Điểm bưu điện văn hóa xã: Bài toán khó với ngành bưu điện

Thứ Ba 23/11/2010 08:07

YBĐT - Là một loại hình dịch vụ công ích, điểm bưu điện văn hóa (BĐVHX) đã góp phần tích cực đưa các dịch vụ bưu chính – viễn thông, sách, báo đến với người dân nông thôn, đặc biệt tại các vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biêt khó khăn.

Tuy nhiên, trong vài năm trở lại đây, hoạt động của nhiều điểm BĐVHX chưa phát huy hết hiệu quả, đòi hỏi ngành chức năng cần có những thay đổi phù hợp với điều kiện thực tế.

Thực trạng

Từ năm 1998, Yên Bái đã xây dựng và đưa vào hoạt động 18 điểm BĐVHX. Đến năm 2004, tỉnh có tới 153 điểm BĐVHX, cùng với 30 bưu cục đã hình thành mạng lưới bưu chính trên toàn tỉnh. Theo thiết kế ban đầu, mỗi điểm BĐVHX có tổng trị giá từ 70 - 100 triệu đồng, được cấp 1,5 triệu đồng tiền mua sách lần đầu và mỗi năm bổ sung 500.000 đồng/điểm.

Trong những năm qua, 153 điểm BĐVHX đã góp phần thiết thực trong việc nâng cao dân trí tại các vùng nông thôn, đưa chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đến với đồng bào vùng cao thông qua việc phục vụ sách báo miễn phí cho nhân dân. Tuy nhiên, sự phát triển của các phương tiện thông tin đại chúng khiến lượng người đến đọc sách báo tại các điểm BĐVHX ngày một vắng vẻ.

Chị Quỳnh - nhân viên phụ trách điểm BĐVHX Phúc Lộc (thành phố Yên Bái) cho biết: “Lúc đầu, có nhiều người đến đây đọc sách lắm. Nông dân thì đọc sách báo về khoa học kỹ thuật, trồng trọt, chăn nuôi, thiếu nhi thì đọc báo, đọc truyện. Nhưng bây giờ thì mỗi ngày mỗi ít, chỉ có vài người đến một ngày. Một năm được cấp sách mới 3 lần, mỗi lần khoảng 10 quyển. Người dân đọc hết chỗ sách đó rồi thôi không tới nữa”. Một trong những loại hình dịch vụ mang lại thu nhập chính cho các điểm BĐVHX là điện thoại.

Tuy nhiên, khi mà điện thoại di động đã phủ sóng đến từng thôn, bản, điểm BĐVHX càng gặp thêm nhiều khó khăn. Nhiều điểm hoạt động không hiệu quả, ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của nhân viên. Tháng 9/2010, tổng doanh thu của các điểm BĐVHX là 82 triệu đồng nhưng lại phải chi 169 triệu đồng để trả lương cho nhân viên. Những xã vùng sâu, vùng xa như Cao Phạ, Zế Su Phình, Chế Cu Nha (Mù Cang Chải)… có doanh thu chỉ đạt 50.000 đồng.

Và giải pháp

Theo bà Nguyễn Thị Loan - Phó giám đốc Bưu điện tỉnh Yên Bái, trên cơ sở phân tích rõ những nguyên nhân dẫn đến thực trạng của các điểm BĐVHX, Tập đoàn Bưu chính - Viễn thông Việt Nam, Tổng công ty Bưu chính Việt Nam, Bưu điện tỉnh Yên Bái cùng các ngành liên quan đã có những điều chỉnh cần thiết.

Trong hai năm 2009 - 2010, Bưu điện tỉnh đã có những thay đổi lớn tại các điểm BĐVHX. Các loại hình dịch vụ cũng đa dạng hơn như: Bảo hiểm bưu điện, Bảo hiểm nhân thọ bưu chính, bán thẻ viễn thông, văn phòng phẩm, thu nợ cước viễn thông... Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân, Internet đã được đưa đến BĐVHX, dựa trên cơ sở lựa chọn những điểm phù hợp có thể phát huy được tối đa hiệu quả khai thác. Cho đến nay, đã có trên 20 điểm BĐVHX được lắp đặt Internet.

Sự thay đổi này đang khẳng định được hiệu quả, thu hút khá đông người dân trở lại với BĐVHX, nguồn thu của BĐVHX vì thế cũng được cải thiện. Tiếp theo, ngành bưu điện tập trung cải thiện thu nhập cho nhân viên tại các điểm BĐVHX. Ngoài thu nhập 650.000 đồng/người/tháng, nhân viên BĐVHX còn được hưởng hoa hồng từ các loại hình dịch vụ phát sinh. Đặc biệt, Bưu điện tỉnh đã ghép 124/153 nhân viên BĐVHX kiêm việc phát thư báo trong xã, nhằm nâng cao thu nhập cho người lao động.

Bằng một loạt các điều chỉnh đó đã nâng thu nhập cho nhân viên các điểm BĐVHX với mức bình quân 1 triệu 163 ngàn đồng/người/tháng. Đồng thời, Bưu điện tỉnh yêu cầu các bưu điện huyện rà soát, tính toán giờ mở cửa sao cho hợp lý, phù hợp với điều kiện sinh hoạt của nhân dân. Thực hiện phong trào “Chung tay vun đắp điểm BĐVHX”, trong quý IV/2010, cán bộ ngành bưu điện đã quyên góp sách báo và tiền để bổ sung lượng sách báo và xây dựng các tủ sách mẫu luân chuyển xuống các điểm BĐVHX.

Một hệ thống cơ sở hạ tầng được đầu tư đồng bộ nếu sử dụng không hiệu quả sẽ gây lãng phí lớn cho ngân sách Nhà nước, trong khi đó, tại những vùng sâu, vùng xa nơi trình độ dân trí còn nhiều hạn chế thì hoạt động của các điểm BĐVHX luôn đặt nhiệm vụ phục vụ công ích lên trên lợi nhuận, đây quả là bài toán khó với ngành bưu điện. Mong rằng với những cố gắng của ngành bưu điện sẽ mang lại cho BĐVHX những chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai.

Hồng Khanh