Với quyết tâm cao, Đảng bộ, chính quyền thành phố đang dốc sức, quyết liệt chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ GPMB các dự án trọng điểm của tỉnh, địa phương. Quan điểm là chủ động nắm bắt tình hình, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, kiên quyết xử lý các trường hợp cố tình chống đối, chây ỳ…

Trong 10 công trình quan trọng, trọng điểm của tỉnh thì có 6 công trình được triển khai ở thành phố Yên Bái như: công trình cầu Tuần Quán; cầu Bách Lẫm kết nối với quốc lộ 37 với cao tốc Nội Bài - Lào Cai; Dự án Nâng cấp hạ tầng thành phố Yên Bái - dự án Chương trình Đô thị miền núi phía Bắc sử dụng nguồn vốn vay Ngân hàng Thế giới; Dự án Hạ tầng kỹ thuật Công viên Đồng Tâm, thành phố Yên Bái và Dự án Tu bổ, tôn tạo, mở rộng Khu di tích lịch sử Nguyễn Thái Học và các chiến sỹ hy sinh trong cuộc khởi nghĩa Yên Bái. Thực hiện các dự án trọng điểm của tỉnh, thành phố có hơn 1.000 hộ và 7 tổ chức bị ảnh hưởng bởi thu hồi đất.

Để đảm bảo tiến độ thi công các công trình, thành phố đã chủ động, tích cực tập trung cho GPMB với sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của cả hệ thống chính trị. Đảng ủy, chính quyền các xã, phường chủ động, tích cực triển khai cả trong và ngoài giờ hành chính. Việc GPMB được tỉnh quan tâm chỉ đạo sát sao, nhiều vấn đề khó khăn, vướng mắc được tập trung giải quyết. Các cơ quan nhà nước liên quan đến bồi thường GPMB đã nâng cao vai trò, trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ...

Do vậy, tiến độ GPMB có những chuyển biến tích cực. Trong đó, công trình cầu Tuần Quán có 223 hộ, diện tích đất thu hồi gần 29 ha thuộc 4 xã, phường: Giới Phiên, Tân Thịnh, Yên Ninh, Đồng Tâm, đến nay đã có 212/218 hộ nhận tiền bồi thường, còn 21 hộ vướng mắc.

Công trình cầu Bách Lẫm kết nối quốc lộ 32 với đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, có 3/4 tổ chức và 113/146 hộ đã nhận tiền bồi thường; 62/62 ngôi mộ đã di chuyển, hiện còn 33 hộ, 1 tổ chức vướng mắc. Đối với Dự án Xây dựng trụ sở Tỉnh ủy và các ban Đảng tỉnh Yên Bái, đã tiến hành kiểm kê được 45/47 hộ. UBND tỉnh ban hành quyết định phê duyệt giá đất cụ thể để bồi thường và đang hoàn thiện phương án công khai niêm yết.

Dự án công trình tu bổ, tôn tạo, mở rộng Khu di tích lịch sử Nguyễn Thái Học và các chiến sỹ hy sinh trong cuộc khởi nghĩa Yên Bái, đã hoàn thành kiểm kê, xác nhận nguồn gốc sử dụng đất với 11 hộ có đất thuộc diện thu hồi và đang hoàn thiện phương án bồi thường đối với Công ty cổ phần Gỗ Hoàn Cầu.

Dự án Nâng cấp hạ tầng thành phố Yên Bái - dự án Chương trình Đô thị miền núi phía Bắc sử dụng nguồn vốn vay Ngân hàng Thế giới hiện còn vướng mắc gần 30 hộ, chủ yếu ở gói công trình nâng cấp, mở rộng đường Hoàng Văn Thụ và gói công trình xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định cư (TĐC) tổ 16, tổ 20 phường Yên Ninh.

Những nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền thành phố trong GPMB các công trình trọng điểm của tỉnh trên địa bàn là không thể phủ nhận. Các dự án trọng điểm được Chủ tịch UBND tỉnh đánh giá đã có chuyển biến tích cực. Dự án cầu Tuần Quán có tổng mức đầu tư trên 722 tỷ đồng, tổng kế hoạch vốn đã bố trí trên 336 tỷ đồng hiện đang triển khai thi công phần cầu và đoạn tuyến từ cầu Bảo Lương - Quốc lộ 32C; đoạn tuyến từ cầu Bảo Lương - đường Âu Cơ đang trình cấp thẩm quyền xem xét, phê duyệt điều chỉnh, bổ sung Dự án để phù hợp với quy hoạch xây dựng công trình Trụ sở Tỉnh ủy và các ban Đảng tỉnh.

Dự án cầu Bách Lẫm kết nối quốc lộ 37 với đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai có tổng mức đầu tư trên 512 tỷ đồng, số vốn đã bố trí cho dự án là trên 238 tỷ đồng. Về tiến độ thực hiện, đến nay đang thi công kết cấu phần dưới hạng mục cầu, đường dẫn hai đầu cầu.

