên cạnh đó, Bộ Tư pháp đang phối hợp với UBND các tỉnh/thành phố rà soát, bồi dưỡng nghiệp vụ hộ tịch và kiện toàn đội ngũ công chức tư pháp – hộ tịch, dự kiến hoàn thành việc đào tạo đối với toàn bộ đội ngũ này trước ngày Luật có hiệu lực.

(Theo SGGP)