Dòng suối "dòng" rác

YBĐT - Yên Bái là tỉnh có địa hình bị chia cắt mạnh, nhiều khe, suối, trong đó có rất nhiều suối lớn như: Nậm Kim ở Mù Cang Chải chảy về sông Đà, ngòi Nung, ngòi Thia, ngòi Nhì, ngòi Lao, suối Nậm Lùng, suối Xuân, suối Thác Hoa, ở vùng Văn Chấn - Mường Lò, ngòi A ở Văn Yên, ngòi Vần, ngòi Thiến, ngòi Lâu ở Trấn Yên đổ ra sông Hồng.

Ở Lục Yên có ngòi Lạnh, suối Lâm Thượng, huyện Yên Bình có ngòi Tu... Ngay trong lòng thành phố Yên Bái cũng có mấy dòng suối lớn. Ngoài những con suối lớn nói trên, khe, suối nhỏ có ở khắp nơi.

Nhiều năm trước, hệ thống khe, suối dày đặc này không chỉ là điểm nhấn cho cảnh quan nông thôn miền núi mà nó còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho đời sống mọi mặt của con người, cung cấp nước tưới cho nông nghiệp, chăn nuôi thủy sản, cung cấp nước ngọt và nguồn thủy sản vô cùng phong phú.

Ngoài ra, khe, suối còn là môi trường của nhiều lễ hội của cư dân nông nghiệp từ cổ xưa như vùng người Thái, Mường, Khơ Mú ở miền Tây Yên Bái với lễ hội cầu mưa, lễ cúng thuồng luồng và lễ tạ thủy thần… Nhưng những năm trở lại đây, những con suối này đang dần bị “bức tử” bởi nạn phá rừng, khai khác rừng bừa bãi khiến nguồn sinh thủy các dòng khe, suối cạn nước, dòng chảy bị thu hẹp.

Một số công trình thủy điện nhỏ gây nên mất cân bằng sinh thái, đa dạng sinh học trong các dòng chảy tự nhiên. Đáng ngại hơn, con người đang biến khe, suối thành nơi chứa rác thải, nước thải sinh hoạt và sản xuất công nghiệp nên hầu hết các dòng suối bị ô nhiễm nghiêm trọng.

Việc “bức tử” một cách vô thức hệ thống khe, suối khiến con người bị thiệt hại nặng nề về kinh tế cũng như những lợi ích khác trong đời sống xã hội. Hình ảnh những dịp tết người dân đổ ra các bến nước rửa lá dong gói bánh cùng các vật dụng khác hay lúc đi làm đồng về cả xóm xuống suối tắm giặt, đùa vui có lẽ chỉ còn là ký ức ở nhiều vùng thôn quê. Nước ô nhiễm, cạn kiệt, đánh bắt cá bằng điện, chất độc khiến con người mất nguồn thủy sản rất lớn cùng nhiều loài rong tảo thực phẩm khác.

Dòng ngòi Lâu trước đây có tiếng nhiều cá, cá ngon thì nay kiếm được được bữa cá ở đây quả là rất khó.

Còn ở vùng Văn Chấn - Mường Lò, trước cũng nổi tiếng là vựa cá với những loài như: cá xỉnh, cá đống, cá bống… giờ chỉ còn trong ký ức của lớp người lớn tuổi. Buồn nhất là nhiều loài có dấu hiệu tuyệt chủng như: cá đống, cá lăng, cá chiên trong các dòng suối ở Mường Lò. Nước ô nhiễm còn làm cho việc trồng cấy, chăn nuôi gặp nhiều trở ngại. Ở nhiều nơi người đi làm đồng nếu không mang ủng thì chân bị ngứa, thậm chí còn dễ mắc nấm da và cây lúa cũng kém tốt tươi vì nước ô nhiễm hóa chất. Cá nuôi dễ nhiễm nấm, nhất là dịp mùa khô.

Khi hầu hết các dòng suối đang bị xâm hại nghiêm trọng, ngay bây giờ, các cấp, ngành chức năng nên chủ động, tích cực tìm kiếm những giải pháp thiết thực, đồng bộ ngăn ngừa nguy cơ làm mất hệ thống khe, suối hoặc giảm thiểu cao nhất sự ô nhiễm môi trường.

Đặc biệt hiện nay, ở nhiều địa phương vùng núi do bảo vệ được khe suối, nhất là những dòng suối lớn gắn với bảo tồn rừng nguyên sinh, bảo tồn phong tục tập quán, kiến trúc như ở: Thanh Hóa, Hòa Bình, Phú Thọ… đã biến nhiều khe, suối trở thành môi trường khai thác du lịch rất hiệu quả.

Trong khi các dòng suối lớn ở vùng Văn Chấn - Mường Lò cũng có thể đáp ứng được các yêu cầu này. Vì vậy, Yên Bái cũng nên coi việc bảo vệ khe, suối ở những địa phương nói trên là một điển hình đáng học tập để phát huy đúng mức hiệu quả kinh tế - xã hội ở một nơi thiên nhiên đã ban tặng cho rất nhiều khe suối.

