Huyện có 23 xã, 1 thị trấn; 195 thôn, tổ dân phố, trong đó 15 xã điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. Những năm trước đây, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên và tảo hôn trên địa bàn huyện còn khá cao, nhất là ở những xã, thôn vùng sâu, vùng xa.
Nhằm nâng cao nhận thức cho người dân về công tác dân số, hàng năm, Trung tâm Y tế huyện đã đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, như tư vấn trực tiếp, nói chuyện chuyên đề, tuyên truyền trên sóng truyền thanh - truyền hình huyện; tổ chức các hội thi tìm hiểu về thực trạng nguyên nhân, hậu quả và hệ lụy của mất cân bằng giới tính khi sinh; triển khai thực hiện Chiến dịch "Tăng cường tuyên truyền, vận động lồng ghép dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) đến vùng đông dân, vùng có mức sinh cao và vùng khó khăn”; phát tờ rơi, treo băng rôn, khẩu hiệu...
Đồng thời, phát huy vai trò của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên của các tổ chức đoàn thể cấp huyện, cấp xã; đội ngũ cộng tác viên dân số; các già làng, trưởng bản, người có uy tín, trưởng dòng họ trong cộng đồng... tham gia tuyên truyền, vận động tại các thôn, bản, khu phố; lồng ghép nội dung hoạt động truyền thông vào các buổi sinh hoạt, cuộc họp thôn, khu phố; đưa nội dung thực hiện tốt công tác dân số vào quy ước, hương ước để người dân thống nhất thực hiện.
Từ đầu năm đến nay, toàn huyện đã tổ chức trên 210 buổi truyền thông, nói chuyện chuyên đề cho trên 4.300 lượt người tham gia; tổ chức trên 20 buổi tuyên truyền, tư vấn tiền hôn nhân, hệ lụy của tảo hôn, kết hôn cận huyết thống; bệnh tan máu bẩm sinh, sàng lọc sơ sinh... cho hàng nghìn lượt người; cấp phát nhiều tờ rơi, áp phích, pa nô, băng đĩa, tài liệu truyền thông đến 24 trạm y tế xã, thị trấn.
Bên cạnh đó, Trung tâm Y tế đã tham mưu cho Ban Chỉ đạo của huyện tổ chức triển khai Chiến dịch "Tăng cường tuyên truyền, vận động lồng ghép dịch vụ chăm sóc SKSS - KHHGĐ” đến 15 xã đặc biệt khó khăn, vùng có mức sinh cao trong huyện. Theo đó, đã tổ chức truyền thông lồng ghép tại 5 xã là: Minh Tiến, Khánh Thiện, Động Quan, Tô Mậu, Lâm Thượng.
Nỗ lực thực hiện các hoạt động truyền thông, công tác dân số(DS) - KHHGĐ trên địa bàn huyện Lục Yên đã có nhiều chuyển biến tích cực. Người dân được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc SKSS ngày càng tốt hơn.
Đến nay, tỷ lệ cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại đạt 71%; mức giảm sinh là 0,2%; tỷ suất sinh thô 13,85%; tỷ lệ phát triển dân số tự nhiên 9,01%; tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên giảm còn 9,5%; 90% chị em phụ nữ mang thai được khám thai định kỳ 3 lần.
Bà Lương Thị Mai, Phụ trách Phòng Dân số - Trung tâm Y tế huyện Lục Yên, cho biết: Thời gian tới, Phòng tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ, nhân dân về công tác dân số trong tình hình mới, từ đó chuyển đổi hành vi dân số theo hướng tích cực.
"Chúng tôi tiếp tục duy trì, mở rộng và nâng cao chất lượng hoạt động của các câu lạc bộ, các mô hình: tư vấn và kiểm tra sức khoẻ tiền hôn nhân; hoạt động can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; hoạt động truyền thông nâng cao chất lượng dân số các dân tộc ít người triển khai tại cơ sở; tích cực nhân rộng các đề án, mô hình nâng cao chất lượng dân số, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống người dân trên địa bàn” - bà Mai nói.
Vũ Đồng