Những năm trước đây, công tác quản lý bảo vệ rừng ở huyện Văn Yên rất khó khăn, do diện tích rừng rộng lớn, giao thông không thuận lợi, đời sống của người dân gắn liền với sản xuất nông lâm nghiệp nên còn khó khăn phải dựa vào khai thác rừng tự nhiên để kiếm sống. Đặc biệt, các xã vùng sâu, vùng cao, vùng đồng bào dân tộc, tình trạng chặt phá, đốt nương làm rẫy diễn ra phổ biến.

Tuy nhiên, với vai trò là lực lượng nòng cốt trong quản lý bảo vệ và phát triển tài nguyên rừng, lực lượng kiểm lâm Văn Yên đã làm tốt công tác tham mưu  đề xuất với các cấp uỷ chính quyền địa phương từ huyện đến cơ sở. Đồng thời, để từng bước ngăn chặn, bảo vệ tài nguyên rừng, Hạt Kiểm lâm Văn Yên xác định công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật về rừng giữ vị trí quan trọng; tuyên truyền cho người dân nắm bắt được nội dung Luật Bảo vệ và Phát triển rừng.

Trong năm 2008, Hạt Kiểm lâm đã tuyên truyền, ký cam kết bảo vệ rừng, PCCCR cho 4.000 hộ gia đình, tổ chức 150 hội nghị cho gần 5000 lượt người tham gia, cấp phát 2000 tờ rơi, kẻ vẽ các áp phích nơi tập trung dân cư. Từ đó, đã làm chuyển biến nhận thức của người dân từ chặt phá rừng sang trồng và phát triển vốn rừng.

Bên cạnh công tác tuyên truyền, lực lượng kiểm lâm đã bám rừng, bám cơ sở tăng cường công tác bảo vệ tài nguyên rừng. Đặc biệt, sự phối hợp giữa chính quyền địa phương với kiểm lâm địa bàn khá chặt chẽ. Kiểm lâm tham mưu giúp chính quyền xã phát triển vốn rừng và cùng xử lý các vụ vi phạm về quản lý bảo vệ rừng và quản lý lâm sản; tăng cường hoạt động kiểm tra kiểm soát lâm sản, kết hợp kiểm tra cố định với tuần tra lưu động, xây dựng cơ sở vững chắc.

Lực lượng kiểm lâm đã phối hợp với nhân dân nắm bắt thông tin, phát hiện kịp thời các tụ điểm chặt phá rừng, khai thác, vận chuyển, chế biến lâm sản trái phép để ngăn chặn và xử lý kịp thời.  Nhờ làm tốt công tác kiểm tra, kiểm soát, đã phát hiện và xử lý 64 vụ khai thác, tàng trữ, vận chuyển lâm sản trái phép. Trong xử lý vi phạm đã thực hiện rất nghiêm minh theo đúng luật nên có tác dụng giáo dục cao, góp phần đáng kể vào ngăn chặn tệ nạn khai thác, mua bán vận chuyển lâm sản trái phép. Nhờ đó, các điểm nóng về khai thác buôn bán, cất giữ lâm sản trái phép giảm đáng kể.

Năm 2008, cũng là năm Văn Yên làm tốt công tác PCCCR. Hạt đã tham mưu cho UBND huyện chỉ đạo các xã xây dựng và triển khai thực hiện phương án bảo vệ rừng và PCCCR; tăng cường kiểm tra các chủ rừng trong việc thực hiện quy định về PCCCR; phối hợp diễn tập chữa cháy rừng cấp xã  tại các điểm có nguy cơ cháy cao. Cán bộ kiểm lâm còn hướng dẫn nhân dân kỹ thuật đốt nương làm rẫy, làm đường ranh cản lửa, xây dựng hương ước, quy ước bảo vệ rừng tới thôn bản. Đặc biệt, trong công tác PCCCR đã duy trì đều đặn dự báo cảnh báo nguy cơ cháy rừng. Nhờ chủ động PCCCR ngay từ đầu năm nên toàn nên số vụ cháy rừng đang giảm dần theo từng năm.

Bên cạnh những mặt làm được, công tác quản lý bảo vệ rừng Văn Yên vẫn còn những khó khăn nhất định. Cán bộ kiểm lâm còn mỏng, trong khi đó diện tích rừng lớn. Có những xã có diện tích rừng lớn 4-5 ngàn ha nhưng chỉ có một kiểm lâm địa bàn quản lý. Trong khi đó, nhiệm vụ của kiểm lâm địa bàn không chỉ bảo vệ, tham mưu giúp chính quyền cơ sở xây dựng phương án quản lý bảo vệ rừng mà nay còn có nhiệm vụ phát triển vốn rừng. Nhiệm vụ nặng nề như vậy, kiểm lâm địa bàn rất khó hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Bên cạnh đó, tình trạng buôn bán, vận chuyển lâm sản  trái phép vẫn còn xảy ra, nhất là tình trạng xâm lấn diện tích rừng khoanh nuôi tái sinh để làm nương rẫy.

Để làm tốt công tác quản lý bảo vệ rừng, lực lượng kiểm lâm cần phát huy và phối hợp tốt với chính quyền các cấp đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật bằng nhiều hình thức nhằm nâng cao nhận thức cho người dân; lấy bảo vệ rừng tại gốc làm trọng tâm, đồng thời củng cố các trạm kiểm lâm địa bàn; tiếp tục triển khai công tác giao khoán bảo vệ rừng tự nhiên, rừng phòng hộ, rừng đặc dụng sản xuất; thường xuyên đổi mới công tác kiểm tra, kiểm soát và thanh tra, kiểm tra nghiệp vụ để phát hiện và ngăn chặn kịp thời những vi phạm trong quản lý bảo vệ tài nguyên rừng.

Văn Thông