BHXHTN là một chính sách lớn của Đảng và Nhà nước nhằm thực hiện công bằng và bảo đảm an sinh xã hội. Chính sách này có hiệu lực từ ngày 1/1/2008 đã mở ra cơ hội được thụ hưởng tới đông đảo nhân dân, nhất là bộ phận lao động tự do... Tuy nhiên, trên thực tế số người tham gia loại hình bảo hiểm này còn khá khiêm tốn.
Theo số liệu từ Phòng Quản lý thu BHXH tỉnh, sau gần 10 năm triển khai BHXHTN đến nay toàn tỉnh mới có 3.334 người tham gia, với số tiền thu được trên 58,160 tỷ đồng. Nhìn chung, kết quả thực hiện về đối tượng tham gia và số tiền thu năm sau cao hơn năm trước, nhưng số người tham gia so với lực lượng lao động còn đạt tỷ lệ rất thấp.
Một số nguyên nhân chủ yếu là do: công tác tuyên truyền chưa được sâu, rộng. Đến nay, nhiều người vẫn chưa hiểu đầy đủ về chính sách BHXHTN, thậm chí, một bộ phận dân cư còn chưa biết có chính sách BHXHTN. Người lao động (NLĐ) chưa có thói quen tham gia BHXH khi còn trẻ để hưởng lương hưu khi tuổi già. Bên cạnh đó, thu nhập của NLĐ ở nông thôn thấp, không ổn định.
Hầu hết đối tượng tham gia BHXHTN hiện nay là những đối tượng NLĐ đã tham gia BHXH bắt buộc, chưa đủ tuổi nhận lương hưu nên họ tham gia tiếp BHXHTN, còn số nông dân tham gia là rất ít. Nhiều ý kiến cho rằng, ít người tham gia BHXHTN bởi NLĐ chưa hiểu và nhận thức đầy đủ về loại hình này.
Bên cạnh đó, chính sách BHXHTN chưa hấp dẫn được NLĐ, bởi chỉ được hưởng 2 chế độ hưu trí và tử tuất. Trong khi, NLĐ rất cần thụ hưởng các chế độ về thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp chỉ có ở BHXH bắt buộc.
Ngoài ra, do người tham gia tự nguyện phải đóng 22% mức thu nhập khai đóng BHXHTN, NLĐ trong doanh nghiệp chỉ đóng 1/3 của 22% thu nhập. Hơn nữa, nếu đóng theo mức thấp nhất là mức chuẩn nghèo nông thôn thì mức đóng góp ít, thời gian tham gia dài nên chưa tạo sức hấp dẫn cho người dân tham gia.
Để tăng tính hấp dẫn, giúp NLĐ có cơ hội tham gia BHXHTN, từ 1/1/2018, người tham gia BHXHTN được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm trên mức đóng BHXH hàng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn. Đây được xem là một trong những giải pháp thu hút đối tượng tham gia BHXHTN.
Cụ thể, Nhà nước hỗ trợ là bằng 30% đối với người tham gia BHXHTN thuộc hộ nghèo; hỗ trợ 25% đối với người tham gia BHXHTN thuộc hộ cận nghèo và 10% đối với các đối tượng khác. Với người tham gia BHXH đóng theo phương thức một lần, số tiền hỗ trợ cho những năm còn thiếu được Nhà nước chuyển toàn bộ một lần vào quỹ hưu trí và tử tuất trong cùng năm đóng.
Thời gian hỗ trợ tùy thuộc vào thời gian tham gia BHXHTN thực tế của mỗi người nhưng không quá 10 năm (120 tháng). Chậm nhất đến ngày 31/12 hàng năm, cơ quan tài chính căn cứ quy định về phân cấp quản lý ngân sách của địa phương và bảng tổng hợp đối tượng tham gia BHXHTN, kinh phí ngân sách Nhà nước do cơ quan BHXH chuyển đến phải thực hiện xong việc chuyển kinh phí hỗ trợ vào quỹ BHXH của năm đó.
Việc hỗ trợ tiền đóng BHXH của Nhà nước đối với người tham gia BHXH tự nguyện được thực hiện từ ngày 1/1/2018. Không hỗ trợ tiền đóng đối với thời gian đóng BHXHTN trước ngày 1/1/2018, trừ trường hợp đóng một lần cho những năm còn thiếu.
Ngay sau khi thực hiện Nghị định 134, số người tham gia BHXHTN đã tăng đáng kể, chỉ tính riêng 3 tháng đầu năm 2018 toàn tỉnh có trên 2.000 người tham gia. Trong đó những địa phương có số người tham gia cao như: thành phố Yên Bái 685 người, huyện Trấn Yên 352 người, huyện Yên Bình 258 người...
Việc Nhà nước hỗ trợ tiền đóng BHXHTN, dù mức hỗ trợ này còn khiêm tốn nhưng cũng vẫn được trông đợi là sẽ tạo sức hút để người dân tham gia BHXHTN.
Hồng Duyên
Ý kiến bạn đọc
Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu