Với điều kiện của một tỉnh miền núi, xuất phát điểm của nền kinh tế thấp, đầu tư cho hoạt động khoa học công nghệ còn hạn hẹp, tư tưởng trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước đối với lĩnh vực này của người dân còn nặng nề nên đã có những tác động hạn chế đến hoạt động của Trung tâm. Ông Lê Xuân Thành - Phó giám đốc Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN cho biết: "Từ thiếu sự đầu tư về cơ sở vật chất để tiến hành các dự án nghiên cứu ứng dụng hay xây dựng các mô hình thử nghiệm trước khi đưa ra đại trà, Trung tâm đã phải phối hợp các tổ chức cá nhân (chủ yếu là các hộ dân) để triển khai. Tuy nhiên, người dân ít mặn mà với các dự án thử nghiệm vì nỗi lo không thành công hay rủi ro không lường trước".

Khắc phục khó khăn, Trung tâm đã chú trọng việc bố trí đội ngũ cán bộ phù hợp chuyên môn và năng lực công tác, quan tâm tạo điều kiện để cán bộ viên chức đi đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, đáp ứng yêu cầu công tác khoa học. Hiện nay, Trung tâm có 29 cán bộ nhân viên thì 21 người có trình độ đại học trở lên, trong đó 17 đại học, 4 thạc sỹ và 2 đang học lên thạc sỹ. Lực lượng của Trung tâm hầu hết tốt nghiệp các chuyên ngành chăn nuôi, trồng trọt và công nghệ sinh học, đã chủ động, tích cực trong tiếp nhận và làm chủ các quy trình kỹ thuật như: xử lý cho lan hồ điệp phân hóa mầm, điều khiển thời điểm nở hoa; quy trình nuôi cấy mô tế bào trong nhân giống khoai tây; quy trình nhân giống lan, giống nấm dược liệu, sản xuất chế phẩm EM…

Quá trình triển khai nhiệm vụ khoa học, Trung tâm đã bám sát các chủ trương phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, trọng tâm là việc ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất và đời sống. Từ năm 2012 đến nay, đơn vị đã triển khai thực hiện 13 đề tài, dự án, chủ yếu tập trung vào lĩnh vực công nghệ sinh học, trồng trọt, chăn nuôi. Quá trình thực hiện luôn bảo đảm nội dung theo thuyết minh và đáp ứng được yêu cầu của đề tài, dự án đề ra.

Những đề tài, dự án kết thúc đều được hội đồng khoa học các cấp nghiệm thu và đánh giá là phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội địa phương, giải quyết được các vấn đề cấp thiết của từng vùng. Thông qua triển khai các đề tài, dự án đã giúp người nông dân trong tỉnh, đặc biệt là các hộ dân vùng cao phần nào tiếp cận tiến bộ khoa học, áp dụng vào thực tế sản xuất, làm thay đổi nhận thức về cơ cấu trong sản xuất nông lâm nghiệp, tăng thu nhập và giải quyết việc làm.

Năm qua, Trung tâm triển khai đề tài nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật tổng hợp trồng giống chuối tiêu hồng nuôi cấy mô tế bào; Dự án Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào sản xuất giống khoai tây siêu nguyên chủng, sạch bệnh và Dự án Xây dựng mô hình nhân giống và phát triển hoa lan hồ điệp theo hướng sản xuất hàng hóa...

Cùng với thực hiện các đề tài, dự án, trung tâm đã phối hợp làm tốt việc tư vấn, chuyển giao công nghệ, trong đó tập huấn kỹ thuật sản xuất giống lúa thuần cho nông dân xã Đại Phác (Văn Yên); phối hợp với Trung tâm dạy nghề của các huyện, thị, thành phố và Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh tổ chức tập huấn kỹ thuật nuôi trồng các loại nấm ăn và nấm dược liệu, tập huấn kỹ thuật xử lý ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi bằng chế phẩm sinh học E.M cho hàng ngàn lượt hội viên và nông dân trong tỉnh. Hoạt động dịch vụ khoa học công nghệ được trung tâm duy trì với việc cung cấp chế phẩm sinh học, giống nấm cho bà con nông dân các địa phương trong tỉnh.

Thời gian tới, Trung tâm đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ có trình độ chuyên môn, năng lực công tác, nhất là đội ngũ cán bộ trẻ cho công tác nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ, hình thành bộ phận nghiên cứu tại Trung tâm để phát huy tốt sở trường của đội ngũ cán bộ kỹ sư và đẩy mạnh công tác nghiên cứu và ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất và đời sống.

Phó giám đốc Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN Lê Xuân Thành nhấn mạnh: "Các nhiệm vụ khoa học sẽ được Trung tâm thực hiện theo hướng tập trung cho các sản phẩm đặc thù địa phương, góp phần sản xuất đại trà hàng hóa nông lâm nghiệp. Cụ thể, ở vùng thấp sẽ triển khai nhân rộng diện tích và cung cấp cây giống chuối tiêu hồng, đẩy mạnh sản xuất giống khoai tây bằng phương pháp khí canh. Ở vùng cao sẽ cố gắng triển khai mô hình sơn tra ghép để có thể nhanh chóng mở rộng diện tích và rút ngắn thời gian cho quả, mang lại hiệu quả kinh tế cho đồng bào".

Đi đôi với các nhiệm vụ KH&CN, Trung tâm sẽ cố gắng để từng bước triển khai dự án Đầu tư xây dựng trại thực nghiệm ứng dụng tiến bộ KH&CN tại xã Minh Bảo (thành phố Yên Bái) theo dự án đã được phê duyệt. Đây sẽ là điều kiện để trung tâm xây dựng các mô hình trình diễn, khảo nghiệm, thực nghiệm đáp ứng các yêu cầu về tiến độ và chất lượng các đề tài dự án, góp phần chuyển giao các giống cây, con vào sản xuất đại trà, mang lại hiệu quả cho người dân Yên Bái.

Minh Quang