Đối với Dự án Đầu tư nâng cấp hạ tầng thành phố Yên Bái tổng mức đầu tư cho cả 2 giai đoạn là trên 772 tỷ đồng, đã được bố trí vốn trên 179 tỷ đồng. Đối với các dự án khởi công mới: Dự án đường nối quốc lộ 32C với đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai; Dự án Hạ tầng kỹ thuật Công viên Đồng Tâm, thành phố Yên Bái; Dự án Tu bổ, tôn tạo, mở rộng khu Di tích khu mộ Nguyễn Thái Học và các chiến sỹ hy sinh trong cuộc Khởi nghĩa Yên Bái; Dự án Xây dựng Trụ sở Tỉnh ủy và các ban Đảng tỉnh Yên Bái, hiện đang triển khai các thủ tục cần thiết và đo đạc, kiểm đếm phục vụ bồi thường GPMB, TĐC...

Tuy nhiên, với một khối lượng công việc lớn, cán bộ thực hiện công tác GPMB ít, nhìn vào thực tế GPMB các công trình trọng điểm ở thành phố Yên Bái thấy rằng, khó khăn không phải ít khi mà ý thức chấp hành của một số hộ dân chưa cao, gây cản trở trong việc đo đạc, kiểm đếm; một số hộ dân đòi hỏi vượt quá quy định của chế độ, chính sách.

Đối với các phường, xã -  nơi có các công trình GPMB, việc xác nhận nguồn gốc và thời điểm sử dụng đất của một số hộ chưa rõ ràng; còn tình trạng xây dựng nhà trái mục đích sử dụng đất ghi trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp; tình trạng đơn thư kiếu nại về chính sách bồi thường, TĐC tiếp diễn phức tạp.

Quá trình triển khai có nhiều ý kiến từ phía người dân bị thu hồi đất cho rằng, giá bồi thường, hỗ trợ đất, hỗ trợ công trình, vật kiến trúc, cây cối hoa màu trên đất là quá thấp, không phù hợp thực tế; vấn đề phải điều chỉnh lại bản đồ về quy chủ, diện tích đất, loại đất do những sai sót trong đo đạc lập bản đồ xây dựng cơ sở dữ liệu địa chính năm 2013; khó khăn do không có hỗ trợ tiền di chuyển, thuê nhà cho các hộ phải di chuyển bàn giao mặt bằng, thuê nhà trong thời gian nhận đất TĐC..., gây nhiều trở ngại cho công tác  GPMB, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các dự án.

Đặt công tác GPMB trở thành một trong những nhiệm vụ trọng tâm quan trọng của địa phương, nhất là trong 6 tháng cuối năm 2017, Đảng bộ, chính quyền thành phố tập trung chỉ đạo quyết liệt các ban, ngành, địa phương chủ động nắm bắt tình hình, báo cáo tỉnh, các ngành chức năng kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tồn tại phát sinh trong quá trình thi công các công trình, dự án, nhất là các công trình trọng điểm của tỉnh; nâng cao hiệu quả của tổ tuyên truyền GPMB của thành phố; kiên quyết xử lý đối với các trường hợp cố tình chống đối, chây ỳ...

Trong đó, Dự án cầu Tuần Quán thực hiện đúng tiến độ cuối năm 2017 thông xe kỹ thuật, quý 1/2018 hoàn thành dự án; một số dự án phấn đấu trong năm 2017 hoàn thành hạ tầng theo phương án. Tuy nhiên, để sớm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong GPMB, cần thiết bổ sung đưa vào chính sách chung của tỉnh chính sách hỗ trợ di chuyển, hỗ trợ tiền thuê nhà đối với các trường hợp trong diện thu hồi đất phải di chuyển.

Đặc biệt, tỉnh cần sớm ban hành điều chỉnh giá vật kiến trúc, cây cối hoa màu phù hợp với thực tế. Đối với các dự án sau khi bố trí TĐC mà quỹ đất TĐC còn, UBND thành phố đề nghị tỉnh cho phép thành phố thực hiện giao không thông qua đấu giá cho các đối tượng bị thu hồi đất ở không có nhà ở có hoàn cảnh khó khăn; đề nghị bố trí tăng diện tích/thửa ở vị trí số 2 lên 200m2/thửa đối với quỹ đất TĐC tại các xã...

Rõ ràng, việc tỉnh triển khai hàng loạt các công trình trọng điểm trên địa bàn thành phố những năm gần đây đã tác động tích cực đến sự phát triển kinh tế, xã hội chung của địa phương; tăng khả năng và năng lực phát triển của thành phố.

Về lâu dài, các dự án sẽ thúc đẩy phát triển mạnh mẽ các ngành kinh doanh, nhất là ngành vận tải, các doanh nghiệp logictics..., thúc đẩy quá trình đô thị hóa hữu ngạn sông Hồng; giúp tăng hiệu quả sử dụng đất, chuyển đổi cơ cấu việc làm trong nhân dân và sự chuyển đổi mạnh mẽ của nền kinh tế địa phương. Đây sẽ là tiền đề vững chắc để thực hiện mục tiêu đến năm 2020 đưa thành phố Yên Bái trở thành đô thị loại II.

Phạm Minh