H.N

Ý kiến bạn đọc

Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Ninh Bình hỗ trợ người dân di dời khỏi vùng ngập úng

Ninh Bình hỗ trợ người dân di dời khỏi vùng ngập úng

Sáng 22/7, bão số 3 bắt đầu ảnh hưởng đến khu vực ven biển của tỉnh Ninh Bình khiến một số địa phương bị ngập. Chính quyền địa phương đã phối hợp với các lực lượng nhanh chóng hỗ trợ, di dời người dân và tài sản ra khỏi vùng nguy hiểm đến nơi an toàn.

Đột phá từ Nhật Bản: Thuốc 'đảo ngược' đột quỵ

Đột phá từ Nhật Bản: Thuốc 'đảo ngược' đột quỵ

Nhóm nghiên cứu do PGS Hidemitsu Nakajima từ Đại học Osaka Metropolitan (Nhật Bản) dẫn đầu đã phát triển một phân tử mới mạnh mẽ là GAI-17, có thể "đảo ngược" tổn thương não do đột quỵ gây ra. Trong thử nghiệm, loại thuốc mới đã cho thấy kết quả đáng kinh ngạc trong việc cải thiện các tổn thương não do đột quỵ.

Xã Mường Khương và Công an xã Bản Lầu hỗ trợ nhân dân phòng, tránh bão số 3 di dời đến nơi an toàn

Xã Mường Khương và Công an xã Bản Lầu hỗ trợ nhân dân phòng, tránh bão số 3 di dời đến nơi an toàn

Thực hiện công điện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, văn bản, công điện chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh Lào Cai, về việc khẩn trương triển khai ứng phó khẩn cấp với bão số 3 năm 2025, cấp ủy, chính quyền xã Mường Khương và Công an xã Bản Lầu đã chủ động các biện pháp phòng, tránh, ứng phó với cơn bão số 3 năm 2025 (Wipha) giúp đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân.

Phòng Xét nghiệm, Trung tâm Y tế khu vực Văn Yên - Đơn vị y tế khu vực đầu tiên tại Việt Nam đạt ISO 15189:2022

Phòng Xét nghiệm, Trung tâm Y tế khu vực Văn Yên - Đơn vị y tế khu vực đầu tiên tại Việt Nam đạt ISO 15189:2022

Khoa Xét nghiệm - Chẩn đoán hình ảnh (CĐHA) thuộc Trung tâm Y tế khu vực Văn Yên, tỉnh Lào Cai vừa đạt chứng nhận ISO 15189:2022 do Văn phòng Công nhận năng lực đánh giá sự phù hợp về tiêu chuẩn chất lượng (AOSC) cấp vào ngày 17/6/2025. Đây là dấu mốc quan trọng, đưa Trung tâm Y tế khu vực Văn Yên trở thành Trung tâm Y tế khu vực đầu tiên trên toàn quốc vinh dự đạt được chứng nhận uy tín này.

Trì hoãn sẽ bỏ lỡ thời gian vàng trong điều trị ung thư

Trì hoãn sẽ bỏ lỡ thời gian vàng trong điều trị ung thư

Dù y học ngày càng tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị ung thư, nhiều người bệnh vẫn giữ quan niệm cho rằng ung thư đồng nghĩa với “án tử”, phẫu thuật dễ làm bệnh nặng hơn, còn điều trị chỉ để kéo dài sự sống trong tuyệt vọng. Tâm lý này khiến không ít người chần chừ, bỏ lỡ cơ hội điều trị hiệu quả ngay từ giai đoạn đầu.

Bão số 3 giật cấp 13, cách Hải Phòng 70km

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, bão số 3 cách Quảng Ninh khoảng 140km, cách Hải Phòng 70km, cách Hưng Yên khoảng 80km, cách Ninh Bình khoảng 100km. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão cấp 9-10 (75–102km/h), giật cấp 13. Bão di chuyển theo hướng Tây Tây Nam, tốc độ 15km.

Bão số 3: Bạch Long Vĩ bắt đầu có gió giật cấp 12

Bão số 3: Bạch Long Vĩ bắt đầu có gió giật cấp 12

Đảo Bạch Long Vĩ và Cửa Ông (Quảng Ninh) bắt đầu có gió giật cấp 12, mưa lớn xuất hiện trên diện rộng tại khu vực đồng bằng ven biển Bắc Bộ do ảnh hưởng của bão số 3 Wipha. Bão số 3 đang dần đạt cường độ cực đại trên vịnh Bắc Bộ.

Công an tỉnh triển khai công tác phòng, chống hoàn lưu bão số 3 (bão Wipha)

Công an tỉnh triển khai công tác phòng, chống hoàn lưu bão số 3 (bão Wipha)

Trước diễn biến phức tạp và nguy hiểm của cơn bão số 3 (Wipha), chiều 21/7, đồng chí Thiếu tướng Cao Minh Huyền, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Công an tỉnh Lào Cai đã chủ trì hội nghị đánh giá tình hình và chỉ đạo triển khai công tác phòng, chống hoàn lưu bão số 3 (bão Wipha).

fb yt zl tw